Oranjestad, monument voor Boy Ecury

Vorm en materiaal
Het monument voor Boy Ecury in Oranjestad is een borstbeeld van witte natuursteen, geplaatst op een zuilvormig voetstuk met in reliëf diverse ornamenten.

Teksten
De tekst op de voorzijde van het voetstuk is een passage uit de Bijbel en luidt:

'NIEMAND HEEFT GROOTER LIEFDE DAN HIJ,
DIE ZIJN LEVEN GEEFT VOOR ZIJN VRIENDEN.

JOH. 15-13.'

De tekst op de linkerzijde van het voetstuk luidt:

'HIJ WAS EEN GROOT ZOON VAN HEN DIE ONDER
ONZE NEDERLANDSCHE DRIEKLEUR LEEFDEN
EN STREDEN.
MET TROTS ZAL IK ZIJN DADEN BLIJVEN
GEDENKEN.

H.M. KONINGIN WILHELMINA.'

De tekst op de rechterzijde van het voetstuk luidt:

' "IN HET HUIS VAN MIJN OUDERS IS ER
GEEN PLAATS VOOR EEN VERRADER"

S.J.A. (BOY) ECURY

HIJ STELDE ER EEN EER IN OM EEN EVEN FLINKE
HOUDING AAN TE NEMEN ALS ONZE VRIEND, DIE
WIJ DEN VORIGEN AVOND HADDEN ZIEN WEGGAAN
EN ZEI, DAT HIJ MET EEN GLIMLACH OP DE
LIPPEN ZOU STERVEN.'

De tekst op de achterzijde van het voetstuk luidt:

'SEGUNDO JORGE ADELBERTO
(BOY) ECURY

GEBOREN OP ARUBA DE 23STE APRIL 1922

STRIJDEND LID VAN DE NEDERLANDSE VERZET- EN
BEVRIJDINGS-BEWEGING GEDURENDE DE
TWEEDE WERELD OORLOG, IN WELKE
ORGANISATIE HIJ MET ONWANKELBARE
MOED OPTRAD.'

Het monument voor Boy Ecury in Oranjestad is opgericht ter nagedachtenis aan de Arubaanse verzetsman die op 6 november 1944 door de bezetter op de Waalsdorpervlakte is gefusilleerd.

Segundo Jorge Adelberto (Boy) Ecury werd op 23 april 1922 geboren in Oranjestad als zevende van dertien kinderen uit een katholieke familie als zoon van de welgestelde zakenman Dundun Ecury. In 1937 vertrok hij na zijn middelbare schooltijd naar Nederland, waar hij een handelsdiploma behaalde op het St. Louis Instituut in het Brabantse Oudenbosch.

Boy Ecury stelde zich, geconfronteerd met geweld, overheersing en discriminatie, fel op jegens de bezetter. Dit leidde ertoe dat hij al vanaf het begin van de Tweede Wereldoorlog zich actief tegen de bezetter verzette. Dit deed hij samen met zijn beste vriend, Luis de Lannoy, een medestudent uit Curaçao. Later voegde Delfincio Navarro, ook een medestudent uit Curaçao, zich ook bij hen. Via brieven communiceerden ze met elkaar in het Papiaments. Ze pleegden aanslagen op met brandbommen volgeladen Duitse vrachtauto's, lieten treinen ontsporen, hielpen onderduikers en geallieerde piloten in Tilburg en voerden verschillende andere sabotageacties uit voor de Knokploegen in Den Haag.

In 1942 moest Ecury Tilburg verlaten omdat het daar te gevaarlijk voor hem werd. Hij dook onder op verschillende adressen in Oisterwijk, Delft en Rotterdam. In die tijd sloot hij zich aan een verzetsgroep in Oisterwijk. Toen zijn vriend De Lannoy na verraad 10 februari 1944 werd gearresteerd, deed Boy een poging om hen uit de gevangenis in Utrecht te bevrijden maar dat mislukte. Hierna begon Ecury met zijn donkere uiterlijk ook in Oisterwijk te veel op te vallen. Hij sloot zich eind 1944 aan bij de Knokploegen in Den Haag, waar hij acties voorbereidde en pleegde waaronder een liquidatie op een lid van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB).

Op zondag 5 november 1944, nadat hij de hoogmis had bezocht, werd Boy Ecury in Rotterdam gearresteerd, vlak voor het gebouw van de Sicherheitsdienst (SD). Hij was verraden door een bekende, Kees Bitter, een Nederlandse verzetsman die na zijn arrestatie onder dwang van de Duitsers de rol van verrader speelde. Ecury werd gearresteerd met wapens op zak en overgebracht naar de gevangenis het Oranjehotel in Scheveningen. Direct al de volgende dag werd hij gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte in het duingebied Meijendel bij Den Haag.

Boy Ecury werd in 1947 met militaire eer herbegraven op de R.K. begraafplaats in Oranjestad op Aruba. In 1984 kreeg Ecury postuum het Verzetsherdenkingskruis. Begin jaren tachtig maakte de neef van Ecury, cineast Ted Schouten, een televisiedocumentaire over het leven van Ecury. In 2001 werd in het oorlogsmuseum in Oranjestad door Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander een herdenkingsplaquette onthuld ter nagedachtenis aan Boy Ecury. De Nederlandse Cineast Frans Weisz maakte in 2003 in met medewerking van Ted Schouten een film over het leven van Ecury.

Onthulling
Het monument is onthuld in november 1949.

Locatie
Het monument is geplaatst aan de Julianastraat, op de kruising met de George Maduro straat in Oranjestad.

Bronnen

• Website Vereniging Erepeloton Waalsdorp;
• Website Bevrijdingintercultureel;
• Krantenartikel De Volkskrant;
• Wikipedia.