Nationale Herdenking op de Dam

Uitgevoerd door het Ensemble van Phion.
Het arrangement is verzorgd door Bob Zimmerman.

Het Ensemble van Phion is een van de ensembles van Phion Orkest van Gelderland & Overijssel. De start van de Nationale Viering van de Bevrijding vindt dit jaar plaats in Overijssel.

Ensemble van Phion:
1e viool: Bas Treub
2e viool: Alexej Pevzner
Altviool: Laura van der Stoep
Cello: René Berman
Contrabas: Erik Olsman
Fluit: Peter Verduyn Lunel
Hobo/althobo: Marjolein Koning
Trompet: Arthur Kerklaan

Compositie van A. Copland uitgevoerd door het Ensemble van Phion.
Het arrangement is verzorgd door Bob Zimmerman

Het Ensemble van Phion is een van de ensembles van Phion Orkest van Gelderland & Overijssel. De start van de Nationale Viering van de Bevrijding vindt dit jaar plaats in Overijssel.

Ensemble van Phion:
1e viool: Bas Treub
2e viool: Alexej Pevzner
Altviool: Laura van der Stoep
Cello: René Berman
Contrabas: Erik Olsman
Fluit: Peter Verduyn Lunel
Hobo/althobo: Marjolein Koning
Trompet: Arthur Kerklaan

De 4 mei-voordracht in De Nieuwe Kerk in Amsterdam wordt dit jaar gegeven door schrijver Marcel Möring. In 1990 verscheen Mendels erfenis, de eerste roman van Möring. In dit boek worstelt de hoofdpersoon met het verleden van zijn Joodse familie. In 2022 verscheen Familiewandeling, een intiem autobiografisch relaas over Mörings jeugdjaren en een indringend portret van zijn getraumatiseerde Joodse moeder.

Spoken word-compositie van A. Clark en R. Kühne uitgevoerd door Alain Clark en het Ensemble van Phion.
Het arrangement is verzorgd door Bob Zimmerman.

Mijn schild ende betrouwen
zijt Gij, o God mijn Heer,
op U zo wil ik bouwen,
Verlaat mij nimmermeer.
Dat ik doch vroom mag blijven,
uw dienaar t’aller stond,
de tirannie verdrijven
die mij mijn hart doorwondt.

Ieder jaar speelt een van de drie officiële beroepsorkesten van de Nederlandse krijgsmacht de muziek tijdens de Nationale Herdenking op de Dam.

In 2023 is dat de Marinierskapel der Koninklijke Marine onder leiding van dirigent luitenant-kolonel b.d. Pieter Jansen.

Componist Rob Goorhuis (1948) heeft op verzoek van het Nationaal Comité 4 en 5 mei speciaal voor de omlijsting van de herdenking op de Dam muziek geschreven. Het stuk draagt de titel Tot de doden, naar een gedicht van Ed. Hoornik. Deze muziek vormt de rode draad tijdens de ceremonie op de Dam.

Na de twee minuten stilte klinkt het Wilhelmus.

Wilhelmus van Nassouwe
ben ik, van Duitsen bloed,
den vaderland getrouwe
blijf ik tot in den dood.
Een Prinse van Oranje
ben ik, vrij onverveerd,
den Koning van Hispanje
heb ik altijd geëerd.

De vijf kransen die tijdens de Nationale Herdenking worden gelegd namens de eerste generatie oorlogsgetroffenen zijn voor verschillende groepen oorlogsslachtoffers:

• een krans voor mensen die gevangen werden genomen en vermoord omdat zij in verzet kwamen en opstonden voor de rechten van anderen;
• een krans voor de meer dan 100.000 Joden, Roma en Sinti die werden vervolgd en vermoord in concentratie- en vernietigingskampen enkel en alleen om wie zij waren;
• een krans voor hen die het leven verloren door onder andere oorlogsgeweld, bombardementen, willekeur, verwaarlozing, uitputting, honger, gebrek en schaarste;
• een krans voor alle burgers die zijn omgebracht of omgekomen in Azië, als gevolg van verzet, internering, oorlogsgeweld en uitputting tijdens en direct na de Japanse bezetting;
• een krans voor alle militairen en al het koopvaardijpersoneel, omgekomen in dienst van het Koninkrijk der Nederlanden tijdens de Tweede Wereldoorlog en nadien in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.

Televisie- en radiopresentator en actrice Dieuwertje Blok houdt in 2023 de toespraak tijdens de herdenkingsplechtigheid op de Dam. Blok presenteerde diverse programma’s voor onder meer KRO, VARA, RTL en AT5, en is het gezicht van het Sinterklaasjournaal en presenteert wekelijks het programma Podium Klassiek. Ze geeft ieder jaar Vrijheidscolleges op verschillende basisscholen, waarin zij het belang van het maken van eigen keuzes en onafhankelijk denken benadrukt.

Er worden vier kransen gelegd door Nederlandse autoriteiten:

• De voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer leggen een krans namens de Staten-Generaal.
• De minister-president, de minister van Defensie, de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de gevolmachtigde ministers van Aruba, Curaçao en Sint Maarten leggen een krans namens de Rijksministerraad.
• De Commandant der Strijdkrachten en zijn Operationele Ondercommandanten leggen een krans namens de gehele krijgsmacht.
• De burgemeester en locoburgemeester van Amsterdam leggen een krans namens de gemeente Amsterdam.