Het monument
Vorm en materiaal
Op plaquette ‘De Oversteek’ in Lent (gemeente Nijmegen) is een afbeelding aangebracht van de militaire operatie, de Waalbrug en de wapens van Nijmegen en de Airborne Divisie.
Tekst
De tekst op het monument luidt:
‘FROM THIS SPOT, PARATROOPERS FROM THE 3RD AND 1ST BATTALION, 504TH REGIMENT OF THE 82ND AIRBORNE DIVISION,
WITH THE AID OF C CO. 307TH AEB AND FORWARD OBSERVERS OF THE 376TH PFAB, FEARLESSLY CROSSED THE WAAL RIVER
IN VULNERABLE BOATS ON SEPTEMBER 20TH, 1944. MANY DID NOT REACH THE OTHER SIDE. THE SURVIVORS SUCCEEDED
IN SECURING THE BRIDGES ON THE NORTH BANK. NIJMEGEN COULD NOW BE LIBERATED. WE SALUTE THEIR HEROISM.’
Nederlandse vertaling:
‘VANAF HIER STAKEN PARACHUTISTEN VAN HET 3E BATALJON, 504E REGIMENT VAN DE 82STE AIRBORNE DIVISIE,
MET HULP VAN C CO. 307E AEB EN SCOUTS VAN DE 376E PFAB, OP 20 SEPTEMBER 1944 STOUTMOEDIG DE WAAL OVER
IN KWETSBARE ROEIBOTEN. VELEN HAALDEN DE OVERKANT NIET. DE OVERLEVENDEN SLAAGDEN ERIN
DE BRUGGGEN AAN DE NOORDZIJDE VEILIG TE STELLEN. NIJMEGEN KON WORDEN BEVRIJD. WIJ EREN HUN HELDENMOED.’
Wijziging
Op 3 juli 2018 is de plaquette verplaatst en door burgemeester Bruls opnieuw onthuld op een nieuwe locatie op de gelijknamige brug aan de Lentse zijde van de Waal. Bij deze onthulling sprak ook Pete Hoekstra, ambassadeur van de Verenigde Staten in Nederland. Het monument bevond zich oorspronkelijk op het terrein van CP Kelco, gelegen aan de Winselingsweg te Nijmegen.
De geschiedenis
Plaquette ‘De Oversteek’ in Lent (gemeente Nijmegen) herinnert aan de plek waar Amerikaanse militairen op 20 september 1944 de Waal overstaken tijdens operatie ‘Market Garden’. Dit luidde de bevrijding van Nijmegen in.
Eenheden van het 504 Parachutisten Infanterie Regiment staken onder zware beschietingen van de bezetter in opvouwbare bootjes van triplex en canvas de rivier over ter hoogte van de huidige elektriciteitscentrale. Deze elite-eenheden maakten deel uit van de 82ste Airborne Divisie, onder leiding van generaal James M. Gavin. Hierbij kregen zij vuursteun van het 307e Airborne Genisten Bataljon.
De Amerikaanse parachutisten hadden al een lange en zware weg achter de rug. In juli 1943 waren ze vanuit Noord-Afrika op Sicilië geland en na deze slag namen ze deel aan veldslagen bij Anzio en Salerno in Zuid-Italië. Velen van hen vochten daarna ook tijdens D-day in Normandië (juni 1944). Het waren dus zeer ervaren parachutisten die tijdens de Slag om Nijmegen de Waal overstaken.
Generaal Gavin wilde de verkeers- en spoorbrug ook vanuit Lentse kant aanvallen, omdat de inname van bruggen vanuit Nijmeegse centrumzijde tot dan toe mislukt was. In een wanhoopspoging om bijtijds de Engelse para’s in Arnhem te kunnen ontzetten, bedacht hij deze strategie. Zijn mannen beschouwden het als een pure zelfmoordactie om op klaarlichte dag en in het volle zicht van een zwaar bewapende en goed verschanste vijand de rivier over te steken. Ze hadden hier nooit op geoefend en het waren slechts fragiele Britse canvas bootjes die zij ter beschikking kregen.
Toch voerden de troepen deze opdracht uit. Ze wilden hun Britse strijdmakkers in Arnhem niet in de steek laten. Het onmogelijke bleek toch mogelijk. Ondanks vele doden en gewonden, veroverden de para’s de noordzijde van de bruggen, waardoor deze uiteindelijk geheel in geallieerde handen vielen. De oversteek werd voor deze Amerikaanse para’s een van de felste en bloedigste gevechten uit hun leven.
Onthulling
Het monument is onthuld op 20 september 2007 door de burgemeester van Nijmegen, Thom de Graaf, in aanwezigheid van de heer M. Gallagher, Deputy Chief of Mission van de ambassade van de Verenigde Staten, en verschillende Britse en Amerikaanse veteranen.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich op het terrein van CP Kelco, gelegen aan de Winselingsweg te Lent. Aan de overkant van de Waal staat op de Oosterhoutsedijk een eerder geplaatste Waaloversteek-monument, waarmee de militairen die bij de operatie omkwamen worden geëerd.
Bron
Gemeente Nijmegen.
