Het monument
Vorm en materiaal
Het ‘Joods monument’ in Vijfhuizen is een wit natuurstenen gedenkmuur, met in het midden een davidster.
Tekst
De tekst op het gedenkteken luidt:
‘MOGE GOD GEDENKEN ONZE DODEN DE MARTELAREN,
DIE STIERVEN IN DE JAREN DER VERVOLGING
EN WIER GRAF NIEMAND KENT TOT OP DEZE DAG
1940-1945.’
Hieronder zijn de namen en geboortedata van de joodse slachtoffers aangebracht.
De geschiedenis
Het ‘Joods monument’ in Vijfhuizen is opgericht ter nagedachtenis aan de joodse medeburgers die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de bezetter zijn omgebracht.
De namen van de slachtoffers die op dit monument genoemd worden luiden:
L. Mehler, geb. 4-5-1907 Rabbijn te Amsterdam; H. Heimann, geb. 5-2-1902 Voorzanger te Amsterdam; Henri van Collem, geb. 1-5-1894; P. J. Danby; Michael Groen, geb. 23-10-1907; Felix Meyerhof, geb. 24-10-1888; Fritz Pfifferling, geb. 9-2-1889; E. Stenczewski-Wolff van Wezel; J. Abraham-Porges, geb. 24-5-1862; Felix Allmeyer, geb. 22-8-1872; D. en P. Ambach; M. en P. Ambach; I. Behrendt-Friedmann; E. Schloss-Ambach; Hans Angress, geb. 30-4-1923; Inge Angress, geb. 24-7-1928; Klaus Angress, geb. 27-1-1933; Is. Rosenthal, geb. 11-7-1868; M. Bachmann-Loevestein, geb. 9-5-1901; Kurt I. Baer, geb. 3-7-1906; Franz N. Baer, geb. 17-11-1912; L. Beelitzer, geb.11-6-1901; Karl Bein, geb. 29-10-1857; Rosalie Bein-Gerechter, geb. 7-9-1955; Hete Kaelter, geb. 9-6-1883; Sally Berg, geb. 30-3-1873; Ida Berg-Vyth, geb. 15-4-1879; Fritz Irngard en Thomas Bernhard; Heinz Schneeberg, geb. 20-6-1909; Arthur Bienes, geb. 26-7-1889; René Bienes, geb. 1-2-1928; Carry van Biema, geb. 17-10-1881; Martin Birnbaum, geb. 22-10-1901; Marg. Birnbaum-Schindler, geb. 17-7-1892; Eva Birnbaum, geb. 27-5-1922; Heinz Birnbaum, geb. 6-4-1926; Sofie Block; Silwe Bonem, geb. 19-12-1884; Ella Bonem-Israel, geb. 18-12-1889, Fritz Bonem, geb. 17-7-1922; Philip Braun, geb. 18-7-1891; Ernst K. Brisch, geb. 22-12-1923; S. Buchheimer, geb. 4-2-1881; R. Buchheimer-Nethe, geb. 9-3-1888; Toni Dago-Stock, geb. 8-8-1882; R. Danby-Goldstein; C. Danbitsch; Leonard Düring, geb. 8-7-1889; E. Düring-Herrschaft, geb. 9-8-1890; L. Hirsch- Düring, geb. 19-4-1884; A. Ettlinger, geb. 22-5-1862; H. Ettlinger-Uhlfelder, geb. 13-2-1873; Hugo-Kaufmann, geb. 12-5-1883; Ivelijn Kaufmann, geb. 25-8-1924; Ernst Kaufmann, geb. 14-5-1926; Marion Kaufmann, geb. 13-7-1930; Curt Elkan, geb. 24-9-1882; Frits Elkan, geb. 4-12-1919; K.P. Epstein, geb. 19-12-1903; I. Epstein-Silberburg; H. Feilchenfeld, geb. 21-4-1865; Ernst Flörsheim, geb. 20-9-1872; Edith Frank, geb. 16-1-1900; Margot Frank, geb. 16-12-1926; Anne Frank, geb. 12-6-1929; Paula Franken en kinderen; H. en L. Mendelsohn; geb. Schönfeld en kinderen; Kurt Mendelsohn, geb. 23-12-1897; G. en M. Lustig-Mendelsohn en kinderen; Gunther Frank, geb. 17-12-1924; J. Fraenkel-Steinhagen, geb. 4-2-1870; Herbert Fraenkel, geb. 21-2-1905; Willem Frenk, geb. 27-5-1887; Sonja Frenk, geb. 11-5-1920; C. Friedländer-Gottschalkson, geb. 3-7-1873; Ad. Friedländer, geb. 27-2-1909; H. Friedländer-Koen en zoontje Maxie; Ella Friedländer, geb. 6-9-1896; A. Runnelsburg- Schönfeld en familie; Kurt Schönfeld, geb. 13-2-1903; Ruth Schönfeld, geb. 1-9-1927; Simon Frank, geb. 20-4-1901; Erich Geirineer, geb. 11-11-1901; Heinz Geiringer, geb. 12-7-1926; Hilde H. Geller, geb. 26-2-1918; L. Gerszonowicz-Jacubowicz, geb. 18-4-1901; F. Gerszonowicz, geb. 14-10-1928; G. Gerszonowicz, geb. 18-5-1938; Abraham Polak, geb. 24-10-1895; Else Polak-Kaufmann, geb. 20-6-1897; Isydore Snijders, geb. 23-1-1891; M. Goldschmidt-Oppenheimer, geb. 12-5-1897; Dorchen Goldstein-Markus, geb. 27-11-1875; Rosa Grünberg, geb. 2-4-?; Willy Grünberg; Irma Grünberg-Grossman; Margot Grünberg; Siegfr. Grossmann; R. Grossmann-Wolff; Emil Grundmann, geb. 27-7-1872; A. Grundmann-Neuberg, geb. 17-5-1884; Max Gutmann, geb. 26-1-1890; H. Gutmann-Fabian, geb. 11-5-1905; Irene S. Gutmann, geb. 23-7-1929; David Hajda, geb, 13-10-1891; J. Hajda-Posman, geb. 28-10-1874; B. Hirsch-Baer, geb. 27-2-1863; Charl. Heller, geb. 4-6-1905; Max Heinemann, geb. 23-9-1872; Rosa-Heinemann-Friedmann, geb. 21-1-1875; Helene Herzberg, geb. 14-7-1867; Feodor Hurwitz, geb. 20-1-1874; Ottilie Hurwitz-Schloss, geb. 9-2-1877; Dr. S. Jachcel, geb. 24-2-1902; H. Jachcel-Borger, geb. 20-3-1911; Julius Jacks, geb. 24-1-1893; Else Jacks-Lewald, geb. 23-10-1895; Suze Jacks, 28-5-1927; Eveline Lewald-Fleck, geb. 16-5-1863; J. Rosenberg-Jacks, geb. 22-8-1868; Heinz W. Jacobi, geb. 26-7-1899; Otto Jacobi; Cl. Jacobi-Blumenfeld; L. Salomon; K. Salomon-Jacobi; Martha Jacobi; M. Hirschberg-Jacobi; Werner Lesser; W. Jacobsthal, geb. 4-5-1890; B. Jacobsthal-Littauer, geb. 6-1-1892; Dr. H. Jakubowski, geb. 13-5-1892; C. Gotthilf-Fuchs, geb. 22-8-1870; Herbert Josephs, geb. 24-4-1906; B. Josephs-Adler; Ralph Josephs; Barbel Jockels, geb. 7-4-1927; Evelyne Jockels, geb. 8-3-1930; Michael Jockels, geb. 18-10-1934; Trude Jüdel-Levi; C. Kahn-Meeraffel, geb. 24-1-1875; Carl Kahn, geb. 5-5-1921; E. Kargauer-Posen, geb. 8-2-1864; Emdch Kargauer, geb. 31-1-1885; Horst Kalkstein, geb. 13-8-1900; David katz; I. Katz-Leons; Wernerr Katz; Kurt Katz; K. v. Leeuwen; T. v. Leeuwen-Leins; E. Posiamska-Loenenstein en L. Levisson.
Op het monument staan de namen van enkele slachtoffers anders vermeld dan in het Digitaal Joods Monument.
Onthulling
Het monument is onthuld in 1951.
De Joodse Liberale Gemeente Amsterdam is de beheerder van het monument.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Digitaal Joods Monument
De joodse oorlogsslachtoffers die op dit gedenkteken vermeld staan, zijn tevens opgenomen in het ‘Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland‘. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje ‘Geschiedenis’ op deze pagina kunt u op een persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.
Locatie
Het monument is geplaatst op de Joodse begraafplaats te Vijfhuizen (gemeente Haarlemmermeer).
Bron
Sta een ogenblik stil… Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3.
