Het monument
Vorm en materiaal
Het monument op de Israëlitische begraafplaats in Amersfoort is een grafsteen met zwarte plaquette. Hier liggen 55 in Kamp Amersfoort vermoorde Joodse oorlogsslachtoffers begraven. Hun identiteit is niet bekend.
Tekst
De tekst op de plaquette is zowel in het Nederlands als Hebreeuws en luidt:
‘WANT HIJ, DIE BLOEDSCHULD
OPEISCHT, HERINNERT ZICH HUNNER;
HIJ VERGEET NIET HET GESCHREI
DER VERDRUKTEN PS. 9:13
HIER RUSTEN ZIJ DIE EENZAAM EN
VER VAN ALLES WAT HUN LIEF WAS,
ALS KINDEREN VAN HUN VOLK
IN DE JAREN 5700-5705 / 1940-1945
ONDERGINGEN IN HET CONCENTRATIEKAMP
BIJ AMERSFOORT.
HIJ GEDENKE HEN TEN GOEDE’.
De geschiedenis
Het monument op de Israëlitische begraafplaats in Amersfoort is opgericht ter nagedachtenis aan 55 Joodse oorlogsslachtoffers. Zij kwamen onder meer om in Kamp Amersfoort. Hun identiteit is niet bekend.
In de buurt van Amersfoort bevond zich het ‘Polizeiliche Durchgangslager’ Amersfoort dat in augustus 1941 door de Duitse bezetter in gebruik was genomen op een voormalig exercitieterrein van het Nederlandse leger. In het kamp werden niet alleen maar Joden gevangen gehouden. Maar het ‘Judenkommando’, ofwel ‘Palestina-Express’, was de ergste van alle arbeidseenheden in het kamp. Hier gold de stelregel ‘Nur keine Milde gegen die Juden’ (geen genade voor de Joden).
In het ‘Judenkommando’ bevonden zich tevens een aantal Joden die waren gearresteerd naar aanleiding van de straatgevechten met NSB’ers op 11 februari 1941 in Amsterdam. Onder hen, die door mishandelingen in het kamp zijn omgekomen, waren de socialist Salomo Rodrigues de Miranda, ex-wethouder van Amsterdam, en mr. B.E. Asscher, ex-voorzitter van de permanente Commissie tot de Algemene Zaken van het Israëlitisch Kerkgenootschap.
Oprichting
Omstreeks 1955 heeft de Nederlandse Oorlogsgravenstichting met toestemming van de Joodse gemeente de grafsteen op de Israëlitische begraafplaats geplaatst.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Bronnen
- www.kampamersfoort.nl;
- Gemeente Amersfoort;
- Om niet te vergeten. De Tweede Wereldoorlog herdacht in Amersfoort van Joost van der Spek. (Amersfoort, 2e druk, juni 2000);
- Terug in Amersfoort.
