Het monument
Vorm en materiaal
De John Frostbrug in Arnhem is een staafboombrug, bestaande uit circa 45.000 m2 staal. Bij de brug is een gedenksteen met bronzen plaquette geplaatst.
Tekst
De tekst op de plaquette is van Jan H. de Groot:
‘JOHN FROST BRUG
DIT IS DE BRUG WAAR JOHN D. FROST OM STREED
AAN ‘T HOOFD VAN ZIJN HARDNEKKIGE SOLDATEN
TOT DE OPMARS WAAR DE VRIJHEID AARZELEND SCHREED
EEN BRUG TE VER VOND EN NIET MEER MOCHT BATEN
NU DRAAGT DE BRUG EEN NAAM DIE NAAR ZIJN NAMEN HEET.
THIS BRIDGE FOR WHICH JOHN D. FROST FOUGHT
LEADING HIS SOLDIERS PERSISTENT AND BRAVE
IN AN ADVANCE WHERE FREEDOM IS SOUGHT
WENT A BRIDGE TOO FAR WHICH THEY TRIED TO SAVE
THE BRIDGE IS NOW WITH HIS NAME PROUDLY WROUGHT.’
Symboliek
De kleur van de conservering van de brug is een eerbetoon aan de Britse parachutisten uit 1944. De boven- en onderbouw is lichtgrijs en de opleggingen, de leuningen en het wegmeubilair zijn uitgevoerd in maroon rood, de kleur van het wapen van de Britse Airborne Divisie.
Restauratie
De brug is gerenoveerd in opdracht van de regionale directie Oost-Nederland van Rijkswaterstaat. In 2000 werd gestart met onderhoud aan de betonconstructie. In 2003 is de brug opnieuw geconserveerd. De oude verf werd verwijderd, waarna de brug met grit werd gestraald. Het nieuwe conserveringssysteem bestaat uit een aantal verflagen en een extra laag met een harsachtige stof, waardoor het nog beter tegen langdurige zonneschijn bestand is. Ook werden onderdelen van de brug vervangen. De betonnen dekken van de paden voor de fietsers en voetgangers zijn vervangen door stalen deksecties. Onder de brug zijn nieuwe railbanen aangebracht. De werkzaamheden werden afgerond in november 2003.
De geschiedenis
De John Frostbrug herinnert de inwoners van Arnhem aan de hevige strijd die bij deze legendarische brug in 1944 heeft gewoed tussen de geallieerden en de bezetter. Britse luchtlandingstroepen probeerden in een vergeefse poging om via Arnhem een doorgang te forceren door de verdedigingslinies van de bezetter. De John Frostbrug was een van de zwaarst bevochten plaatsen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De Slag om Arnhem maakte deel uit van operatie ‘Market Garden’. Operatie ‘Market Garden’ was een groot offensief van 17 tot 26 september 1944, waarmee de geallieerden vanuit België een bruggenhoofd over de grote rivieren in Nederland wilden veroveren. Luchtlandingstroepen moesten in een bliksemsnelle aanval bruggen in Noord-Brabant en Gelderland veiligstellen. Er werden drie complete divisies gedropt: de 101ste US Airborne Divisie bij Son (ten noorden van Eindhoven) en Veghel, de 82ste US Airborne Divisie bij Grave en Groesbeek (ten oosten van Nijmegen) en de 1ste Britse Airborne Divisie ten westen van Oosterbeek. Later volgde ook nog de landing van de Poolse 1e Onafhankelijke Parachutistenbrigade bij Driel. Vanuit België moest het Britse 30e Corps via de veroverde bruggen oprukken naar het IJsselmeer.
Bij de Amerikaanse luchtlandingstroepen verliep alles vrij goed. De bruggen over de Maas en het Maas-Waalkanaal bij Heumen vielen in hun handen en na harde strijd ook de Waalbrug bij Nijmegen. Ook rondom Eindhoven vielen de bruggen grotendeels in handen van de Amerikaanse para’s.
Maar de Rijnbrug bij Arnhem bleek een brug te ver. Onder leiding van luitenant-kolonel John D. Frost slaagde het 2de bataljon van de 1ste Parachutisten Brigade van de 1ste Airborne Divisie erin om de noordelijke oprit van de oude Rijnbrug te bezetten en deze oprit tijdens de daaropvolgende strijd dagenlang onder controle te houden. De Engelse para’s bij de Rijnbrug en rondom Oosterbeek werden echter verrast door Duitse pantsertroepen en moesten zich met zware verliezen overgeven. De landing van de Poolse 1e Onafhankelijke Parachutistenbrigade bij Driel was te laat om nog van enige hulp te kunnen zijn aan de belegerde Engelse luchtlandingstroepen. Ook de opmars van het 30e corps liep ernstige vertraging op door onder andere aanvallen van in de haast samengestelde Duitse eenheden.
Nadat de Slag om Arnhem werd verloren, is de aanval gestokt. Wel was dankzij de samenwerking van Amerikaanse en Engelse soldaten een deel van Noord-Brabant en Gelderland in geallieerde handen terechtgekomen. Vanuit deze strook vrij gebied van Eindhoven naar Arnhem (‘de Corridor’ genoemd) werd in de maanden daarna de rest van Brabant bevrijd. Tijdens operatie ‘Market Garden’ zijn boven Nederland 35.000 parachutisten gedropt, waarvan circa 11.000 bij Arnhem zijn geland. Slechts 2400 man is het gelukt om na gevechten in Oosterbeek en Arnhem de Rijn terug over te steken naar de Betuwe. De overige soldaten raakten gewond, werden gedood of zijn krijgsgevangen gemaakt. In totaal zijn meer dan 17.000 militairen van de luchtlandings- en grondtroepen gesneuveld, gewond geraakt of vermist. Dit verliescijfer was hoger dan tijdens de invasie in Normandië (D-Day).
Ook commandant Frost raakte gewond.
Onthulling
Het monument bij de brug is onthuld op 17 september 1978 door de Britse luitenant-kolonel John D. Frost. De oude Rijnbrug is officieel naar hem vernoemd. In maart 2001 is de brug een officieel gemeentelijk monument geworden.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Bronnen
- Gemeente Arnhem;
- Artikel van Karin Jongkind, Bouwdienst Magazine, juni 2002;
- Sta een ogenblik stil… Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3.
