Het monument
Vorm en materiaal
De Amerikaanse Militaire Erebegraafplaats in Margraten (gemeente Eijsden-Margraten) herbergt de graven van 8301 gesneuvelde militairen. Het ereveld beslaat een oppervlakte van 26,5 hectare. De toegangsweg leidt vanaf de ingangspoort rond een met gras begroeide ovaal naar de trappen van het Ereplein. Het Ereplein met het gedenkteken voert naar de toren met daarin de kapel. Achter de kapel bevindt zich het grafveld.
De begraafplaats is in zestien vakken (A tot en met P) verdeeld. De vakken zijn onderling gescheiden door de promenade en de graspaden. De grafzerken van Italiaans Lasa-marmer (een grafsteen met de davidster voor 177 joodse militairen en een Latijns kruis voor alle anderen) zijn geordend in parallel lopende bogen die zich uitstrekken langs de brede gazons. Eén steen geeft het gemeenschappelijk graf aan van twee onbekenden.
De ingang tot het Ereplein wordt geflankeerd door het bezoekersgebouw in het zuiden (aan de rechterzijde) en het museum in het noorden (aan de linkerzijde). In het museum zijn drie landkaarten gebeiteld in Romeins travertijn, verfraaid met mozaïek en bronzen, geëmailleerde appliques (pijlen, insignes, etc.). De grote landkaart aan de noordzijde laat het verloop zien van de militaire acties vanaf de landingen in Normandië tot het einde van de oorlog. Ook worden de strategische luchtaanvallen gememoreerd waarmee de geallieerden in 1942 zijn begonnen. Naast de kaarten bevindt zich in zowel het Engels als het Nederlands de bijbehorende, gedetailleerde informatie. De landkaart op de westelijke muur geeft een beeld van de op grote schaal uitgevoerde luchtlandingen die ten doel hadden de versterkte Siegfriedlinie te omsluiten en de brug over de Nederrijn te veroveren. Tot slot is er de kaart op de oostelijke muur, die het oversteken van de Roer en het optrekken naar de Rijn laat zien. Ook deze kaarten worden vergezeld door bijbehorende informatie.
Het Ereplein en zijn spiegelvijver strekken zich uit van de trappen tot de toren. In de noordelijke en zuidelijke muren van het plein staan de namen, rang, eenheid en de staat van 1.722 vermisten van de land- en luchtstrijdmachten gebeiteld (‘Walls of Missing’). Een sterretje markeert degenen die naderhand teruggevonden zijn.
Teksten
De tekst boven deze namen op de noordelijke muur (met een Nederlandse vertaling op de zuidelijke muur) luidt:
‘HERE ARE RECORDED THE NAMES OF AMERICANS
WHO GAVE THEIR LIVES IN THE SERVICE OF THEIR COUNTRY
AND WHO SLEEP IN UNKNOWN GRAVES’.
Aan de oostkant van het Ereplein staat voor de toren een bronzen beeldengroep: een treurende vrouwenfiguur, de duiven en de nieuwe loot aan de door de oorlog vernietigde boom. De beeldengroep is circa 3 meter hoog en 3 meter breed.
De tekst op het voetstuk van witte natuursteen luidt:
‘NEW LIFE FROM WAR’S DESTRUCTION
PROCLAIMS MAN’S IMMORTALITY AND HOPE FOR PEACE.’
De inscriptie op de toren achter de beeldengroep luidt:
‘EACH FOR HIS OWN MEMORIAL EARNED PRAISE
THAT WILL NEVER DIE
AND WITH IT
THE GRANDEST OF ALL SEPULCHRES
NOT THAT IN WHICH
HIS MORTAL BONES ARE LAID
BUT A HOME
IN THE MINDS OF MEN’.
De westkant van de toren draagt een inscriptie van een vrije vertaling van Pericles’ redevoering zoals die werd vastgelegd door Thucydides. De muren van de 30 meter hoge toren, evenals de muren van het Ereplein en de paviljoenen bij de ingang, zijn van Portland-steen uit Engeland. Op de muren links en recht van de toren zijn plaatsnamen vermeld waar de belangrijkste gevechten in de omgeving plaatsvonden:
Links: ‘MAASTRICHT * EINDHOVEN * GRAVE * NIJMEGEN * ARNHEM * JULICH * LINNICH’.
Rechts: ‘GEILENKIRCHEN * KREFELD * VENLO * RHEINBERG * COLOGNE * WESEL * RUHR’.
Aan de noordkant bevindt zich de ingang tot het observatieplatform. Vanaf dit platform, te bereiken via 149 treden, heeft men een mooi uitzicht over de omgeving. De ingang van de kapel, die men bereikt via enkele treden, is aan de oostzijde van de toren. De bronzen deuren hebben een reliëf van de ‘Boom des Levens’. Daarboven staat gebeiteld:
‘IN MEMORY OF THE VALOR AND THE SACRIFICES WHICH HALLOW THIS SOIL’.
Binnen is de kapel 15 meter 50 hoog. De plafondverlichting (een geschenk van de Nederlandse regering en de bevolking van Limburg) bestaat uit een koningskroon, omringd door kleine lichten die refereren naar het firmament. De zilveren bloemenschaal op het altaar en de smeedijzeren kandelaar zijn ook geschenken van Nederland.
De tekst op het eiken altaar luidt:
‘HONOR * FAITH * VALOR.’
Op een van de muren is een gebed gegraveerd:
‘O GOD WHO ART THE AUTHOR
OF PEACE AND LOVER OF CONCORD
DEFEND US THY HUMBLE SERVANTS
IN ALL ASSAULTS OF OUR ENEMIES
THAT WE SURELY TRUSTING IN THY DEFENCE
MAY NOT FEAR THE POWER OF ANY ADVERSARIES’.
De bomen aan beide zijden van de promenade zijn karakteristieke Amerikaanse eiken. Op de top van de heuvel, in de as van de promenade, staat de vlaggenmast. Rondom de begraafplaats zijn rododendrons geplant die ieder jaar omstreeks ‘Memorial Day’ bloeien. Andere planten op de begraafplaats zijn de meidoornhaag, verschillende eiken en meidoornbomen. De lange, gebogen perken ten noorden en zuiden van het monument zijn beplant met trosrozen, omringd door palmboomhaagjes met op de achtergrond een hulsthaag.
De geschiedenis
De Amerikaanse Militaire Erebegraafplaats herinnert de inwoners van Margraten (gemeente Eijsden-Margraten) aan 8.301 Amerikaanse militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in de strijd tegen de bezetter zijn gesneuveld.
Margraten werd op 13 september 1944 bevrijd door eenheden van de 30e Infanterie Divisie van het Eerste Amerikaanse Leger tijdens de opmars naar de Roer in het Roergebied in Duitsland. Op 10 november 1944 nam het Negende Amerikaanse Leger de oorlogsbegraafplaats in gebruik voor Amerikaanse soldaten die in Duitsland waren gesneuveld. Uit eerbied en dankbaarheid heeft de Nederlandse regering de grond in eigendom genomen en in eeuwigdurend gebruik afgestaan.
De 8.301 gesneuvelde soldaten kwamen uit alle staten van Noord-Amerika, het district Columbia, Engeland, Canada en Mexico. Van de 106 onbekenden konden de stoffelijke overschotten nooit met volstrekte zekerheid worden geïdentificeerd. Ongeveer 43% van de militairen die destijds hier en op andere begraafplaatsen in de buurt tijdelijk werden begraven, hebben nu hun rustplaats op Margraten. De meesten van hen gaven hun leven tijdens de luchtlandings- en grondoperaties om het oosten van Nederland te bevrijden, bij de opmars door Duitsland over de Roer en Rijn en tijdens de luchtoorlog boven deze streken. In niet minder dan veertig gevallen werden twee broers naast elkaar begraven.
Bij de herdenking van de gesneuvelden heeft generaal Eisenhouwer de volgende woorden uitgesproken, die te lezen zijn op de erebegraafplaats in Margraten: ‘Here we and all who shall hereafter live in freedom will be reminded that to these men and their comrades we owe a debt to be paid with grateful remembrance of their sacrifice and with the high resolveer that the cause for which they died shall live.’
Onthulling
De erebegraafplaats is ingewijd op 7 juli 1960, in aanwezigheid van Hare Majesteit Koningin Juliana, Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard en de Amerikaanse president Dwight D. Eisenhower.
Het ereveld is ontworpen door de firma Sheply, Bulfinch, Richardson and Abbot uit Boston en de landschapsarchitecten van de firma Clarke, Rapuano and Halleran uit New York. Het gedenkteken is ontworpen door Joseph Kislewski uit New York. De beeldengroep werd gegoten door Battaglia in Milaan.
De erebegraafplaats valt onder de verantwoordelijkheid van de American Battle Monuments Commission.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De erebegraafplaats bevindt zich aan de weg van Maastricht naar Vaals (N 278).
Bronnen
- American Battle Monuments Commission;
- Margraten Memorial Center;
- Sta een ogenblik stil… Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3.
