Het monument
Vorm en materiaal
De gedenksteen in de Eusebiuskerk in Arnhem is van witte natuursteen.
Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:
’10 MEI 1940 – 5 MEI 1945
DEN VADERLANT GHETROUWE
BLIJF ICK TOT IN DEN DOOT
WIJ GEDENKEN IN EERBIED
EN MET DANKBAARHEID DE
GEMEENTELEDEN DIE IN DEN
STRIJD VOOR RECHT EN VRIJHEID
HET LEVEN LIETEN VOOR GOD
EN HET VADERLAND
ZIJ ZIJN GEFUSILLEERD OF KWAMEN
OM IN EEN CONCENTRATIEKAMP
BAREND AALDERS OUD 33 JAAR
ARNOLDUS J. BAKHUIZEN ” 56 ”
CAREL W. GERSDORF ” 50 “
ALBERT GORTER ” 25 ”
TEUNIS HOUTRIET ” 41 ”
HENDRIK DE JONG ” 25 “
WIECHER DE JONG ” 23 ”
BARTELD LAST ” 24 ”
WILLEM J. MAASWINKEL ” 28 ”
DOUWE G. MEIJER ” 42 ”
WILLEM G.A. WOONINK ” 24 ”
JAN HULLEMAN ” 43 “
PIER VAN DER HORST ” 44 ”
OPENBARINGEN 2 : 10.’
De geschiedenis
De gedenksteen in de Eusebiuskerk in Arnhem is opgericht ter nagedachtenis aan dertien gemeenteleden die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gefusilleerd of in een concentratiekamp zijn omgekomen.
De namen van de dertien slachtoffers luiden: Barend Aalders, Arnoldus J. Bakhuizen, Carel W. Gersdorf, Albert Gorter, Teunis Houtriet, Hendrik de Jong, Wiecher de Jong, Barteld Last, Willem J. Maaswinkel, Douwe G. Meijer, Willem G.A. Woonink, Jan Hulleman en Pier van der Horst.
Barend Aalders werd geboren op 4 september 1911 in Wageningen. In 1937 verhuisde hij naar Arnhem. Hij werkte als kantoorbediende bij Rederij Koppe NV. afdeling ‘Concordia’. Hier werd hij gearresteerd op 24 juli 1944 op verdenking van verzetsactiviteiten. Begin augustus 1944 werd hij overgebracht van het Huis van Bewaring in Arnhem naar kamp Amersfoort. Op 9 oktober 1944 werd Aalders op transport gesteld naar het concentratie- en vernietigingskamp Neuengamme in Hamburg, waar hij op 16 januari 1945 in het hoofdkamp om het leven kwam.
Arnoldus Johannes Bakhuizen werd geboren op 21 maart 1888 in Nieuwer-Amstel. De koopman was lid van het verzet. Hij kwam om het het concentratiekamp Natzweilier in het Franse Natzwiller.
Carel Wilhelm Gersdorf werd geboren op 19 april 1895 in Amsterdam. De fabrieksdirecteur en verzetsman sneuvelde op 9 september 1944 in Beekbergen bij Apeldoorn. Hij ligt begraven op begraafplaats Moscowa in Arnhem.
Albert Gorter werd geboren op 13 oktober 1917 in Leek. De politieagent was lid van het verzet. Op 9 februari 1942 stierf hij in Neuengamme.
Teunis Houtriet werd geboren op 8 september 1903 in Elst. De koopman werd door de bezetter opgepakt tijdens de grootschalige razzia van Putten op 2 oktober 1944, waarbij 661 Puttense mannen vanuit de Oude Kerk werden weggevoerd naar concentratiekampen. Via kamp Amersfoort kwam Houtriet terecht in Neuengamme. Hier overleed hij op 23 december 1944 in het werkkamp
Hamburg-Hammerbrook. Hij ligt begraven op het Nederlands ereveld in Hamburg.
Hendrik de Jong werd geboren op 11 februari 1920 in Leeuwarden. Hij was student theologie. Broer Wiecher de Jong werd in dezelfde stad geboren op 19 april 1921 en was politieagent. Op 6 september 1944 werden de broers vanuit kamp Vught op transport gezet naar Oraniënburg bij Berlijn en van daaruit overgebracht naar Neuengamme. Hendrik overleed op 10 mei 1945 in het kamp Wöbbelin bij Ludwiglust; een buitenkamp van Neuengamme. Wiecher kwam in Neuengamme op 3 december 1944.
Barteld Last werd geboren op 6 augustus 1919 in Amsterdam. Hij was ambtenaar en verzetsman en kwam om het leven op 13 december 1944 in Neuengamme.
Willem Frederik Johannes Maaswinkel werd geboren op 3 oktober 1914 in Utrecht. De technicus en verzetsman kwam om het leven in Arnhem op 24 september 1943. Hij ligt begraven op het Ereveld Loenen.
Douwe Gerbrand Meijer werd geboren op 7 september 1902 in Kollumerland en Nieuwkruisland. De winkelier en verzetsman overleed op 7 september 1945 in het Beierse concentratiekamp Flossenbürg.
Willem Gerrit Adriaan Woonink werd geboren op 25 juni 1921 in Arnhem. De boekhouder kwam om het leven op 16 juni 1945 in Dortmund. Hij ligt begraven op het Ereveld Loenen.
Jan Hulleman werd geboren op 12 november 1900 in Apeldoorn. Tijdens de meidagen van 1940 heeft kapitein Hulleman op de Grebbeberg gevochten. Na de Nederlandse capitulatie was hij plaatsvervangend commandant van Verzetsgroep Oranjewacht, afdeling Arnhem. Zijn schuilnaam was ‘Wilbrink’. Hij kwam in april 1944 om het leven in het concentratiekamp Majdanek bij de Poolse stad Lublin.
Pier van der Horst werd geboren op 19 januari 1902 in Sneek. De kapper en verzetsman overleed op 17 april 1945 in het concentratiekamp Bergen-Belsen.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De gedenksteen is ingemetseld in een muur aan de binnenkant van de Eusebiuskerk, gelegen aan het Kerkplein te Arnhem.
Bronnen
- Slachtofferregister van de Nederlandse Oorlogsgravenstichting;
- Krantenartikel Trouw van 6 augustus 1945;
- Website Wageningen 1940-1945.
