Het monument
Vorm en materiaal
De plaquette in het Paleis van Justitie te Amsterdam is uitgevoerd in hout.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
'MDCCCCXXXX-MDCCCCXXXXV
TER NAGEDACHTENIS AAN DE
LEDEN VAN DE RECHTERLIJKE
MACHT TE AMSTERDAM, DIE
VIELEN ALS SLACHTOFFERS
VAN HET DUITSCHE GEWELD
GERECHTSHOF
MR DR H.H. BOAS RAADSHEER
MR S. G. CANES RAADSHEER
MR H.J. HULSMANN RAADSHEER
MR L. BLOCH WAARN. GRIFFIER
MR B. VAN GELDEREN WAARN. GRIFFIER
ARRONDISSEMENTS-RECHTBANK
MR W.J.H. DONS VICE-PRESIDENT
MR N. DE BENEDITTY RECHTER
MR P.P. S'JACOB WAARN. GRIFFIER
MR A. MEERWALDT WAARN. GRIFFIER.'
De geschiedenis
De plaquette in het Paleis van Justitie te Amsterdam herinnert aan negen leden van de rechterlijke macht die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen om het leven zijn gekomen.
De namen van de negen slachtoffers luiden:
H.H. Boas, N. de Beneditty, L. Bloch, S.G. Canes, W.J.H. Dons, B. van Gelderen, H.J. Hülsmann, P.P. 's Jacob en A. Meerwaldt.
Op 2 februari 1944 stierf de NSB-procureur-generaal van het Gerechtshof J. Feitsman aan de gevolgen van een op hem gepleegde aanslag. Als repressaille fusilleerde de bezetter vijf Amsterdammers, waaronder twee leden van de rechterlijke macht. Raadsheer H.J. Hülsmann van het Gerechtshof had volgens de bezetter de onbeschaamdheid begaan om in de strafzitting van het Hof op 6 februari, de eerste na het sterven van Feitsma, deze met geen enkel woord te gedenken. Vice-president W.J.H. Dons van de Arrondissementsrechtbank stond op een Duitse lijst van mensen die 'niet deugden'. In de ochtend van 7 februari werden Hülsmann en Dons uit hun woning gehaald door de bezetter. Enkele uren later werden zij op een weiland bij de Zuidelijke Wandelweg neergeschoten.
P.P. 's Jacob en A. Meerwaldt van de Arrondissementsrechtbank waren actief in het verzet. 's Jacob werd door een Duitse rechtbank ter dood veroordeeld wegens spionagepraktijken. Hij werd in september 1945 gefusilleerd. Meerwaldt werd in het voorjaar van 1945 gearresteerd wegens zijn betrokkenheid in de illegaliteit. Hij overleed op 8 januari 1945 in een barak.
De vijf joodse leden van de rechterlijke macht H.H. Boas, S.G. Canes, L. Bloch, B. van Gelderen en N. de Beneditty zijn door de bezetter gedeporteerd en in verschillende concentratiekampen om het leven gekomen.
Onthulling
De plaquette is onthuld op 28 december 1948.
Oorlogsslachtoffers
Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De plaquette bevindt zich op de eerste verdieping van het Paleis van Justitie aan de Prinsengracht 436 te Amsterdam.
Digitaal Joods Monument
Een aantal joodse oorlogsslachtoffers dat op dit gedenkteken vermeld staat, is tevens opgenomen in het 'Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland'. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje 'Geschiedenis' op deze pagina kunt u op een persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.
Bron
Vertel de verhalen van Frans Heddema en Margit Willems (Stadsdeel Amsterdam-Centrum, 2005). ISBN 90-9019166-6.