Het monument
Vorm en materiaal
Het oorlogsmonument in Barlo (Aalten) bestaat uit twee zwerfkeien, Waarbij de één rechtop de andere staat. In de bovenste steen van het monument zit een rond gat met daarin een stuk gebroken glas verwerkt. Hieronder staan de namen en leeftijden van de slachtoffers vermeld. Op de onderste steen die als voetstuk dient staat een citaat uit de Bijbel. Bij het monument is tevens een informatiebord geplaatst.
Tekst
De tekst op het monument luidt:
‘GOEDE VRIJDAG
30 MAART 1945
MIEN WEENINK 20 JAAR
CO WEENINK 17 JAAR
ANDRÉ WEENINK 6 JAAR
RUDOLF WEENINK 6 JAAR
JAN WEENINK 3 JAAR
T.H. ELFERS 74 JAAR
H.C.M. ELFERS-REISENLEITNER 75 JAAR’.
Op het voetstuk staat de citaat:
‘ONSCHULDIGE LEVENS VERNIETIGD
DOOR MEEDOGENLOOS
OORLOGSGEWELD
PSALM 73, VERS 12 EN 14
(OUDE BERIJMING)’.
De tekst op het informatiebord luidt:
‘MONUMENT TER NAGEDACHTENIS
OP GOEDE VRIJDAG 30 MAART 1945 VIEL DE LAATSTE BOM OP
DEZE PLEK WAAR OOIT EEN SCHUILKELDER STOND. DIT LUIDDE
HET EINDE IN VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG IN DE
BUURTSCHAP BARLO. DE ZO STERKE SCHUILPLAATS VAN DE
FAMILIE NIJHOF BLEEK NIET BESTAND TEGEN ZULK NIETS
ONTZIEND OORLOGSGEWELD.
HET ECHTPAAR NIJHOF MET HUN DOCHTER OVERLEEFDEN DE
INSLAG; HET ECHTPAAR ELFERS EN VIJF KINDEREN WEENINK
KWAMEN HIERBIJ OM.
DE VELDKEIEN SYMBOLISEREN HET LOODZWARE EN MASSALE
VERDRIET. HET GAT MET HET – GEBROKEN – GLAS IN EEN VAN DE
ZWERFSTENEN TOONT ONS EEN BLIK OP EEN NIEUWE
TOEKOMST, ALHOEWEL DIE NOOIT ONGESCHONDEN ZAL ZIJN.
WIJ HOPEN DAT DEZE PLAATS VAN HERDENKEN U STIL DOET
STAAN BIJ HET GROTE GESCHENK VAN DE VRIJHEID WAAR WIJ
NU MOGEN LEVEN. LATEN WIJ DAAR ZORGVULDIG MEE
OMGAAN EN ONS INZETTEN OM OOK ANDEREN OP DEZE
WERELD DIE VRIJHEID TE GUNNEN.
STICHTING DWARS DOOR BARLO.’
Symboliek
Het stuk gebroken glas dat in de bovenste steen is verwerkt, staat symbool voor de onherstelbare schade.
De geschiedenis
Het monument in Barlo (Aalten) is opgericht ter nagedachtenis aan de slachtoffers van het bombardement op de schuilkelder van boerderij Nijhof 64 jaar geleden op Goede Vrijdag 30 maart 1945.
De namen van de zeven slachtoffers luiden: T.H. Elfers (22-01-1871), H.C.M. Elfers-Reisenleitner (23-11-1870), André Weenink (6), Co Weenink (17), Jan Weenink (3), Mien Weenink (20) en Rudolf Weenink (6).
Op 30 maart 1945 werd de plaats Barlo bevrijd door de geallieerden. Bij de ontzetting van Barlo en omgeving werd een schuilkelder bij boerderij Nijhof getroffen door een bom van de geallieerden die gericht was op de terugtrekkende Duitsers.
Tijdens de schermutselingen tussen de strijdende partijen verscholen de zeven kinderen van de familie Weenink, het gevluchte echtpaar Elfers uit Den Haag en het echtpaar Nijhof en dochter Wanda zich in de schuilkelder van boederij Nijhof die werd geacht als een betrouwbare schuilplaats. Hoofdonderwijzer Weenink, die veertien kinderen had, woonde naast de school die was ingenomen door Duitse soldaten. Toen het alarm ging stuurde hij zijn kinderen naar de schuilkelders buiten het dorp, omdat hij het centrum van het dorp als te gevaarlijk achtte. Zeven kinderen vluchtten naar de schuilkelder bij boerderij Nijhof aan de Nijhofsweg. De andere kinderen gingen naar de schuilkelder van boerderij ‘t Markerink. De schuilkelder bij Nijhof zat niet onder, maar naast het huis. Het huis bleef ongeschonden.
De laatste bom die vanuit een geallieerd vliegtuig werd gegooid viel op de schuilkelder. De mensen daarin werden bedolven onder aarde en boomstammen. De familie Nijhof was juist bij de ingang van de kelder om te kijken of het bombarderen was afgelopen en werd hierdoor gespaard. Maar vijf van de zeven kinderen en het Haagse echtpaar kwamen om. De bevrijding van Barlo zou door deze tragedie vooral een dag van rouw worden.
Oprichting
Het monument is opgericht op initiatief van Stichting Dwars door Barlo en de nabestaanden van de slachtoffers van het bombardement.
Onthulling
Het monument is onthuld op 30 maart 2009.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaats bij boerderij Nijhof aan de Nijhofsweg te Barlo.
Bronnen
- De Gelderlander op 30 maart 2009;
- De Weekkrant.
