Het monument
Vorm en materiaal
Het oorlogsmonument in Baarland (gemeente Borsele) is een granieten zuil waarin het wapen van 52 Lowland Division is uitgehakt. Op het bovenste deel bevindt zich een bronzen plaquette met daarop een tekst in het Nederlands en het Engels. Achter de zuil zijn twee informatiepanelen geplaatst met daarop een tekst in drie talen en een situatieschets.
Teksten
De Nederlandse tekst op de plaquette luidt:
'52 LOWLAND DIVISION
STAK DE SCHELDE OVER EN
LANDDE HIER OP
26 OCT. 1944
TER BEVRIJDING VAN HET EILAND.'
De Nederlandse tekst op het informatiepaneel luidt:
'DE STRIJD OM ZUID-BEVELAND
OP 26 OKTOBER 1944 LEIDDEN DE GEALLIEERDEN MET EEN GEWELDIGE BESCHIETING VANUIT OSSENISSE DE AANVAL OP DE DUITSERS IN. VRIJWEL DIRECT DAARNA STAKEN IN TOTAAL 137 BUFFALO AMFIBIE-VOERTUIGEN MET HET 4E EN 5E REGIMENT ROYAL SCOTS FUSILIERS EN HET 6E REGIMENT CAMERONIAN IN DE MIST DE WESTERSCHELDE OVER. ZE BEHOORDEN TOT DE 156E BRIGADE VAN DE 52E LOWLANDDIVISION. ALLEEN DE LANDING BIJ BAARLAND LUKTE, DAT AL SNEL WERD INGENOMEN. IN DE LOOP VAN DE OCHTEND ARRIVEERDEN VERSTERKINGEN, O.A. 18 SHERMANTANKS EN 27 TERRAPINS EN HET 7E REGIMENT CAMERONIAN. LANGS DE SPOORLIJN NAAR OUDELANDE WERD FEL GEVOCHTEN. DE 1e DAG VIELEN ER 60 DODEN EN VEEL GEWONDEN.
27 OKTOBER RUKTEN DE REGIMENTEN SNEL VERDER OP NAAR HET KANAAL DOOR ZUID-BEVELAND EN HET SLOE. NA BESCHIETINGEN WERD ELLEWOUTSDIJK VEROVERD. VERSTERKINGEN WERDEN NU VANUIT TERNEUZEN AANGEVOERD. ALLEEN BIJ SLOEDAM BODEN DE DUITSERS VEEL VERZET.
30 OKTOBER WAS ZUID-BEVELLAND BEVRIJD.'
De geschiedenis
Het oorlogsmonument in Baarland (gemeente Borsele) herinnert aan de landing van geallieerde militairen ter bevrijding van Walcheren en Zuid-Beveland.
Om de haven van Antwerpen optimaal te kunnen gebruiken, was een vrije doorvaart van de Westerschelde essentieel voor de geallieerden. Maar Zuid-Beveland en Walcheren waren nog steeds bezet, waardoor de bezetter alle bewegingen op de Westerschelde controleerde. De planningsstaf van het hoofdkwartier van Cresars First Canadian Army (Simons en admiraal Ramsay) beschouwde Walcheren als de grootste hindernis bij het openen van de Schelde. De Zeeuwse kust was een sterk uitgebouwd onderdeel van de Atlantikwall. Deze diende de westkust van het Duitse Rijk te vrijwaren van geallieerde invasies. De kracht van deze verdedigingsmuur maakte een aanval vanuit zee bijna onmogelijk. De enige verbinding over het land was de Sloedam, een lange toegangsweg vanaf Zuid-Beveland. Omdat deze dam erg belangrijk was, waren door de bezetter aan beide uiteinden sterke verdedigingen opgeworpen.
Om de bezetter tot overgave te dwingen, werd door de geallieerden besloten Walcheren door middel van luchtaanvallen onder water te zetten, gevolgd door een amfibieaanval. De aanval verliep via drie lijnen: landing in Vlissingen (vanuit Breskens), landing bij Westkapelle (vanuit Oostende) en een aanval op de Sloedam vanuit Zuid-Beveland. De tegenstand die de geallieerden ondervonden op Walcheren, behoorde tot de zwaarste die zij ontmoetten bij landingen op de Europese kust.
Toen uiteindelijk op 9 november 1944 heel Walcheren was bevrijd, konden de geallieerden de balans opmaken. De verliezen bedroegen 27.633 man (voornamelijk Canadezen en Britten), terwijl er 10.000 krijgsgevangenen werden gemaakt. Na de grote strijd om Walcheren en Zuid-Beveland werd de Nederlandse Prinses Irene Brigade op 14 november 1944 naar Zeeland verplaatst. Toen de brigade op Walcheren aankwam, trof ze een ontredderde bevolking aan. Het eiland stond voor het grootste gedeelte onder water en vele dorpen waren verwoest.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Bronnen
- 'Straatbeeld' Walcheren van Nico Oud (1993);
- Van obelisk tot oorlogsgraf – Kleine monumenten en ornamenten in Zeeland, deel 2 van Jan J.B. Kuipers en Peter Sijnke (Provincie Zeeland, oktober 2002). ISBN: 90-71565-70-x;
- De heer Theo Snijders.
