Nibbixwoud, oorlogsmonument

Krijn Smit | 06 mrt 2023

Krijn van Klaveren *16 oktober 1915 – † 8 mei 1942 (niet teruggekomen van een oorlogsopdracht op de Nederlandse kust) Krijn van Klaveren en Maria Lydia Sinterniklaas hadden 13 kinderen. De 7e in de rij was hun zoon Krijn. Hij werd geboren te Nieuwer Amstel en hij werd gedoopt in de NH kerk van Amstelveen. In 1920 verhuisde het gezin naar Hauwert, toenmaals gemeente Nibbixwoud. Zoon Krijn volgde een tuinbouwopleiding en bij de keuring voor de militaire dienst in 1934 was hij landbouwer. Hij werd goedgekeurd, maar werd vrijgesteld vanwege broederdienst. Zijn oudste broer Nicolaas was hem al voor gegaan. Krijn had een avontuurlijke inslag, hij trok er vaak met kameraden op uit op de racefiets en wilde wel emigreren, maar kreeg geen toestemming van zijn ouders. Op 8 oktober 1937 meldde hij zich als vrijwilliger aan bij het Korps Mariniers. Zijn beroep was toen: tuinder – chauffeur. Hij kreeg zijn mariniersopleiding in Rotterdam. Volgens het door zijn vader bijgehouden familieregister vertrok hij op 17 oktober 1938 aan boord van het schip Hr. Ms “Gelderland”. Via Marokko en Curaçao ging het naar de marinierskazerne Savaneta op Aruba, waar olie-installaties door het Korps Mariniers werden beveiligd. Met de familie in Nederland was er geregeld briefcontact. Krijn schreef veel wetenswaardigheden, was altijd vol grapjes en heel belangstellend. Briefwisseling werd lastig toen Nederland vanaf 10 mei 1940 bezet raakte. Via New York, vermoedelijk omdat de Verenigde Staten nog niet in oorlog waren, bereikte hem toch post van zijn ouders. Deze was geopend door de Duitse censuur. Ook via het Rode Kruis bereikte hem een bericht van thuis. Onder de mariniers werden vrijwilligers geworven, die vanuit Engeland de Duitse vijand moesten bevechten. Krijn vertrok met het Engelse passagiersschip SS “Akaroa” en kwam op 28 februari 1941 in Engeland aan. Hij werd geplaatst bij 320 Squadron van de Marine Luchtvaartdienst, kreeg een opleiding voor vliegtuigmitrailleurschutter en werd bevorderd tot korporaal. Hij werd gestationeerd te Leuchars en later te Bircham Newton, vanwaar patrouillevluchten boven de Noordzee werden ondernomen. Op 8 mei 1942, net na het middernachtelijk uur vertrokken 6 bommenwerpers naar het gebied juist boven de Nederlandse Waddeneilanden. De vliegtuigen opereerden onafhankelijk van elkaar en maakten gebruik van het nachtelijk duister. Het vliegtuig V 8981 M “Soerabaja”, type Lockheed MKIII met vier bemanningsleden, waaronder Krijn van Klaveren keerde niet terug op de basis.
De vermoedelijke toedracht: bij een aanval ongeveer 15 km ten westen van Texel op het door Duitse Marineschepen geëscorteerde Zweedse ertsschip de “Namdö” dat onderweg was van Hamburg naar Rotterdam, raakte de “Soerabaja” een ballonkabel en onder hevig afweergeschut crashte het vliegtuig en de inzittenden kwam om. De bommen op de “Namdö” veroorzaakten nauwelijks schade. Aangenomen moeten worden dat de inzittenden in zee gebleven zijn, hoewel er ook bronnen zijn die spreken over aanspoelen op de Afsluitdijk.
De ouders van Krijn ontvingen het overlijdensbericht op 17 juni 1942.Tot op heden is er geen zekerheid wat er met de lichamen is gebeurd, ondanks naspeuringen van de vader van Krijn en later van enkele (oud)militairen en een oud politieman, die nog steeds en met bewonderingswaardige volharding archieven napluizen en zelfs op bepaalde plaatsen opgraving hebben laten doen. De vierde inzittende, B. Koehl was niet vermeld als aangespoeld, hij moet ook zijn omgekomen. Zijn ouders ontvingen kort na de bevrijding een brief van de Luitenant-Admiraal Fürstner, waarin deelneming werd betuigd en waardering voor de inzet van Krijn van Klaveren. Bij de persoonlijke bezittingen die de familie op 31 januari 1946 ontving, was een niet afgesloten afscheidsbrief. De toon daarvan was zeer ernstig, het was Krijn bekend hoe groot het risico van sneuvelen was, maar hij was bereid voor het vaderland te sterven en stelde zijn vertrouwen op God. De Nederlandse akte van overlijden van Krijn is opgemaakt in Rotterdam op 5 maart 1949. Krijn ontving op 24 mei 1950 postuum het oorlogsherinneringskruis met oorkonde. Zijn naam staat opgetekend in het gedenkboek van het Korps Mariniers in het mariniersmuseum in Rotterdam en in het gedenkboek in de Tweede Kamer. Op de plaquette van het voormalig gemeentehuis te Nibbixwoud staat ook de naam van zijn broer Nicolaas, die in 1945 in het CC Neuengamme overleed. Uit de militaire gegevens blijkt dat Krijn een zeer goede militair was, met een vlekkeloze conduitestaat en dat hij als een goede kameraad stond aangeschreven.

Bronnen: Het door zijn oomzegger Krijn van Klaveren opgebouwde archief met foto’s en correspondentie met familieleden, militaire gegevens en onderzoeksgegevens van het team dat het graf van Krijn probeert te lokaliseren. Krijn Smit, Opperdoes, 8 maart 2023.