Het monument
Vorm en materiaal
Het vredesmonument in Kaatsheuvel (gemeente Loon op Zand) is een gedrongen obelisk in de vorm van een granaat, bestaande uit vijf lagen natuursteen. Bij het monument is een informatiebord van natuurmonumenten geplaatst.
Tekst
De tekst op het monument luidt:
'VREDESMONUMENT
1940-1945'.
Symboliek
De vijf lagen natuursteen stellen de vijf oorlogsjaren voor maar zijn ook een verwijzing naar de vijf keer tien jaar vrede bij de onthuling van het monument in 1994. In het monument zijn twee granaatscherven verwerkt zodat zij, die de oorlog niet hebben meegemaakt, kunnen voelen hoe scherp deze waren.
Wijzigingen
De viering van 60 jaar bevrijding van de gemeente vormde voor de Lions Club Loon op Zand / Udenhout aanleiding om het monument van een nieuwe entourage te voorzien: de ondergrond werd aangepast met grastegels en een houten omheining. Op 30 oktober 2004 werd deze vernieuwing door J. Weierink, oud-burgemeester van de gemeente en past-president van genoemde Lionsclub, overgedragen aan de inwoners van de gemeente Loon op Zand in de persoon van waarnemend Burgemeester Leijten.
De geschiedenis
Het vredesmonument in Kaatsheuvel (gemeente Loon op Zand) is opgericht ter herinnering aan inwoners van de gemeente die door oorlogshandelingen om het leven zijn gekomen. Het monument doet tevens dienst als een algemeen gedenkteken en benadrukt de nooit eindigende inspanningen die nodig zijn voor het behoud van vrede, vrijheid en democratie.
Al bij het Duitse bombardement op de Horst op 10 mei 1940 sneuvelden 8 in Kaatsheuvel verblijvende Nederlandse militairen. In de bezettingsjaren vielen slachtoffers onder de inwoners door oorlogshandelingen als bombardementen bij dwangarbeid in Duitsland, deportatie, verblijf in concentratiekampen en fusillades. Vooral de artilleriebeschietingen door de geallieerde troepen op 28 en 29 oktober 1944 kostten veel inwoners het leven. De beschietingen gingen vooraf aan de feitelijke bevrijding door de Schotse infanteristen van de 51e Highland Division. Nog ná de bevrijding hebben 2 neergestorte V-1's tientallen slachtoffers gemaakt.
In totaal vielen in De Moer 3 doden, in Loon op Zand 18 doden en in Kaatsheuvel 79 doden, waaronder ook 25 bejaarde Zeeuwse evacués die ondergebracht waren in het Missiehuis St. Antonius.
Het vredesmonument ligt in de 'MAST': de Duitse Munitions Ausgabe Stelle. In de jaren 1940-1945 was hier in een 10 hectare groot bosgebied een munitiedepot gevestigd met vele bunkers, kantines, magazijnen, ingegraven parkeerplaatsen, een voetbalveld en zelfs een zwembad. Er lag een immense hoeveelheid ammunitie opgeslagen. Bij de nadering van de geallieerde troepen werd het oorlogstuig gedeeltelijk afgevoerd maar het overgrote deel werd in een dagenlange reeks ontploffingen vernietigd.
Er zijn op het ogenblik nog enkele overblijfselen waar te nemen, zoals kraters, ontstaan door het opblazen van munitiebunkers aan het einde van de oorlog.
Onthulling
Het monument is onthuld op 29 oktober 1994 door de Stichting Slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog ter gelegenheid van de 50-jarige bevrijding van de gemeente Loon op zand.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Bron
Website Oorlogsmonumenten in het Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen van Henk Peters uit Udenhout.
