Het monument
Vorm en materiaal
Het ‘Joods grafmonument’ in Assen bestaat uit drie gedenkstenen van witte natuursteen.
Tekst
De tekst op de middelste steen luidt:
‘HIER RUSTEN DE VOLGENDE
TE WESTERBORK OMGEKOMENEN,
VOOR WIE GEEN AFZONDERLIJKE
ZERK IS OPGERICHT.’
De twee gedenkstenen aan weerszijden bevatten de namen van 156 joodse oorlogsslachtoffers.
Digitaal Joods Monument
De joodse oorlogsslachtoffers die op dit gedenkteken vermeld staat, zijn tevens opgenomen in het ‘Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland‘. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje ‘Geschiedenis’ op deze pagina kunt u op de persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.
De geschiedenis
Het ‘Joods grafmonument’ in Assen is opgericht ter nagedachtenis aan 156 joodse medeburgers die hier zijn begraven, nadat zij waren overleden in het doorgangskamp Westerbork.
De namen van de 156 joodse slachtoffers luiden: H. Alter, A. Appelboom, M. Arons, H.I. Barber, S. Behr, B. de la Bella, H. Berliner-Leeuwarden, B. Bierschenk, C.H. Binger, Y. Bloch, H. Blok-Fuld, S. Bos, C. Bosman, I. Bosman, N. Bouwman, A. Breitbarth, N. Brogholter, B. Büchenbacher-Weinmann, J. Buschke-Salomon, S. Coerant, B. Cohen, E. Cohen, F. Cohen-Dalsheim, J. Cohen-Hartog, R. van Dam-Brilleman, R. Danneboom-Löwenstein, E. Davidson, L.E. Denekamp, A. Diamand, J.L. van Dien-Goudsmit, S. Duis, E. Emmering, R. Engers-Prag, J. Epstein-Loewenthal, G. van Es-Veerman, I. Espinoza, B. van Esso-Kroon, A. Finsy, F.S. Fogelgarn, M. Frank, G. Frank, V. Frank-Druijf, L. Frenk, J. Gans, A. van Gelder-de Haaff, R. Godschalk-Bood,A. Goldschmidt, R.S. Goldschmidt-Guggenheim, B. Gompel, J, Gompel, S.M. de Haan, F. de Haas-de Jong, E. Halberstadt, A.H. Hart, J. Hartlooper, J. Harschel-Gompers, B. Hartog, K.S. Heimann-Priester, M. Herzfeld, Z. Hirsch, I. Hirsch-Altschul, J. van der Hoek, A. Houtkruijer, E.A. Israel-van den Heuvel, M. Jacob, S.S. De Jong-Worms, J. Jools, S. Jools-Prins, A. Judels, I. Kattenburg-Kinsbergen, N. Keijzer, R. Keijser-De Vries, M. van Kleef, J. Knopringa-Van Zuiden, A. Koekoek-Tokkie, A. Konijn, C. Kool, E. Kopuit, E. Kosman, E. Kurkenheim, H. Leek, P. Leek, J. de Leeuw, J. Leons-Cohen, J.S. Levie-Cohn,
H. C. Leydesdorff-De Vries, F. Lische, C. Lorsch, E. De la Mar-Koopman, R.Marx, G. Meijer, R. Meijer-Den Hartog, B. Meijer-Van Vriesland, E.P. Milikowski, R. Moerel, A. van Moppes, E.A. Muller, I. Munnikendam, I. Nathans, O. Nathans-Cohen, E. Neumann-Schelunzick, M. Nunes Vaz, M. van Oosten, J. van Os-Cohen, R. Papegaaij-Ossedrijver, K. A. Parser, M. Pino, L. Polak, G. Rosener, R. Prins, M. Pront, G. Querido-Dreese, H. van Raalte, J.R. Aske, M. Roos-Marx, G. Roos-Serphos, E.J. Roseboom, A. Rosenzweig, F. van Rijn-Hes, M.M. Samson, C. Sanders, H. Sassenus-Alter, J. Schnell-Friedmann, H. Schnitseler, R. Slager, A. Slagter-Plukker, B. Slier-Benjamins, M. Smeer-Slager, K. Snapper, M. Soep, E. Speelman-Speelman, A Speier-Bolstein, K. Stein, J. Stern-Goudsmit, G. Stibbe-Weinberg, K. Swaab-Klerk, I. Swalef, G. Swart-De Beed, G.F. Tels, T. Veilman-Meijer, D. Vienra, A. Vos-Van Rhijn, C.D. Van Vriesland- Van Dien, L. Winkel, C.C. Wohl-Placzek, M.W. Wolf, S. Wolf-Spanjaard, W. Wolff, W. Wijnbergen, A. Zaligman, A. van der Zijl-Hertz, A.F. Zeckendorf, A. Zimmerman-Da Silva Rosa en A. Zwarts.
Voordat het doorgangskamp Westerbork in maart 1943 een crematorium in gebruik nam, kregen de Joden die in het kamp overleden waren hun laatste rustplaats op de Joodse begraafplaats in Assen.
Op het monument staan de namen van enkele slachtoffers anders vermeld dan in het Digitaal Joods Monument.
Oprichting
De oprichting van het gedenkteken was een initiatief van de Nederlandse Oorlogsgravenstichting, omdat voor deze oorlogsslachtoffers geen afzonderlijke grafzerk was opgericht. Drie van deze graven zijn voorzien van een standaard grafsteen. De stichting beheert 33 graven van Joodse oorlogsslachtoffers die hier begraven zijn.
Onthulling
Het monument is onthuld in 1970.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich op de Joodse begraafplaats ‘Twijfelveld’, gelegen aan de rand van het Asser bos in Assen. Naast dit gedenkteken bevindt zich een tweede oorlogsmonument.
Bronnen
- Gemeente Assen;
- Assen Historische Vereniging van maart 2000;
- Inventarisatieproject Sporen van de Tweede Wereldoorlog in Drenthe (uitgevoerd door het Erfgoedhuis van Drenthe in opdracht van de provincie Drenthe);
- Joodse oorlogsmonumenten in de provincie Drenthe van H. Hamburger en J.C Regtien, met medewerking van Fr. van Echten (Bedum, Uitgeverij Profiel, 1999). ISBN 90 5294 192 0.
