Het monument
Vorm en materiaal
Het monument op 's Heeren Loo-Lozenoord in Ermelo is een gedenksteen, vervaardigd uit bruinrode natuursteen.
Tekst
De tekst op de steen luidt:
'OPDAT WIJ NIET VERGETEN.'
Hieronder zijn de namen van twaalf joodse oorlogsslachtoffers aangebracht.
Digitaal Joods Monument
De joodse oorlogsslachtoffers die op dit gedenkteken vermeld staan, zijn
tevens opgenomen in het 'Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in
Nederland'. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar
mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje 'Geschiedenis' op deze pagina kunt u op een
persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal
Joods Monument.
De geschiedenis
Het monument op 's Heeren Loo-Lozenoord in Ermelo is opgericht ter nagedachtenis aan twaalf joodse verstandelijk gehandicapte bewoners van de instelling die op 10 april 1943 door de bezetter werden gedeporteerd naar het doorgangskamp Westerbork en van daaruit drie dagen later op transport werden gezet naar het concentratiekamp Sobibor.
In Sobibor werden zij direct na aankomst vergast. De gedenksteen is tevens opgedragen aan Kees Langendonk. Deze bewoner van 's Heeren Loo-Lozenoord werd in januari 1945 doodgeschoten toen hij in 'Sperzeit' buiten het terrein van de leefgemeenschap liep. Het was verboden om na zonsondergang buiten te zijn.
De namen van de twaalf joodse slachtoffers luiden:
Rosa Blitz (40 jaar), Willem Eijsman (36 jaar), Herman A. Gosschalk (20 jaar), Frederica Lopes Cardozo (45 jaar), Benedictus Reindorp (33 jaar), Abraham Samson (28 jaar), Anna van der Sluis (22 jaar), Anna Rozina Smeer (42 jaar), Samuel Smeer (37 jaar), Michiel Swaalep (41 jaar), Sara Verduin (38 jaar) en Anna M. van der Wiek (31 jaar).
De slachtoffers verbleven destijds als onderduikers in de paviljoenen op zolders en in de kolenkelders. Een dertiende bewoner, Jaap Cohen, ontsnapte aan de deportatie door zich lange tijd te verstoppen in een klerenkast.
Oprichting
De totstandkoming van het gedenkteken was een initiatief van Anton Zijlstra en Geert Dijkstra. Zij zijn twee bewoners van 's Heeren Loo-Lozenoord en waren in de instelling aanwezig toen de joodse mensen werden opgepakt. De gedenksteen is betaald uit legaten.
Onthulling
Het monument is onthuld op 12 april 1994 door Anton Zijlstra en Geert Dijkstra.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst voor het Heerenhuus op 's Heeren Loo-Lozenoord, in het verlengde van de Rozenlaan te Ermelo.
Bronnen
- De heer P. van der Velde;
- Gemeente Ermelo;
- Veluws Dagblad van 13 april 1994.
Voor meer informatie
Herlevend Verleden, over 100 jaar 's Heeren Loo-Lozenoord (1991).
