Het monument
Vorm en materiaal
‘De Parachutist’ in Son (gemeente Son en Breugel) is een natuurstenen beeld van een sluipende mannenfiguur in oorlogsuitrusting. Het beeld is geplaatst op een gemetseld voetstuk, waarop een plaquette is bevestigd. Het gedenkteken is 2 meter 50 hoog, 1 meter breed en 2 meter diep.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
‘SON EN BREUGEL
LIBERATED ON THE 17TH OF SEPTEMBER 1944, BY THE 506TH PARACHUTE INFANTRY AND ELEMENTS OF THE 326TH AIRBORNE ENGINEERS. THIS TOWN WAS THE COMMAND POST OF THE 101ST AIRBORNE DIVISION DURING THE FIRST THREE DAYS OF THE HOLLAND CAMPAIGN. THE 506TH PARACHUTE FIELD ARTILLERY, AND THE 81ST AIRBORNE AA BATTALLON, SUCCESFULLY REPULSED ALL ATTACKS ON THIS POSITION FROM D-DAY TO D PLUS 3, THEREBY ENABLING DIVISION HEADQUARTERS TO ESTABLISH THE COMMAND FUNCTION SO NECESSARY TO THE SUCCES OF THE OVERALL MISSION.
COMMANDING GENERAL MAJOR GENERAL MAXWELL D. TAYLOR
THIS MEMORIAL PLAQUE IS PLACED HERE IN HONOR OF THOSE ‘SCREAMING EAGLES’ WHO GAVE THEIR LIVES IN THIS CAMPIAGN, AND AS A TOKEN OF ESTEEM AND FRIENDSHIP FOR
THE PEOPLE OF THE NETHERLANDS
PLACES BY COMRADES OF THE 101ST AIRBORNE DIVISION ASSOCIATION
1944 – 1969
PARTICIPATION UNITS IN THE HOLLAND CAMPAIGN
101ST ABN DIV HQS & HQS CO. 327 TH GLI INF REGT [INCLUDING THE
101ST ABN MP PLTN 1ST BN 401ST GLI INF REGT]
101ST ABN RECON PLTN 501ST PRCHT INF REGT
101ST ABN SIG CO 502ND PRCHT INF REGT
81ST ABN AA BN 506TH PRCHT INF REGT
326TH ABN ENGR BN 101ST ABN DIV ARTY HQS & HQS BTRY
326TH ABN MED CO 321ST GLY FA BN
426TH ABN QM CO 377TH PRCHT FA B
801ST ABN ORD CO 907TH GLY FA BN’.
Restauratie
Het monument is in 1981 gerestaureerd.
Wijziging
De plaquette is in 1969 aan het monument toegevoegd.
De geschiedenis
‘De Parachutist’ herinnert de inwoners van Son (gemeente Son en Breugel) aan de bevrijding van hun dorp op 17 september 1944 door het 506de Parachute Infanterie Regiment en eenheden van de 326ste Airborne Engineers. Met het gedenkteken worden de geallieerde militairen die hierbij zijn omgekomen, herdacht.
Van 17 tot 26 september 1944 wilden de geallieerden met een groot offensief (operatie ‘Market Garden’) een bruggenhoofd over de grote rivieren in Nederland creëren. In een bliksemsnelle aanval moesten luchtlandingstroepen bruggen veilig stellen. Grondtroepen moesten daarna vanuit België over deze bruggen oprukken naar het IJsselmeer. Bij de Amerikanen verliep alles vrij goed. De bruggen over de Maas en het Maas-Waalkanaal bij Heumen en de meeste bruggen in de omgeving van Eindhoven vielen in hun handen en na harde strijd ook de Waalbrug bij Nijmegen. Maar de Rijnbrug bij Arnhem bleek een brug te ver. De Engelse para’s werden verrast door Duitse pantsertroepen en moesten zich onder zware verliezen terugtrekken naar de Betuwe. Nadat de Slag om Arnhem werd verloren, is de aanval gestokt.
Tijdens de eerste drie dagen van operatie ‘Market Garden’ was Son de commandopost van de 101ste Airborne Divisie. De Sonse Heide was de voornaamste landingsplaats voor parachutisten en zweefvliegtuigen.
Nadat de Slag om Arnhem werd verloren, is de aanval gestokt. Wel was een deel van Noord-Brabant en Gelderland in geallieerde handen. Vanuit deze strook vrij gebied, ‘de Corridor’ genaamd, werd in de maanden daarna de rest van Brabant bevrijd. Tijdens operatie ‘Market Garden’ zijn meer dan 17.000 militairen van de luchtlandings- en grondtroepen gesneuveld, gewond geraakt of vermist. Dit aantal verloren manschappen was groter dan tijdens de invasie in Normandië (D-Day).
Oprichting
De oprichting was een initiatief van het Comité Airborne Monument. Het gedenkteken is geplaatst bij de vijver aan de Europalaan, omdat ongeveer daar een groep Amerikaanse parachutisten door de bossen is opgetrokken naar de brug over het Wilhelminakanaal.
Onthulling
Het monument is onthuld op 17 september 1964 door burgemeester Steinweg ter gelegenheid van de 20ste herdenking van de bevrijding. In 1969 hebben oud-strijders van de 101ste Airborne Divisie een plaquette aan het monument toegevoegd.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst bij de vijver aan de Europalaan in Son (gemeente Son en Breugel).
Bronnen
- Gemeente Son en Breugel;
- Heemkundekring Son en Breugel;
- In het spoor van Market Garden – Monumenten en gedenktekens Noord-Brabant van Jacq van Eekelen e.a. (Den Dungen, Market Garden Comité, 1998);
- www.oorlogsmusea.nl
