Het monument
Vorm en materiaal
De plaquette voor Gerrit Plantagie te Dieren (gemeente Rheden) is vervaardigd uit licht marmer.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
‘DE GEMEENTE GEDENKT MET DANKBAARHEID DEN ARBEID VAN DS. G. CH. H. PLANTAGIE, INZONDERHEID GEDURENDE DE MOEILIJKE JAREN VAN DEN OORLOG. IN ZIJN STRIJD VOOR HET ZAAD DES VERBONDS HEEFT HIJ ZIJN LEVEN GEGEVEN. HIJ OVERLEED IN GEVANGENSCHAP TE DACHAU OP 23 MAART 1945.’
Wijzigingen
De plaquette bevond zich oorspronkelijk in de gevel bij de ingang van de Opstandingskerk te Dieren. Dit is de kerk waar ds. Plantagie dominee was. Toen de kerk omstreeks de eeuwwisseling gesloten werd, is de steen overgeplaatst naar de gedachtenisruimte achterin de kerkzaal van de Ontmoetingskerk, sinds 2007 van de PKN-gemeente.
De geschiedenis
De plaquette voor Gerrit Plantagie is opgericht ter nagedachtenis aan de verzetsleider Gerrit Plantagie. Hij werd verraden door E.B. Brune, een schuilnaam van Jo Visser, die daarvoor na de oorlog 10 jaar gevangenisstraf kreeg. Gerrit Plantagie werd op 21 januari 1944 door de SD gearresteerd en naar een concentratiekamp gestuurd. Hij verbleef in verschillende kampen, voordat hij op 23 maart 1945 op 47 jarige leeftijd in Dachau aan vlektyfus bezweek.
Wanneer het verzet in de gemeente Rheden precies is begonnen is moeilijk aan te geven. Vermoedelijk ligt dat moment in de herfst van 1940 op een dag toen de bekende Ds. Frits Slomp (Frits de Zwerver} zijn collega Plantagie benaderde om een LO-afdeling op te richten. Die gebruikte het pseudoniem Frits de Zwerver en was bezig om een netwerk op te zetten dat onderduikers moest gaan helpen, de latere Landelijke Organisatie, de LO. Daardoor kwam hij ook in contact met Chris Boven die de latere regionale leider in Gelderland werd naarmate de oorlog vorderde. Plantagie ging ook steeds meer landelijk opereren en daarom zocht hij hulp binnen zijn kerk. Hij kwam toen terecht bij onder andere Ben en Jut Reinders. De kerk aan de Zutphensestraatweg werd een echte verzetshaard. Ook de koster Gerrit van Tent was nauw bij het complot betrokken. De Gereformeerde Kerk was een plaats waar onder de preekstoel wapens verborgen zaten en waar een radio verstopt was. Verschillende onderduikers vonden er ook een schuilplaats. En dat terwijl schuin tegenover de kerk de Ortskommandant gevestigd was. In Dieren en omgeving werden tal van mensen geholpen door de groep Plantagie-Reinders, die bij hun illegale werk steun kregen van ambtenaar Willem van Zwet, de directeur van de distributiedienst in de gemeente Rheden. Hij verstrekte bonnen, paste de administratie ‘creatief’ aan en verzorgde in een later stadium ook goederen en voedingsmiddelen.
Oprichting
De plaquette is tot stand gekomen op initiatief van Ben Reinders. Hij zorgde ervoor dat tijdens de bouw van de Opstandingskerk in het voorportaal een lichte marmeren steen geplaatst werd.
Op Bevrijdingsdag 5 mei 2015 heeft burgemeester Van Wingerden een straatnaambord onthuld dat de naam draagt van Gerrit Plantagie. Het pad voert van de Zutphensestraatweg naar de parkeerplaats van de Oude Plataan richting De Vingerhoed.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De plaquette bevindt zich Ontmoetingskerk aan de Admiraal Helfrichlaan 54 te Dieren (gemeente Rheden)
