Het monument
Vorm en materiaal
De plaquette op de voormalige synagoge in ‘s-Heerenberg (gemeente Montferland) bestaat uit twee delen. De bovenste plaquette is van metaal met een afbeelding van de synagoge. De onderste plaquette bevat een tekst.
Tekst
De tekst op de gedenkplaat luidt:
‘OP DEZE PLAATS STOND TOT 1949 EEN BESCHEIDEN 19E EEUWSE
SYNAGOGE, EEN Z.G. SJOEL. ZE WAS DE KAPEL VAN DE KLEINE
JOODSE GEMEENSCHAP DIE EENS IN ‘S HEERENBERG LEEFDE EN
VOOR DE 2E WERELDOORLOG UIT CIRCA 30 PERSONEN BESTOND.
IN 1943, TIJDENS DE DUITSE BEZETTING, WERDEN DE MEESTE
JODEN DEZER GEMEENSCHAP NAAR KAMP WESTERBORK GEDEPOR-
TEERD, VANWAAR ZIJ, ONWETEND OVER HUN LOT, NAAR EEN
VERNIETIGINGSKAMP IN POLEN WERDEN AFGEVOERD. SLECHTS 6
PERSONEN ZAGEN KANS IN HET NABURIGE AZEWIJN ONDER TE
DUIKEN, DOCH ZIJ ZIJN NA DE BEVRIJDING WEGGETROKKEN.
GEEN FUNCTIE MEER HEBBEND, IS DE SYNAGOGE IN 1949
AFGEBROKEN OM DE UITBREIDING VAN HET HIER STAANDE
HOTEL MOGELIJK TE MAKEN.’
De geschiedenis
De plaquette op de voormalige synagoge herinnert de inwoners van ‘s-Heerenberg
(gemeente Montferland) aan alle leden van de Joodse gemeenschap die tijdens de Tweede Wereldoorlog in vernietigingskampen om het leven zijn gekomen. Het gedenkteken dient ook ter herinnering aan de Berghse synagoge.
De Joodse gemeenschap in ‘s-Heerenberg bestond ooit uit circa dertig personen. In 1943 werden de meeste Joden van deze gemeenschap naar het doorgangskamp Westerbork gedeporteerd. Vervolgens werden zij naar een vernietigingskamp in Polen afgevoerd. Zes personen zagen kans onder te duiken in het naburige Azewijn.
Oprichting
Het gedenkteken maakt deel uit van een stadswandeling door ‘s-Heerenberg (gemeente Montferland).
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het gedenkteken is aangebracht op de buitenmuur van Hotel Heitkamp, gevestigd aan de Oudste Poortstraat in ‘s-Heerenberg (gemeente Montferland).
Bronnen
- Joodse oorlogsmonumenten in de provincie Gelderland van H. Hamburger en J.C Regtien, met medewerking van Fr. van Echten (Bedum, Uitgeverij Profiel, 2005). ISBN 90 5294 333 8;
- Berghapedia – Encyclopedie van het land van Bergh.
