Het monument
Vorm en materiaal
Het ‘Indië-monument’ in Nijmegen bestaat uit twee delen: een plaquette en een verplaatsbaar gedeelte dat meegenomen kan worden naar bijeenkomsten voor de Indische gemeenschap.
Op de plaquette van grijze natuursteen is een tekst aangebracht. Onder de tekst is een vijfhoek aangebracht waarin geschiedenis, de verwerking ervan en een toekomstperspectief zijn verbeeld. In de plaat zijn gaten aangebracht waarin Indonesische aarde, een rijstplant, schelpen en kruidnagelen zijn geplaatst.
Het mobiele deel van het gedenkteken is een keramieken vijfhoek waarin onder meer de coördinaten staan van Indonesië en Nederland. Tevens wordt de schoonheid en vruchtbaarheid van het land en de warmte van de zon tot uitdrukking gebracht.
Tekst
De tekst op de gedenkplaat luidt:
‘EEN GESCHIEDENIS
VERMENGD MET TRANEN
VOOR ALLEN
NEDERLANDS-INDIË
1941-1945 1945-1949.’
Symboliek
De rijstplant, Indonesische aarde, schelpen en kruidnagelen symboliseren het leven in de Indische archipel.
De geschiedenis
Het ‘Indië-monument’ in Nijmegen is opgericht ter nagedachtenis aan alle medeburgers die in het voormalig Nederlands-Indië zijn omgekomen tijdens de Japanse bezetting (1941-1945) of in de Bersiap-periode (1945-1949).
Oprichting
De oprichting van het gedenkteken was een initiatief van het Platform Indische/Indonesische Organisaties Nijmegen (PION). Doel was de Nijmegenaren met een Indische achtergrond een plek te geven om stil te staan bij het leed tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.
Op de Gedeputeerdenplaats was al een plaquette aanwezig voor gevallen Nijmeegse Indië-veteranen, maar de Indische gemeenschap had behoefte aan een gedenkplaat voor burgerslachtoffers, waarin ook de Tweede Wereldoorlog-fase verwerkt was.
PION verwoordde het als volgt: “De Indische-Nederlanders danken hun identiteit aan de periode ’41-’49. De Tweede Wereldoorlog was daarvan het begin. In ’45 echter ontstond er tijdens de Bersiapperiode opnieuw strijd waarin 50.000 Nederlanders voor de tweede keer in interneringskampen terecht kwamen. Er ontstond een gedesoriënteerdheid die het leed verergerde. Het einde daarvan was de terugkeer van de Indische Nederlander naar een onbekend vaderland. Voor de verwerking van traumata is het voor allen die in die periode in de ellende hebben gezeten, ongeacht hun nationaliteit en ongeacht de groep die als vijand werd gezien, van belang dat even bij dat leed wordt stilgestaan. De geïnterneerde met zijn kampverleden, maar ook de Nederlandse soldaat.”
Onthulling
De gedenksteen is onthuld op 14 augustus 2007 door de kunstenares Joyce Bloem en loco-burgemeester Paul Depla.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De gedenksteen is bevestigd tegen de zijmuur van de Gedeputeerdenpoort, de toegang tot de Gedeputeerdenplaats, naast het stadhuis, ingang Burchtstraat in Nijmegen. Onder deze poort bevinden zich nog vier plaquettes: twee herinneren aan de oorlog in Nederlands-Indië, twee andere plaquettes herinneren aan Geallieerden en Market Garden.
Bronnen
- www.indischhistorisch.nl;
- De heer Rob Essers.
