Het monument
Vorm en materiaal
Het Kindergedenkteken in Vught bestaat uit acht gedenkplaten, die met gouden davidsterren aan elkaar verbonden zijn. Aan de voet ligt in brons kinderspeelgoed.
Teksten
De tekst op het gedenkteken is een passage uit de Bijbel:
‘HET KIND IS ER NIET…EN IK,
WAAR MOET IK HEEN!
GEN. 37 : 30′.
De tekst op de plaquette aan de voet van het gedenkteken luidt:
‘MEER DAN 1800 JOODSE KINDEREN WERDEN VAN HIER
OP TRANSPORT GESTELD, NAAR VERNIETIGINGSKAMPEN.
SLECHTS ENKELEN OVERLEEFDEN
VAN 1269 VAN DEZE KINDEREN STAAN HIER DE NAMEN
ZIJ WERDEN WEGGEVOERD MET HET KINDERTRANSPORT OP 6 EN 7 JUNI 1943
EN OMGEBRACHT
IN HEN GEDENKEN WE ALLE KINDEREN DIE VAN KAMP VUGHT WERDEN WEGGEVOERD
OM NOOIT MEER TERUG TE KEREN
MOGEN HUN ZIELEN GEBUNDELD WORDEN IN DE BUNDEL VAN HET EEUWIGE LEVEN’.
Op de gedenkplaten staan de namen en de leeftijden van de 1.269 joodse kinderen die in juni 1943 zijn weggevoerd met de zogenoemde kindertransporten. Uit onderzoek blijkt dat er minimaal 1.800 kinderen zijn weggevoerd.
De geschiedenis
Het Kindergedenkteken in Vught is opgericht ter nagedachtenis aan de 1.296 joodse kinderen die op 6 en 7 juni 1943 vanuit concentratiekamp Vught werden gedeporteerd naar vernietigingskampen. Op het Kindergedenkteken staan de namen van 1.269 kinderen vermeld. Uit onderzoek blijkt dat er minimaal 1.800 kinderen op transport zijn gesteld.
Kamp Vught neemt een speciale plaats in in de Nederlandse geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Het was één van de grote en belangrijke concentratiekampen in het terreursysteem van de bezetter. Het was ook het enige officiële SS-concentratiekamp in het bezette Noordwest-Europa. Meer dan 31.000 mensen hebben voor korte of langere tijd in kamp Vught gevangengezeten. Naast 12.000 joden zaten in Vught onder meer politieke gevangenen, Sinti en Roma, Jehovah’s getuigen, zwervers, zwarthandelaren en criminelen.
In de loop van 1942 begon men in de bossen bij Vught aan de bouw van een groot concentratiekamp: Konzentrationslager Herzogenbusch, zoals kamp Vught officieel heette. Het totale kampterrein was ongeveer 1 km lang en 300 meter breed. Rond het kamp werd een gracht gegraven met aan beide zijden 4 meter hoog prikkeldraad. Om de 100 meter stond een wachttoren. Vanuit deze 24 wachttorens konden bewakers de omgeving goed in de gaten houden. Ontsnappen was bijna onmogelijk. Op 15 januari 1943 arriveerden de eerste gevangenen. Zij werden spoedig gevolgd door duizenden joden.
De omstandigheden in het concentratiekamp Vught waren erg slecht. In de eerste maanden van 1943 stierven meer dan 300 gevangenen van honger, uitputting en ziekte. Veel gevangenen werden vanuit Vught naar vernietigingskampen op transport gezet. Dat gold met name voor de joodse gevangenen. Berucht zijn bijvoorbeeld de twee ‘kindertransporten’. Op zaterdag 5 juni 1943 werd bekendgemaakt dat alle joodse kinderen weg moesten uit het kamp. Op 6 juni vertrokken de kinderen van 0 tot 3 met hun moeder. De volgende dag de oudere kinderen van 4 tot 16 met hun vader of moeder. Er werd gezegd dat de kinderen naar een speciaal kinderkamp in de buurt zouden gaan, maar de treinen gingen naar het doorgangskamp Westerbork. In totaal werden minimaal 1.296 joodse kinderen uit kamp Vught via Westerbork gedeporteerd naar Sobibor in Polen. Daar zijn ze vrijwel direct na aankomst om het leven gebracht.
Oprichting
De oprichting van het gedenkteken was een initiatief van de Vriendenkring Nationaal Monument Vught.
Onthulling
Het monument is onthuld op 5 september 1999.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich op het terrein van Nationaal Monument Kamp Vught, gevestigd aan de Lunettenlaan te Vught.
Openingstijden
– Maandag (april t/m september) 10.00 – 17.00 uur
– Dinsdag t/m vrijdag: 10.00 – 17.00 uur
– Zaterdag, zondag en feestdagen: 12.00 – 17.00 uur
– 4 & 5 mei: 10.00 – 17.00 uur
Gesloten op:
– Maandag (oktober t/m maart)
– 15 oktober i.v.m. uitstapje medewerkers
– 25 en 31 december
– 1 & 10 t/m 31 januari
Bron
Stichting Nationaal Monument Kamp Vught
Voor meer informatie
Joodse kinderen in het kamp Vught, Janneke de Moei (1999).
