Het monument
Vorm en materiaal
Het ‘Monument voor operatie Manna’ in Rotterdam is een stalen sculptuur dat een stapel voedselpakketten in de buik van een vliegtuig verbeeldt. Bij de sculptuur is een plaquette geplaatst.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
‘MONUMENT VOOR DE VOEDSELDROPPINGS 1945
OPERATION MANNA / CHOWHOUND
“HET WAS MEER DAN VOEDSEL. VIJF JAAR LANG HEBBEN WE DOOD EN
VERDERF GEZAAID EN IN DE LAATSTE WEEK DUIZENDEN MENSEN VAN DE
DOOD GERED” (CITAAT VAN ÉÉN DER PILOTEN)
VAN 29 APRIL TOT 8 MEI 1945 WERDEN IN 10 PLAATSEN IN NEDERLAND
11.000 TON VOEDSELPAKKETTEN AFGEWORPEN. VANUIT ENGELAND
WERDEN MEER DAN 5300 VLUCHTEN UITGEVOERD DOOR BRITSE EN
AMERIKAANSE BOMMENWERPERS. WAAR NU NIEUW TERBREGGE LIGT,
WERD IN 1945 RUIM 3600 TON AFGEWORPEN.
HET KUNSTWERK IN HET PAVILJOEN OBSERVATORIUM NIEUW TERBREGGE
VERBEELDT DE STAPELING VAN DE VOEDSELPAKKETTEN IN DE BUIK VAN
HET VLIEGTUIG.
HET IS EEN EERBETOON AAN DE MENSEN DIE NOG TIJDENS DE TWEEDE WERELDOORLOG DE HONGERENDE BEVOLKING IN WEST-NEDERLAND
VOEDSEL BRACHTEN.
OPERATIE MANNA / CHOWHOUND LUIDDE VOOR DE ROTTERDAMSE
BEVOLKING HET EINDE VAN DE OORLOG IN.’
Symboliek
Kunstenaar Ruud Reutelingsperger van Observatorium noemt de term oorlogsmonument “wel wat zwaar aangezet” voor de vrolijke geel gekleurde stalen raamwerken die het uitkijkpunt sieren. “Het zijn een soort dozen, die samen de vliegtuigromp verbeelden waar de dozen in zitten. In iedere ‘doos’ staan zaken die te maken hebben met de droppings. Een vliegtuig bijvoorbeeld, maar ook een pakket, een huis of een molen.” Voor Reutelingsperger is het het eerste oorlogsmonument dat hij maakte. Hij is blij dat het geen ‘dodenmonument’ is, zoals hij het zelf noemt. “Dit is een monument voor iets dat heel veel mensen heeft geholpen. Het is een vrolijk gedenkteken. En het allerleukste is wel dat daarmee de wens van Henk Dijkxhoorn uitkomt. Je ziet hem glunderen als hij hier loopt.”
De geschiedenis
Het ‘Monument voor operatie Manna’ herinnert de inwoners van Rotterdam aan operatie Manna-Chowhound. Tijdens deze onderneming werden boven het door de hongerwinter geteisterde West Nederland door Britse en Amerikaanse bommenwerpers voedselpakketten gedropt. Manna betekent ‘brood uit de hemel’.
In de winter van 1944 kampte West-Nederland met een nijpend tekort aan voedsel en kolen. De geallieerden maakten plannen om de hongerende bevolking te hulp te schieten. In april 1945 bereikten zij een akkoord met de bezetter. De geallieerden konden nu veilig voedselpakketten afwerpen rond Den Haag, Rotterdam, Amsterdam en Utrecht. Op 29 april was de eerste vlucht in het kader van operatie Manna een feit. Deze operatie luidde voor de Rotterdamse bevolking het einde van de Tweede Wereldoorlog in.
Oprichting
De oprichting van het monument was een initiatief van Henk Dijkxhoorn. Als jongen van elf heeft hij ‘het manna’ uit de hemel zien vallen. Hij heeft altijd contact gehouden met de piloten van de Lancasters en de Flying Fortresses en lang voor een gedenkteken geijverd. De opdracht voor het monument werd aan Observatorium verleend door Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, in samenwerking met Proper-Stok Groep BV en Stichting Centrum Beeldende Kunst Rotterdam.
Onthulling
Het monument is onthuld op 28 april 2006 door de Staatssecretaris van Defensie, de heer Cees van der Knaap.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst in het paviljoen Observatorium Nieuw-Terbregge op de geluidswal tussen de Rijksweg A20 en Nieuw Terbregge in Rotterdam.
Getuigenverhalen van het Erfgoedhuis Zuid Holland
Het Erfgoedhuis Zuid Holland heeft bij zeven oorlogsmonumenten in Zuid Holland persoonlijke verhalen achter de monumenten opgetekend. Harry Sloof en Henk Dijkxhoorn vertellen bij het ‘Monument voor operatie Manna’ in Rotterdam.
Bronnen
- De heer André Dekker;
- Het Reformatorisch Dagblad, interneteditie van 28 april 2006.
