Het monument
Vorm en materiaal
Het oorlogsmonument in Pieterzijl (gemeente Westerkwartier) is een driehoekige pilaar met een plaquette van contentstaal. De plaat wijkt aan de bovenzijde uiteen, alsof hij doormidden gescheurd wordt. Het geheel is 1 meter twintig hoog, veertig centimeter breed en dertig centimeter diep.
Teksten
De tekst op de pilaar luidt:
‘1945-2005’.
De tekst op de plaquette luidt:
‘SJOERD KOK
ARNOLD STUUT
JAN WIERSMA
KLAAS WIERSMA.’
De geschiedenis
Het oorlogsmonument in Pieterzijl (gemeente Westerkwartier) is opgericht ter nagedachtenis aan vier medeburgers die zijn afgevoerd naar naar het werkkamp Neuengamme bij Hamburg.
De namen van de vier slachtoffers luiden:
Sjoerd Kok, Arnold Stuut en de broers Jan en Klaas Reinder Wiersma.
Tot de zomer van 1944 verliep de oorlog in Pieterzijl redelijk geruisloos, totdat vier jonge jongens werden opgehaald door landwachters uit Grootegast. Ze keerden nooit terug. Arnold Stuut werd opgepakt ter vervanging van zijn broer die niet thuis was. De andere drie zaten ondergedoken en zijn vermoedelijk door verraad of loslippigheid opgepakt door landwachters. Sjoerd Kok werd gefusilleerd na een ontsnappingspoging. De drie andere Pieterzijlsters stierven aan het eind van 1944 door honger en uitputting. ‘Hun ouders kregen een briefje waarop stond dat hun kinderen waren overleden aan de gevolgen van een vage ziekte, terwijl het pure verwaarlozing was’, zegt Hendrik Jan Pelster. ‘De familie heeft destijds nooit echt afscheid kunnen nemen. Er is geen begrafenis geweest’.
Oprichting
Het idee om een monument op te richten, ontstond vorig jaar toen Hendrik Jan Pelster (57) zijn woning aan de Diepswal stond te schilderen. Zijn gedachten gingen toen naar de oorlog. Hij wist van horen en zeggen wel dat er in de oorlog vier jongens uit het dorp waren omgekomen in Duits gevangenschap, maar nooit had hij er goed bij stil gestaan. Met zijn verfkwast in de hand drong het tot hem door dat alle vier de jongens aan de Diepswal hadden gewoond. ‘Zes huisjes en dan vier doden. Ik heb zelf jongens in die leeftijd en dacht: wat een drama moet dat zijn geweest. Die jongens mogen niet naamloos de geschiedenis ingaan’. Pelster woont in de woning van de familie Wiersma, die twee zonen moest missen. Pelster opperde op een vergadering van Plaatselijk Belang het idee om een monument op te richten voor de vier omgekomenen. Iedereen reageerde enthousiast en de gemeente Zuidhorn stelde meteen gratis materiaal beschikbaar.
Onthulling
Het monument is onthuld op 4 mei 2005 door Peter Kingma, Erwin van Bruggen en Kees en Ferdie Pelster. Naast de onthulling van het monument was er na de 4 mei herdenking in het dorpshuis van Pieterzijl een fototentoonstelling te zien en een film. De film toonde de plekken waar langs de jongens langs zijn gekomen van Pieterzijl naar Duitsland.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Bronnen
- Friesch Dagblad van 4 mei 2005;
- Verzetsmuseum Friesland
Turfmarkt 11
8911 KS Leeuwarden
058 – 212 01 11
www.verzetsmuseum.nl - 4 Mei Comité Pieterzijl.
Voor meer informatie
www.pieterzijl.net
