Het monument
Vorm en materiaal
Het monument ‘Vrede-Vrijheid-Recht’ in Lichtenvoorde (gemeente Oost-Gelre) is een natuurstenen beeld van een staande mannenfiguur met aan zijn voeten een draak. Het beeld is geplaatst op een zuil. Het gedenkteken is 4 meter 60 hoog, 70 centimeter breed en 80 centimeter diep. Naast het beeld liggen drie stalen plaquettes op verhoogde stenen.
Tekst
De tekst op de zuil luidt:
‘1940
1945
VREDE
VRIJHEID
RECHT’.
De tekst op de linker plaquette luidt:
‘GESNEUVELD IN MEI 1940 OP DE GREBBEBERG
GERHARD HELLEKAMP
THEO KLEIN IKINK
WILLEM SEVERT
THEO WOPEREIS
BETROKKEN BIJ HET VERZET 1940-1945
GEËXECUTEERD IN OVERVEEN
JO BLAAUWGEERS
GEËXECUTEERD IN UTRECHT
MARTIN LELIVELT
ANTOON SLOT
OMGEKOMEN BIJ EEN VUURGEVECHT IN ZWOLLE
HENK BEERNINK
OMGEKOMEN IN EEN CONCENTRATIEKAMP
WILLEM DOPPEN
EVERT HEUSINKVELD
ANTOON KETTERING
WILLEM KETTERING
OMGEKOMEN IN EEN GEVANGENIS
ANTOON DOPPEN
OMGEKOMEN IN EEN JAPANS INTERNERINGSKAMP
WILLEM VELDHUIS
1941-1945
GESNEUVELD IN DE OORLOG TEGEN JAPAN IN NEDERLANDS-INDIË
GERT VAN DEELEN
OMGEKOMEN BIJ DE AANLEG VAN DE BIRMA-SPOORLIJN
JAN OLDENKOTTE
De tekst op de plaquette in het midden luidt:
‘1940-1945
JOODSE MENSEN DIE IN DE VERNIETIGINGSKAMPEN TER DOOD ZIJN GEBRACHT
KAATJE TEN BOSCH
HELENA MENCO
LEO MENCO
MOURITS MENCO
OMGEKOMEN TIJDENS DE ARBEIDSINZET
BERNARD BROSHUIS
GERHARD HILLEN
JAN HILLEN
HERMAN VAN HALTEREN
OMGEKOMEN DOOR BESCHIETINGEN EN BOMBARDEMENTEN
JOHANNA BOSCHKER
JOHN WAENINK
AGNES BOMERS
RIKIE HARBERS
HENDRIK KLEIN GEBBINK
ANNA SMEENK-NAHUIS
BERNARD SMEENK
TWEE BROERS MET EEN DUITSE VADER, OPGEROEPEN IN DUITSE DIENST
JOHAN SCHULTE
ANTON SCHULTE’.
De tekst op de rechter plaquette luidt:
‘GEDURENDE 1946-190 IN NEDERLANDS-INDIË GESNEUVELDE MILITAIREN
BENNIE DOPPEN
JAN EEKELDER
GERRIT HUININK
HENDRIK STORTELDER
ALOYS TANKINK
ANTOON VISSER
PIET DE VRIES’.
Symboliek
Het verhaal van Sint-Joris en de draak is een vroegchristelijke legende uit de vijfde eeuw. Sinds de elfde eeuw staat deze vertelling symbool voor de strijd tussen goed en kwaad. Met het beeld wordt uitdrukking gegeven aan de overwinning op de bezetter. ‘Sint-Joris geeft niet de strijd zelf weer, wel echter de gestreden strijd. De draak ligt machteloos neer en de sterke macht van Sint-Joris is ‘in ruste’, zij het waakzaam voor een eventuele nieuwe strijd.’
Wijziging
Op 16 februari 2024 zijn twee nieuwe namen op de plaquette in het midden onthuld, namelijk de namen van twee broers die een dubbele nationaliteit droegen.
Digitaal Joods Monument
De joodse oorlogsslachtoffers die op dit gedenkteken vermeld staan, zijn tevens opgenomen in het ‘Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland‘. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje ‘Geschiedenis’ op deze pagina kunt u op een persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.
De geschiedenis
Het monument ‘Vrede-Vrijheid-Recht’ in Lichtenvoorde (gemeente Oost-Gelre) is opgericht uit dankbaarheid voor de bevrijding en ter nagedachtenis aan de oorlogsslachtoffers.
De namen van de slachtoffers luiden:
Henk Beernink, Hermanus Jozeph ‘Jo’ Blaauwgeers, Agnes Bomers, Kaatje Cohen-ten Bosch, Johanna Boschker, Bernard Broshuis, Gert van Deelen, Antoon Doppen, Bennie Doppen, Willem Doppen, Jan Eekelder, Herman van Halteren, Rikie Harbers, Gerhard Willem Hellekamp, Evert Heusinkveld, Gerhard Johan Hillen, Jan Willem Gerrit Hillen, Gerrit Huinink, Antoon Kettering, Willem Kettering, Theo Klein Ikink, Hendrik Klein Gebbink, Martin Lelivelt, Helena de Leeuw-Menco, Leo Menco, Mourits Menco, Jan Oldenkotte, Anton Schulte, Johan Schulte, Willem Severt, Antoon Slot, Anna Smeenk-Nahuis, Bernard Smeenk, Hendrik Stortelder, Aloys Tankink, Willem Veldhuis, Antoon Visser, Piet de Vries, Johan Waenink en Theo Wopereis.
Onthulling
Het monument is onthuld op 22 mei 1948 door de dochter van burgemeester F.J. Waals.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich tegenover dorpshuis ‘Den Diek’, gelegen aan de Dijkstraat te Lichtenvoorde (gemeente Oost-Gelre).
Bronnen
- Gemeente Lichtenvoorde;
- Sta een ogenblik stil… Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3;
- ‘Namen twee omgekomen broers WOII met dubbele nationaliteit op oorlogsmonument onthuld’ door 1Achterhoek, 19 februari 2024;
- Wout Dusseldorp, ‘Broers die dienden in Duitse leger bijgeschreven op WO2-monument: ‘Omdat hun vader geen geld had voor een ander paspoort’’ in de Gelderlander, 17 februari 2024.
