Het monument
Vorm en materiaal
Het ‘Werkmanmonument’ in Groningen is een bronzen sculptuur van een geknotte boomstam. Het beeld is vijf meter hoog en twee meter breed. Bij het beeld is een informatiebord geplaatst.
Tekst
De tekst op het informatiebord luidt:
‘ARMANDO
WERKMAN-MONUMENT
1995
BRONS
DIT BEELD IS IN HET WERKMANJAAR GEPLAATST
TER NAGEDACHTENIS AAN DE GRONINGER DRUKKER EN KUNSTENAAR
HENDRIK NICOLAAS WERKMAN (1882-1945)’
Symboliek
De geknotte boom is een metafoor voor geweld en menselijk drama. Voor kunstenaar Armando symboliseert de sculptuur kracht, onverzettelijkheid en opstandigheid, maar tegelijkertijd ook kwetsbaarheid. De jeugdherinneringen van Armando aan de bezettingsjaren vormen een belangrijk element in dit werk. De herinnering aan de bomen waar hij als kind in klom en die in de oorlog allen gekapt werden fungeert als uitgangspunt voor dit monument. Ook de met dit monument herdachte kunstenaar Hendrik Werkman haalde in zijn brieven herhaaldelijk het omkappen van bomen aan. In het oeuvre van Armando keert de boom veelvuldig terug als onderdeel van het ‘schuldige landschap’, de schijnbaar vredige omgeving van voormalige oorlogsgebieden die zou moeten getuigen van het drama dat er heeft plaatsgevonden.
De geschiedenis
Het ‘Werkmanmonument’ in Groningen is opgericht ter nagedachtenis aan de kunstenaar en drukker Hendrik Nicolaas Werkman die op 10 april 1945 door de bezetter is gefusilleerd.
Tijdens de bezettingsjaren schreef Hendrik Werkman samen met August Henkels en Ate Zuidhoff verschillende teksten waarin hij kritiek uitte op het nazi-regime. Dit deden zij onder de naam ‘De Blauwe Schuit.’ Op 10 april 1945 werd Werkman door de bezetter opgepakt en gefusilleerd in de bossen van Bakkeveen.
Onthulling
Het monument is onthuld in 1995, ter gelegenheid van het Werkmanjaar. De oprichting van het monument was een initiatief van de gemeente Groningen.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het ‘Werkmanmonument’ staat aan de Heresingel te Groningen (gemeente Groningen).
Bronnen:
- CBK Groningen;
- www.kunstenpubliekeruimte.nl;
- Mens & Dier in Steen & Brons door Peter en René van der Krogt;
- Yolanda Veld. De verbeelding van de herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog, Gedenksculptuur in Groningen. blz 66-72.
