Het monument
Vorm en materiaal
Het monument bij het voormalige Joods Weeshuis in Leiden is een plaquette. Bij de plaat is een informatiebord geplaatst.
Tekst
Op de gedenkplaat is het gedicht Weggaan van Rutger Kopland aangebracht:
‘WEGGAAN KUN JE BESCHRIJVEN ALS
EEN SOORT VAN BLIJVEN. NIEMAND
WACHT WANT JE BENT ER NOG.
NIEMAND NEEMT AFSCHEID
WANT JE GAAT NIET WEG.
17 MAART 1943.’
Op het informatiebord wordt in het Hebreeuws, het Engels en het Nederlands een toelichting gegeven.
De geschiedenis
Het monument bij het voormalige Joods Weeshuis herinnert de inwoners van Leiden aan de ontruiming op 17 maart 1943 van het Centraal Israelitisch Wees- en Doorgangshuis. Van de vijftig weggevoerde kinderen heeft slechts één de Tweede Wereldoorlog overleefd.
Onthulling
Het monument is onthuld op 2 mei 1989 door burgemeester C.H. Goekoop, in aanwezigheid van vertegenwoordigers van de Joodse Gemeenschap en het bestuur van de Vereniging Oud Leiden.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De gedenkplaat is aangebracht in het toegangspad naar het gebouw van de GGD (voorheen het weeshuis), gelegen aan de Roodenburgerstraat te Leiden. Het monument is niet altijd toegankelijk voor het publiek.
Bronnen
- Gemeente Leiden;
- Jaarboek van de Dirk van Eck-stichting, 1 mei 2004.
- Leiden in WO II van dag tot dag. Een kroniek van 10 mei 1940 tot 15 augustus 1945 van Buck Goudriaan (Leiden, 1995);
- Een pot piccalilly voor Westerbork. Journalistiek verslag over de vernietiging van het Joodse weeshuis in Leiden van G. Kerkvliet en M. Uitvlugt (Den Haag, 1973). Deze publicatie is een stencil met lage oplage. Een enigszins verkorte versie is echter beschikbaar in Het Leidse Jaarboekje van 1988, p. 147-180;
- Vervolging en bescherming, joden in Leiden 1933-1945 van Leonard Kasteleyn (Leiden, 2003).
