Het monument
Vorm en materiaal
Het Marinemonument te Kornwerderzand (gemeente Súdwest-Fryslân) bestaat uit twee metalen plaquettes die zijn aangebracht op een constructie van cortenstaal. De plaquettes bevinden zich op een plaat van cortenstaal die aan weerszijden gedragen wordt door twee kolommen van hetzelfde materiaal. Aan de rechterzijde is een anker bevestigd. Achter het monument bevindt zich een vlaggenstok. Het monument wordt omgeven door een opstaande rand van cortenstaal gevuld met gebroken steenslag. Recht voor het monument leidt een trapje van cortenstaal omhoog naar het monument.
Tekst
De tekst op de bovenste plaquette luidt:
‘KONINKLIJKE MARINE
HR.MS. JOHAN MAURITS VAN NASSAU
14 MEI 1940
TER NAGEDACHTENIS AAN DE OMGEKOMEN BEMANNINGSLEDEN
VAN HR.MS. JOHAN MAURITS VAN NASSAU.
DE KANONNEERBOOT GAF VANUIT DE DOOVE BALG IN DE WADDENZEE VUURSTEUR
AAN HET DETACHEMENT KORNWERDERZAND VAN DE STELLING DEN HELDER
EN BRACHT DUITS GESCHUT OP DE FRIESE KUST TOT ZWIJGEN.
ONDERWEG NAAR GROOT-BRITTANNIË WERD HR.MS. JOHAN MAURITS VAN NASSAU
OP DE NOORDZEE NABIJ CALLANTSOOG DOOR
DUITSE BOMMENWERPERS TOT ZINKEN GEBRACHT.’
De tekst op de onderste plaquette luidt:
‘ZIJ GAVEN HUN LEVEN VOOR ONZE VRIJHEID
MATROOS DER 1E KLASSE G.L. VAN BERGEN 27 JAAR
MATROOS DER 2E KLASSE D. BOT 19 JAAR
SERGEANT TIMMERMAN R.H. VAN DOORN 36 JAAR
SERGEANT MACHINIST D. VAN DUIJNE 29 JAAR
MATROOS DER 1E KLASSE W.A. JONG 27 JAAR
MATROOS DER 3E KLASSE T.W. VAN KAMPEN 19 JAAR
STOKER DER 1E KLASSE A.J. LERE 37 JAAR
STOKER DER 1E KLASSE J.C. LOS 36 JAAR
BEDIENDE DER 2E KLASSE J.G.H. LUBSE 21 JAAR
STOKER DER 3E KLASSE J. NOOITGEDAGT 18 JAAR
STOKER DER 2E KLASSE J. OOST 20 JAAR
KORPORAAL MACHINIST A.P.E. PIAN 36 JAAR
MATROOS DER 2E KLASSE J.A. SCHIMMEL 20 JAAR
MATROOS DER 2E KLASSE J.A. VAN TERMEY 21 JAAR
MATROOS DER 2E KLASSE A. TEUNISSE 21 JAAR
STOKER DER 2E KLASSE W.C. WITTEVEEN 20 JAAR.’
De geschiedenis
Het monument is opgericht ter nagedachtenis aan 17 bemanningsleden van de Hr.Ms. Johan Maurits van Nassau. Na het verlenen van ondersteuning aan de strijd op Kornwerderzand en het buiten gevecht stellen van Duitse kanonnen op de Friese kust werd de Johan Maurits van Nassau op weg naar Groot-Britannie op 14 mei door Duitse vliegtuigen tot zinken gebracht, waarbij 17 bemanningsleden om het leven kwamen.
Oprichting
Het monument is opgericht op initiatief van conservator Ton van den Berg nadat een museumgast opmerkte dat de marineslachtoffers slecht vermeld werden op de Telex in Kazemat XIV. Het monument is tot stand gekomen met steun van het Commando Zeemacht, Commandeur L. Bruin, directeur Marinemuseum H. de Bles en vrijwilligers van het Kazemattenmuseum. Het monument is ontworpen door Hennie Beverdam, bestuurslid en architect.
Onthulling
Het monument is onthuld op 7 april 2005 door de commandant Zeemacht, vice-admiraal J. van der Aa.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich links van de trap die toeleidt naar het bezoekerscentrum van het Kazemattenmuseum te Kornwerderzand (gemeente Súdwest-Fryslân).
Bron
Kazemattenmuseum Kornwerderzand.
Compliment voor een oorlogsmonument
Dit monument is genomineerd voor het Compliment voor een oorlogsmonument 2018. Deze aanmoedigingsprijs is georganiseerd in aanloop naar de nationale viering van de bevrijding op 5 mei in Friesland en is een initiatief van de Provincie Fryslân, het Nationaal Comité 4 en 5 mei en Erfgoed & Publiek. Omrop Fryslân heeft korte videoportretten van de vijf genomineerden gemaakt. Het portret over dit monument vind je hier.
