Het monument
Vorm en materiaal
Het ‘Fokkermonument’ in Amsterdam is een taps toelopende natuurstenen gedenksteen.
Tekst
De tekst op de steen luidt:
‘TER NAGEDACHTENIS
AAN DE SLACHTOFFERS
VAN DE BOMBARDEMENTEN
JULI 1943
STADSDEEL
AMSTERDAM-NOORD.’
De geschiedenis
Het ‘Fokkermonument’ in Amsterdam is opgericht ter nagedachtenis aan 206 slachtoffers van de bombardementen op de Fokker-fabrieken in juli 1943.
Op 17 juli 1943 vond een bombardement van de geallieerden plaats, gericht op de Fokker-fabriek aan de Papaverweg in Amsterdam-Noord. De fabriek was gevorderd door de bezetter en produceerde voor de Duitse oorlogsmachinerie. De Duitsers hadden de gebouwen van de fabriek gecamoufleerd, waardoor deze moeilijk te onderscheiden waren van de omliggende woonwijken. Voor de Amerikaanse Bomb Group 385 en 386 was het de eerste operatie boven Noordwest Europa. Toen de 41 bommenwerpers boven IJmuiden vlogen, werd duidelijk dat de weersomstandigheden ongunstig waren. De formatie kreeg hierop opdracht de aanval af te breken. Er onstond echter verwarring onder de -nog onervaren- bemanning. Twintig bommenwerpers keerden terug, maar de rest vloog door richting de Fokker-fabriek. Het bombardement verliep rampzalig; ruim 200 brisantbommen kwamen terecht op woonwijken in Amsterdam-Noord. Geen enkele bom trof de fabriek.
Op 25 juli werd wederom een aanval op de Fokker-fabriek uitgevoerd, ditmaal door tien Britse Mitchell bommenwerpers. Deze aanval was succesvol, de Fokker-fabriek werd geheel vernietigd. Op 28 juli vloog een groep van twaalf vliegtuigen van het Vrije Franse eskader richting Amsterdam-Noord. Het nieuws van de geslaagde aanval op de fabriek had de geallieerde strijdkrachten nog niet bereikt. 48 bommen werden afgeworpen, waarvan er geen de overblijfselen van de Fokker-fabriek raakte. Voor de tweede maal werden de woonwijken in Amsterdam-Noord getroffen.
Bij de drie bombardementen kwamen in totaal 206 burgers om het leven. 93 van hen vonden hun laatste rustplaats op de Noorderbegraafplaats in Amsterdam-Noord.
Oprichting
Zestig jaar na dato werden hun graven geruimd, waarmee de herinnering aan de bombardementen dreigde te verdwijnen. Om deze reden besloot het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Amsterdam-Noord een monument op te richten om de herinnering aan de slachtoffers en aan deze historische gebeurtenis in leven te houden.
Onthulling
Het monument is onthuld op 17 juli 2003.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich op de Noorderbegraafplaats aan de Buikslotermeerdijk te Amsterdam-Noord.
Bronnen
- 40-45 in Noord – Herinneringen in Amsterdam-Noord aan de bezetting van Pieter Roemer (Stadsdeel Amsterdam Noord, 2005);
- www.noorderbegraafplaats.nl
