Het monument
Vorm en materiaal
Het monument ‘De Duinen’ in Paterswolde (gemeente Tynaarlo) is een zwerfkei met een bronzen plaquette. De zwerfkei is ongeveer anderhalve meter in omvang.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
‘TER NAGEDACHTENIS AAN DE
BEZETTINGSJAREN 1940-1945
AAN HEN,…
DIE OM HUN GELOOF,
MENING OF GEWOONTEN WERDEN VERVOLGD
EN HIEROM NAAR CONCENTRATIEKAMPEN
WERDEN GEDEPORTEERD EN OMGEBRACHT
EN AAN DIEGENEN,
DIE HUN LEVEN LIETEN IN DEZE KAMPEN
OMDAT ZIJ ENKEL AAN VERVOLGDEN ONDERDAK
EN VERZORGING HADDEN GEBODEN.
HERMAN (HANS) VAN HESSEN
GEBOREN 5-8-1912 TE GRONINGEN
OVERLEDEN 14-03-1945 TE MAUTHAUSEN
DERKJE MEIJER-VAN DIJK
GEBOREN 15-01-1893 TE STADSKANAAL
OVERLEDEN 01-01-1945 TE RAVENSBRÜCK’.
Digitaal Joods Monument
Een joodse oorlogsslachtoffer dat op dit gedenkteken vermeld staan, is tevens opgenomen in het ‘Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland‘. Hierin vindt u meer informatie over deze persoon met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje ‘Geschiedenis’ op deze pagina kunt u op de persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.
De geschiedenis
Het monument ‘De Duinen’ in Paterswolde (gemeente Tynaarlo) is opgericht ter nagedachtenis aan de joodse onderduiker Herman (Hans) van Hessen. Tevens herinnert het aan Derkje Meijer-van Dijk, die samen met haar man met gevaar voor eigen leven tijdens de bezetting hulp en onderdak bood aan Hans van Hessen.
In 1943 werd Herman van Hessen als jood verplicht een ster te dragen. Hij weigerde dit en dook onder in de stad Groningen. De toen 31- jarige gymnastiekleraar, telg uit een slagersfamilie, kwam uiteindelijk terecht bij familie Meijer in Paterswolde. Aan het eind van 1943 werd naast boederij ‘De Duinen’ door de familie Meijer een onderduikershol gegraven voor Hans van Hessen. Hij bracht hier de nacht door tijdens de bezetting. Het hol was groot genoeg om een ledikant te herbergen. Eind maart 1944 werd Hans van Hessen toch opgepakt en gevangen genomen door de bezetter. Deze onderwierp hem aan een verhoor en dwong hem de naam prijs te geven van de familie die hem onderdak had geboden. De heer des huizes, Jan Meijer, besloot hierop zich te verbergen onder de vloer van de boerderij, na aandringen van zijn vrouw Derkje. Zij hoopte dat de bezetter vrouwen en kinderen niets zou doen en ging niet met haar man mee. Haar hoop bleek ongegrond en ze werd gearresteerd. Samen met Hans van Hessen werd ze voor verhoor meegenomen naar Groningen.
Derkje Meijer-van Dijk werd veroordeeld tot een werkkamp wegens het verlenen van onderdak aan een joodse medeburger. Ze verbleef eerst een aantal maanden in kamp Vught, daarna werd ze overgebracht naar Ravensbrück waar ze op 1 januari 1945 bezweken is aan de gevolgen van ondervoeding.
Hans van Hessen werd via het doorvoerkamp Westerbork op transport gesteld naar Mauthausen, waar hij op 14 maart 1945 door de bezetter is omgebracht.
Oprichting
De oprichting was een initiatief van de historische vereniging Ol Eel.
Onthulling
Het monument is op 13 april 2006 onthuld door de burgemeester van de gemeente Tynaarlo de heer J. Rijpstra.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst aan de Lemferdingelaan 7 te Paterswolde (gemeente Tynaarlo).
Bronnen
- De heer Henk van Bergen;
- www.natuurmonumenten.nl.
