Het monument
Vorm en materiaal
Het oorlogsmonument in Sintjohannesga (gemeente De Fryske Marren) is een gedenksteen.
Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:
‘TER NAGEDACHTENIS GEVALLENEN
1940-1945
P.C. WIND MEI 1940
H.J. de VRIES MEI 1940
H.J. TEXTOR MEI 1942
A.M. RINKEMA JUNI 1944
R. JUNG APRIL 1945
ORANJEVEREENIGING St JOHANNESGA
4 – 5 – 1945.’
De geschiedenis
Het oorlogsmonument in Sintjohannesga (gemeente De Fryske Marren) is opgericht ter nagedachtenis aan vijf medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen.
De namen van de vijf oorlogsslachtoffers luiden: Kornelis Wind, Harm Jozef de Vries, Hendrik Jan Textor, Albert Marten Rinkema en Richard Jung.
Kornelis Wind werd geboren op 24 december 1918 in Weststellingwerf. Hij sneuvelde als soldaat (Staf II Verk. A.) op 10 mei 1940 in Ede en ligt begraven op de Bijz. begraafplaats in Terband.
Harm Jozef de Vries is gesneuveld op 14 mei 1940 in Dordrecht.
Hendrik Jan Textor werd geboren op 21 oktober 1885 in Zutphen. Hij was arts in Sneek en sloot zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aan bij het verzet. Textor kwam om het leven op 29 mei 1942 in de gevangenis het Oranjehotel in Scheveningen. Hij ligt begraven op de N.H. begraafplaats in Sintjohannesga.
Albert Marten Rinkema werd geboren op 31 maart 1885 in Rottum. De veehouder kwam om het leven op 30 juni 1944 in Rottum en ligt begraven op de Gem. begraafplaats in Rottum.
Richard Jung werd geboren op 27 februari 1911 te Reichenberg in Tjechië. Hij was rangeerder bij de Tsjechische Spoorwegen. In 1942 kreeg hij een oproep om dienst te nemen in het Duitse leger, hetgeen Jung als felle tegenstander van het nationaal-socialisme weigerde. Hij pleegde sabotage en werd gearresteerd. Jung zat opgesloten in diverse concentratiekampen en gevangenissen, waaruit hij ontslagen werd of wist te ontsnappen, onder andere te Wenizza, Dnjepropetrowsk, Dubno, Ratipol en Brual-Rhede Lager III.
Hij vluchtte en kwam bij Nieuweschans Nederland binnen. Na veel omzwervingen dook hij onder in het Schar, bij de familie Johannes Kuiper. Hier verbleef hij negen weken en ontmoette hij Broer Akkerman uit Sint-Johannesga. Met Akkerman is hij weggegaan toen zijn gastheer in Drenthe werd gearresteerd. Op 8 april 1945 werd de groep Haskerland van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten gemobiliseerd. Jung ontpopte zich als een moedig verzetsman, die steeds vrijwillig het zwaarste en gevaarlijkste werk wilde doen.
Op zondag 15 april 1945 bood hij zich aan voor een verkenningstocht ten dienste van het Canadese leger, dat in de richting van de brug in Scharsterbrug oprukte. Jung ging op de fiets vooruit, maar toen dat te gevaarlijk werd besloot hij te voet verder te gaan. Zo nu en dan zocht hij dekking in de zogenaamde eenmansgaten in de berm van de weg. In een gat dat voor de helft was dichtgegooid, heeft Jung geen dekking genoeg kunnen vinden, met als gevolg dat hij door de bezetter werd doodgeschoten. Akkerman heeft onder vijandelijk vuur met behulp van twee Canadese soldaten het stoffelijke overschot van Jung weggehaald. Op 18 april 1945 werd hij begraven op de N.H. begraafplaats te Sintjohannesga.
Oprichting
De oprichting van het gedenkteken was een initiatief van de Oranjevereniging Sintjohannesga.
Onthulling
Het monument is onthuld op 4 mei 1945.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Het monument is geplaatst op de N.H. begraafplaats, gelegen aan de Kerkhoflaan in Sintjohannesga (gemeente De Fryske Marren). Achter het monument bevindt zich het grafmonument voor Richard Jung.
Bronnen
- Verzetsmuseum Friesland;
- Website Sintjut.;
- Website Nederlandse Oorlogsgravenstichting.
Voor meer informatie
Tekens aan de weg – Tekens aan de wand, C. Reitsma (Leeuwarden, 1980). ISBN 9033020009.
Compliment voor een oorlogsmonument
Het grafmonument voor Richard Jung in Sint Johannesga heeft het Compliment voor een oorlogsmonument 2018 ontvangen. Deze aanmoedigingsprijs is georganiseerd in aanloop naar de nationale viering van de bevrijding op 5 mei in Friesland en is een initiatief van de Provincie Fryslân, het Nationaal Comité 4 en 5 mei en Erfgoed & Publiek. Omrop Fryslân heeft korte videoportretten van de vijf genomineerden gemaakt. Het portret over dit monument vind je hier.
