Het monument
Vorm en materiaal
Het monument aan Kanaaldijk-Zuid in Someren-Eind (gemeente Someren) is een liggende gedenksteen van zwarte natuursteen. Bij de steen staat een kruis.
Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:
'TER EERBIEDIGE
NAGEDACHTENIS
W.J.M. WIJNEN
BURGEMEESTER
DER GEMEENTE ASTEN
EN P.J.C. SMULDERS
BURGEMEESTER
DER GEMEENTE
SOMEREN
DIE OP
15 AUGUSTUS 1944
OP DEZE PLAATS
VIELEN
ALS SLACHTOFFERS
VAN HET VERZET'.
Symboliek
Het kruis is niet alleen een symbool van het christelijke geloof, maar herinnert tevens aan het offer dat de oorlogsslachtoffers brachten voor een leven in vrijheid.
De geschiedenis
Het monument aan Kanaaldijk-Zuid in Someren is opgericht ter nagedachtenis aan burgemeester P.J.C. Smulders van Someren en burgemeester W.J.M. Wijnen van Asten die hier op 15 augustus 1944 in opdracht van de Duitse bezetter door NSB'ers zijn gefusilleerd.
Wilhelmus Josephus Marie Wijnen werd geboren op 22 september 1880 in Sint-Oedenrode en ligt begraven op de R.K. begraafplaats in Asten. Petrus Johannes Cornelis werd geboren op 17 januari 1895 in Middelbeers en ligt begraven op de R.K. begraafplaats St. Lambertus in Someren-Dorp. Beiden waren lid van het verzet.
Nadat eind juli 1944 verzetsstrijders twee landwachters doodschoten op
de weg tussen Gemert en Beek en Donk, was de Duitse bezetter uit op
vergelding. Een lokale NSB'er werd benaderd om een lijst samen te
stellen met daarop namen en adressen van personen uit Asten en Someren
die als tegenstanders van het Duitse regime bekend stonden. Bovenaan de lijst stonden de namen van burgemeester Wijnen uit Asten en
burgemeester Smulders uit Someren.
Nadat op 14 augustus 1944 rond
middernacht aan het Koningsplein burgemeester Wijnen werd opgepakt, werd
in de Speelheuvelstraat in Someren burgemeester Smulders meegenomen.
Diens buurman dokter Jacobs moest ook mee, maar werd niet thuis
aangetroffen. Frans Eijsbouts in de Nieuwe Kerkstraat was de volgende
persoon op de lijst en werd in plaats van Jacobs opgepakt. Vervolgens werden de gearresteerden naar de Kanaaldijk richting Weert gebracht en daar neergeschoten.
Eijsbouts overleefde op wonderlijke wijze de moordaanslag. In de publicatie Geschiedenis van Someren in de Tweede Wereldoorlog deed hij verslag van de gebeurtenis: "Hoe lang ik daar gelegen heb weet ik niet. Toen ik helemaal niets meer
hoorde ben ik opgestaan – toen pas merkte ik dat ik gewond was aan mijn
arm – en de sloot uitgeklommen. Een eindje van elkaar lagen beide
burgemeesters. Burgemeester Wijnen van Asten had blijkbaar willen
vluchten, want die lag tien meter verder. Ze waren beiden dood."
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich tussen Sluis XII en Sluis XIII aan Kanaaldijk-Zuid te Someren-Eind (gemeente Someren)
Bronnen
- Gemeente Someren;
- Sta een ogenblik stil… Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker, Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3;
- Geschiedenis van Someren in de Tweede Wereldoorlog van W.A.L. Joosen e.a. (Someren, Boekhandel van de Moosdijk). ISBN 10 9090007202;
- www.someren.nl
