Den Ham, Monument voor de Australische piloot

Vorm en materiaal
Het monument voor de Australische piloot te Den Ham (gemeente Twenterand) bestaat uit een grote veldkei. Op de kei is een bronzen plaquette aangebracht van 40 cm bij 60 cm. Bovenop de kei is een foto van een vliegtuig geplaatst. Naast de kei is een Australische vlag gehesen.

Tekst
De tekst op de plaquette luidt:

‘IN DIT WEILAND IS IN DE VROEGE OCHTEND VAN 16 SEPTEMBER 1943 EEN
LANCASTER VAN DE ROYAL AIR FORCE NEERGESTORT. DE AUSTRALISCHE PILOOT
VAN DE VIER MOTORIGE BOMMENWERPER – FL/LT. LESLIE GORDON KNIGHT DSO
KWAM DAARBIJ OM HET LEVEN, NADAT HIJ EERST ZIJN ZEVEN BEMANNINGS-
LEDEN OPDRACHT GAF UIT HET TOESTEL TE SPRINGEN. HIJ IS DIEZELFDE DAG
BEGRAVEN OP DE OUDE BEGRAAFPLAATS IN DEN HAM. DE ANDEREN LANDDEN
ONGEDEERD IN DE OMGEVING. DE TWEE LINKER MOTOREN WAREN UITGEVALLEN.
TOCH HEEFT DE PILOOT HET TOESTEL VLAK VOOR HET DORP NOG OPGESTROKKEN,
WAARDOOR HIJ DEN HAM VOOR EEN RAMP HEEFT BEHOED. HET TOESTEL HAD
EERDER DIE NACHT DEELGENOMEN AAN EEN AANVAL OP EEN DIJK VAN HET
DORTMUND EMS KANAAL BIJ LADBERGEN. LES KNIGHT EN ZIJN BEMANNING
BEHOORDEN TOT HET 617 SQDR. EN HADDEN IN MEI VAN DAT JAAR DEEL
GENOMEN AAN DE BEROEMDE AANVAL OP DE RUHRDAMMEN IN DUITSLAND.’

Het monument voor de Australische piloot in Den Ham (gemeente Twenterand) is opgericht ter nagedachtenis aan de crash van de Lancaster bommenwerper van het 617e Squadron (JB144 KC-N) van de RAF op 16 september 1943. 
Het toestel was op de terugweg van een aanval op het Dortmund-Eemskanaal bij Ladbergen (Duitsland) waar het squadron bezig was de Ruhrdammen te vernietigen. Door deze dammen te vernietigen kon een deel van de energievoorziening van de Duitse oorlogsindustrie worden uitgeschakeld. Door lage grondmist raakte het vliegtuig een aantal boomtoppen waardoor de twee linkermotoren van het toestel het begaven. De piloot van het toestel F/Lt. Leslie Gorden Knight kon het toestel nog optrekken waardoor de overige bemanningsleden het vliegtuig per parachute konden verlaten. Bij de crash kwam enkel de 22 jarige piloot om het leven. De andere zeven bemanningsleden overleefden de crash allemaal ongedeerd. 

De naam van het slachtoffer luidt:
F/Lt Leslie Gordon Knight. Knight ligt begraven op de Algemene Begraafplaats in Den Ham.

Oprichting
Het monument is opgericht op initiatief van buurtbewoner Luuks Kamphuis. Bij bergingswerkzaamheden van de overgebleven brokstukken door de Koninklijke Landmacht op zijn erf in 2002 heeft hij aan de daarbij betrokken Commandant van de bergingsdienst H.A. Spierings de wens uitgesproken een gedenkplek voor de omgekomen piloot te willen oprichten. Hieraan heeft de bergingsdienst zijn medewerking verleend. De heer Kamphuis heeft gezorgd voor een veldkei en Commandant Spierings heeft zorg gedragen voor de vervaardiging van de plaquette. De plaquette is ontworpen en vervaardigd door de architect P.C. Meijer. De veldkei met een gewicht van 2,5 ton is kosteloos geleverd door Firma Dekker en Achteres Transport.

Onthulling
Het monument heeft geen onthullingsplechtigheid gehad. De veldkei is op 24 juni 2002 geplaatst en vanaf dat moment door de heer Kamphuis gefreesd zodat de plaquette kon worden aangebracht. Ook heeft de heer Kamphuis de foto van het neergestortte toestel bovenop de veldkei geplaatst. Voor het ontwerpen en onderhouden van het gedenkteken heeft gehele familie Woollard uit Engeland Dhr. Kamphuis het Grootkruis van verdienste aangeboden.

Herdenking
Jaarlijks worden er op 4 mei rozen bij het monument gelegd. Ook wordt het monument bezocht door toeristen uit Engeland.

Locatie
Het monument voor de Australische piloot bevindt zich aan de Janmansweg te Den Ham (gemeente Twenterand).

Bron

• Dhr. Kamphuis;
• Traces of War.