Herdachte groepen: Vervolgden Nederland
Adopteer dit monument.

Het monument

Vorm en materiaal
Het monument in de Transvaalbuurt in Amsterdam (Amsterdam) is een natuurstenen gedenksteen met een tekst in reliëf.

Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:

'TER GEDACHTENIS
AAN HET BESTUUR, LEDEN
EN KINDEREN DEZER SPEEL-
TUINAFDELING DIE IN DE
JAREN 1940 - 1945 WERDEN
GEDEPORTEERD EN NIET
TERUGKEERDEN.'

Wijziging
Op 27 april 2006 is rond de bestaande gedenksteen een kleurrijk mozaïek aangebracht. De beplanting werd steeds weggehaald en het monument moest meer aansluiten bij de belevingswereld van kinderen. Uit tachtig tekeningen van twee basisscholen, zijn uiteindelijk drie tekeningen uitgekozen. Van deze tekeningen is een mozaïek gemaakt. In 2007 is het monument van het hek naar het midden van de speeltuin verplaatst. De kleurrijke mozaïek is daarbij weggelaten en daarvoor in de plaats zijn drie kringen van tegels gelegd met de afbeeldingen van kinderen.

De geschiedenis

Het monument in de Transvaalbuurt in Amsterdam (Amsterdam) is opgericht ter nagedachtenis aan de joodse schoolkinderen die in de periode 1940-1945 zijn gedeporteerd.

In de Transvaalbuurt woonden veel joden die in de jaren 1920 uit de oude jodenbuurt bij het Waterlooplein waren verhuisd. De huizen in de Transvaalbuurt waren nieuw; zo was er verwarming, stromend water en een WC. De buurt was tijdens de oorlog makkelijk af te zetten met aan de ene kant de ringvaart en aan de andere kant de spoorlijn. Op 20 juni 1943 werd een grote razzia gehouden in Amsterdam-Oost. 5.000 joodse bewoners van de Transvaalbuurt werden uit hun huizen gehaald. Mannen en vrouwen, kinderen en bejaarden werden naar het Muiderpoortstation gebracht. Daar werden ze naar Kamp Westerbork gevoerd. Van deze groep joden heeft het grootste gedeelte de oorlog niet overleefd. Iedere laatste donderdag in april worden de kinderen bij het monument herdacht.

Locatie
Het monument bevindt zich op het terrein van de speeltuin tussen de Joubertstraat en de President Brandstraat in de Transvaalbuurt te Amsterdam.

Bronnen

• De heer Robert Pennekamp (Brainstormbureau Amsterdam);
• Stadsarchief Amsterdam.