Het monument
Het Pools oorlogssgraf in Zuiddorpe (gemeente Terneuzen) is een betonnen grafmonument met een kruis van lichte natuursteen.
De tekst op het monument luidt:
‘ZIJ DIE GEVALLEN ZIJN VOOR ONS VADERLAND
H.RIJNKIEWICZ
GEBOREN GIDIJMIN 1916
GESNEUVELD ZUIDDORPE 16 SEPT 1944
GUSMAN
GEBOREN BRONISTAD 10 SEPT 1924
GESNEUVELD ZUIDDORPE 18 SEPT 1944′
De geschiedenis
Het Pools oorlogssgraf in Zuiddorpe (gemeente Terneuzen) is opgericht ter nagedachtenis aan twee Poolse militairen die door oorlogshandelingen bij de slag om Axel om het leven zijn gekomen, op het grondgebied van de toenmalige gemeente Zuiddorpe.
Op 6 juni 1944 landden de geallieerden in Normandië. Na D-Day (decision-day, ofwel de dag van de beslissing) rukten de geallieerde troepen op in noordelijke richting. Op 12 september overschreden Amerikaanse troepen de Nederlandse grens. De opmars leek niet meer te stuiten. Operatie ‘Market Garden’ volgde, een groot offensief van 17 tot 26 september 1944 waarmee de geallieerden een bruggenhoofd over de grote rivieren in Nederland wilden veroveren door met luchtlandingstroepen in een bliksemsnelle aanval bruggen in Noord-Brabant en Gelderland veilig te stellen en met grondtroepen over deze bruggen op te rukken naar het IJsselmeer. Bij de Amerikanen verliep alles vrij goed. De bruggen over de Maas en het Maas-Waalkanaal bij Heumen en de meeste bruggen in de omgeving van Eindhoven vielen in hun handen en na harde strijd ook de Waalbrug bij Nijmegen. Maar de Rijnbrug bij Arnhem bleek een brug te ver. De Engelse para’s werden verrast door Duitse pantsertroepen en moesten zich onder zware verliezen terugtrekken in de Betuwe. Nadat de Slag om Arnhem werd verloren, is de aanval gestokt.
Zeeuws-Vlaanderen
Ondertussen woedde er van 16 september tot 2 november 1944 een zware strijd in Zeeuws-Vlaanderen, waar de bezetter zich met hand en tand verzette. Dit had grote verwoestingen tot gevolg. Axel werd bevrijd door Poolse troepen van de Eerste Poolse Pantserdivisie. De strijd duurde vier dagen. De beslissende aanval ten oosten van Axel werd ingeleid met zwaar artillerievuur.
De graven staan onder bescherming van de Commonwealth War Graves Commission.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Het Pools oorlogssgraf bevindt zich op de R.K. begraafplaats van de kerk van O.L.V. Hemelvaart in Zuiddorpe.
Informatie afkomstig van Dhr. Theo Snijders.
