Het monument
Vorm en materiaal
Het oorlogsmonument op de algemene begraafplaats in Nijmegen is een gespleten zwarte marmeren gedenksteen. Op de gedenksteen staat een gedicht van de Nijmeegse dichter H.H. ter Balkt. Bij de gedenksteen is een natuurstenen informatiebord geplaatst.
Teksten
De tekst op de gedenksteen luidt:
‘VERGISSINGSBOMBARDEMENT
NIJMEGEN
22-2-1944
NA DE LUCHTAANVAL
HET VERDRIET STORTTE NEER OP DE STAD,
HARTUITHAKKEND VERDRIET OM HET HART
EN DE ZIEL EN DE TIJD VAN DE STAD; VUUR
SPRAK IN TONGEN OVER DE ZEVEN HONDERDEN
EN TEGEN DE VERSLAGENEN NA DE BIJLSLAG:
‘NU IS JULLIE TIJD NIET MEER BIJ JULLIE’.
LEEG VLOGEN DE DRAKENWAGENS VERDER
VAN ONZE VRIENDEN; ROUWEND GRIJS EN GEEL
NA DE LUCHTAANVAL, VIEL HET LICHT NEER,
VOORGOED UITGEDOOFD LEEK ‘T, VERSTOMDEN
H.H. TER BALKT’.
De tekst op het informatiebord luidt:
‘TER GEDACHTENIS AAN
ALLE HIER BEGRAVEN
SLACHTOFFERS VAN HET
VERGISSINGSBOMBARDEMENT
EN ANDER OORLOGSGEWELD’.
De geschiedenis
Het oorlogsmonument op de algemene begraafplaats in Nijmegen is opgericht ter nagedachtenis aan alle slachtoffers van het ‘vergissingsbombardement’ van 22 februari 1944 op Nijmegen.
In februari 1944 werd tijdens de ‘Big Week’ getracht de vliegtuigindustrie van de bezetter te vernietigen. Bij vergissing werd op de derde dag van de operatie (22 februari) het stadshart van Nijmegen door Amerikaanse bommenwerpers verwoest door 144 brisantbommen en circa 150 splinterbommen. Het aantal slachtoffers is nooit exact vastgesteld, doordat de schade enorm was (1.300 huizen werden verwoest), een deel van de lichamen onherkenbaar was en veel slachtoffers van buiten de stad waren gekomen. Meer dan 500 slachtoffers (van de in totaal ruim 800) zijn op 26 februari 1944 tegelijk begraven op de Algemene begraafplaats aan de Graafseweg. Sommigen zijn later herbegraven.
Het oorlogsmonument in Nijmegen staat op de plaats waar de slachtoffers van het bombardement zijn begraven. Op deze plaats zijn ook slachtoffers van ander oorlogsgeweld uit de Tweede Wereldoorlog begraven.
Oprichting
De steen is aangeboden door G. van Leeuwe, Steenhouwerij en Grafmonumenten. Het gedicht op de gedenksteen is speciaal voor dit monument geschreven door de Nijmeegse dichter H.H. ter Balkt.
Onthulling
Het is onthuld op 19 februari 2005 door wethouder Hans van Hooft.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het oorlogsmonument op de algemene begraafplaats bevindt zich op de algemene begraafplaats aan de Graafseweg in Nijmegen.
Bronnen
- De heer Rob Essers;
- www.nieuwsbank.nl.