Het monument
Vorm en matriaal
Het monument voor Karl-Heinz Rosch in Riel (gemeente Goirle) is een bronzen beeld van een Duitse soldaat met twee kinderen onder zijn armen. Het beeld is geplaatst op een betonnen sokkel van 70 centimeter hoog. Op de sokkel is een plaquette aangebracht.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
‘KARL-HEINZ ROSCH
MEISSEN 3 OKTOBER 1926 – GOIRLE 6 OKTOBER 1944
KARL-HEINZ BEHOEDDE TIJDENS GEALLIEERDE BESCHIETINGEN TWEE GOIRLESE KINDEREN VOOR DE DOOD.
HIJZELF KWAM DAARBIJ OM HET LEVEN.
HIJ IS TIJDELIJK BEGRAVEN GEWEEST OP HET ERF VAN DE BOERDERIJ OP HET HOOGEIND.
LATER IS ZIJN STOFFELIJK OVERSCHOT OVERGEBRACHT NAAR
DE DUITSE OORLOGSBEGRAAFPLAATS IN YSSELSTEYN (LIMBURG)
DIT BEELD IS EEN EERBETOON AAN HEM EN ALLEN DIE HET GOEDE DOEN IN KWADE TIJDEN.’
Symboliek
Het beeld geeft de Duitse soldaat Karl-Heinz Rosch weer die al rennend met de twee kinderen onder zijn armen naar de kelder van een boerderij rent. In de boerderij liet hij hen schuilen voor geallieerde beschietingen. Zelf kwam hij kort hierna door de beschietingen om het leven.
De geschiedenis
Het monument voor Karl-Heinz Rosch in Riel (gemeente Goirle) is opgericht ter nagedachtenis aan de Duitse soldaat Karl-Heinz Roch die op 6 oktober 1944 twee Goirlese kinderen behoedde voor een vroegtijdige dood door geallieerd granaatvuur. Hij kwam daarbij zelf om het leven. De kinderen overleefden die geallieerde beschietingen.
Eind 1944 was Limburg en Eindhoven in Brabant al bevrijd. De oorlog was dankzij de inspanningen van de geallieerden ver gevorderd en de Duitsers werden steeds verder teruggedrongen. Een deel van het front lag tussen Turnhout (België) en Tilburg.
In Goirle was een peloton Duitse soldaten gelegerd in de nabijheid van een boerderij buiten de dorpskern. Zij bemanden een kanon dat in de buurt van de boerderij stond opgesteld. Op 6 oktober 1944 werd de omgeving rond de boerderij beschoten door de geallieerden die het kanon probeerden uit te schakelen. De bemanning van het Duitse kanon werd naar hun post gecommandeerd. Vier of vijf man renden langs twee spelende kinderen (4 en 5 jaar), Karl-Heinz niet. Hij greep de kinderen onder zijn armen en rende er mee naar een boerderij en zette de kinderen en hun ouders in de kelder om te schuilen.
Hij wilde zich alsnog naar het kanon begeven. Op het moment dat hij de plaats waar de kinderen hadden zitten spelen passeerde, werd hij dodelijk getroffen door een geallieerde granaat. De boerderij was behoorlijk gehavend, maar beide kinderen en hun ouders overleefden de beschietingen.
Het stoffelijk overschot van Karl-Heinz Rosch is begraven in de moestuin op het erf van de boerderij aan het Hoogeind in Goirle. De boerderij is inmiddels afgebrand en gesloopt. Op verzoek van de grootvader van Karl-Heinz heeft ooggetuige Leo Vermeer het tijdelijke graf verzorgd tot aan de overbrenging in 1947 naar de Duitse oorlogsbegraafplaats in Ysselsteyn (Limburg). Zijn ouders waren gescheiden en Karl-Heinz is opgevoed door zijn grootvader, die evenwel zijn graf niet kon bezoeken omdat hij achter het IJzeren Gordijn woonde.
Oprichting
De oprichting van het beeld is een initiatief van de Stichting Karl-Heinz Rosch.
Riet van der Louw, de beeldhouwster, was door een uitzending van de lokale omroep en een documentaire van de EO, uitgezonden op 29 juni 2005 geïnspireerd tot het maken van dit beeld.
De oprichting van het monument maakte veel discussie los. De gemeente wilde niet meewerken aan de plaatsing van dit beeld voor een Duitse soldaat. Dit is dan ook de reden dat het beeld in de tuin van een woning is geplaatst en niet in de openbare ruimte op de plek waar Karl-Heinz Rosch enkele jaren begraven is geweest. Het beeld is gefinancierd met privé-gelden.
Onthulling
Het monument is onthuld op 3 november 2008 onder grote belangstelling van de Nederlandse en Duitse pers. Inholt Rosch en Dietheilm Rosch, de halfbroers van Karl-Heinz en de geredde kinderen Jan en Toos Kilsdonk waren ook bij de onthulling aanwezig.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument voor Karl-Heinz Rosch is geplaatst in de voortuin van een woning aan de Dorpsstraat in Riel (gemeente Goirle).
Bronnen
- Brabants Dagblad van 5 november 2008;
- Badische Zeitung van 29 oktober 2008
- De heer H. van Rouwendaal.
