Het monument
Vorm en materiaal
Het Holocaustmonument in Tilburg (gemeente Tilburg) bestaat uit een bronzen sculptuur in de vorm van de levensboom. Over de zeven takken die naar de hemel wijzen hangen her en der met kwastjes afgebiesde opengewerkte kleden waar het licht doorheen valt. In het voetstuk onder de boom is een subtiel weefsel van het stratenpatroon van de stad Tilburg rond 1940 aangebracht. Op het voetstuk kunnen steentjes gelegd worden ter herinnering.
Symboliek
Het monument is gebaseerd op de boom die symbool staat voor al wat groeit en bloeit, voor de verbinding van hemel en aarde, de boom als verbeelding van vitaal leven. Het Bijbelse verhaal leert dat God behalve de boom der kennis van goed en kwaad ook het symbool voor eeuwig leven en verrijzenis, de levensboom, in de Hof van Eden plantte. Deze is in vrijwel alle culturen uitgegroeid als de verbindende schakel tussen hemel en aarde, als de as waaromheen alle leven draait en tot stand komt. Het weefsel aan de takken verwijst naar geïmproviseerd opgehangen wasgoed van de tallozen op de vlucht voor genocide en dictatuur, onderweg, op zoek naar een veiliger wereld. Zowel met deze stratenstructuur als met de naar textiel verwijzende lappen en kleden is een verwijzing naar Tilburg gemaakt. Want de textiel is als industrietak inmiddels verdwenen uit de stad.
De geschiedenis
Het monument is opgericht ter nagedachtenis aan 172 Tilburgse slachtoffers van de Holocaust.
Oprichting
Het monument is tot stand gekomen op initiatief van de gemeente Tilburg. De opdracht werd uitgevoerd onder auspiciën van de gemeente Tilburg, het 4/5 mei comité, de Liberaal Joodse Gemeente en stond onder begeleiding van Kunstloc Brabant. Aan de oproep naar een Tilburgse kunstenaar voor dit monument gaven 24 kunstenaars gehoor. De commissie selecteerde in 2019 drie kunstenaars die een gehonoreerd ontwerp mochten uitwerken: Rob Moonen, Geert Koevoets en Tine van de Weyer. Zij gingen aan de slag en presenteerden eind juni hun idee aan de adviescommissie, die unaniem voor het ontwerp van Tine van de Weyer. De selectiecommissie bestond uit Arnoud-Jan Bijsterveld (Historicus, Hoogleraar Tilburg University, Loeks van der Veen (voorzitter Plaatselijk 4 mei comité Tilburg en oud directeur ETZ), Marlien Groeneveld (Liberaal Joodse Gemeente Tilburg), Bernolf Kramer (docent Fontys Hogescholen en lid Plaatselijk 4 mei comité Tilburg), Sandra Smets (Kunsthistorica, journalist), Angela de Weijer (Kunstenaar, winnaar Jacques de Leeuwprijs 2011).
Onthulling
Het was de bedoeling dat het monument op 4 mei 2020 zou worden onthuld, 75 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog in Nederland. De lockdown die het coronavirus Covid-19 met zich meebracht verhinderde dit.
Om het momentum toch vast te leggen heeft de beeldhouwer de celliste Jacqueline Hamelink uitgenodigd om de Tweede cellosuite in D-mineur van Johan Sebastian Bach bij het monument ten gehore te brengen. Rudi Klumpkens documenteerde de gebeurtenis. Bekijk het hier.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich in het Vrijheidspark in Tilburg (gemeente Tilburg).
Bronnen
