Het monument
Vorm en materiaal
Het monument ‘Wilhelmina’ in Tegelen (gemeente Venlo) is een sculptuur van aluminium. Met deze gestileerde levensboom worden drie belangrijke momenten uit de regeringsperiode van koningin Wilhelmina uitgebeeld. De levensboom staat op een voetstuk van zwarte hardsteen. Het gedenkteken is 3 meter hoog en 1 meter 65 breed.
Tekst
De tekst op het voetstuk luidt:
‘WILHELMINA
1898 – 1948′.
Symboliek
Geheel links is te zien hoe koningin Wilhelmina haar eed aflegt bij de aanvaarding van de troon in 1898. Donkere wolken overschaduwen de periode van 1898-1939 (Eerste Wereldoorlog, crisistijd, dreiging van Tweede Wereldoorlog). Het middenfragment toont de terugkeer naar Nederland (na de oorlog), waarbij een kind koningin Wilhelmina bloemen aanbiedt. Boven het hoofd van de koningin wordt herrijzend Nederland weergegeven. Geheel rechts stelt koningin Wilhelmina haar dochter Juliana in september 1948 met de uitroep ‘Leve de koningin’ aan het Nederlandse volk voor als haar opvolgster.
Wijzigingen
Het monument is op 5 mei 1970 geplaatst op de Kerkstraat in het centrum van Tegelen. In 1990 is het kunstwerk in verband met de reconstructie van de Kerkstraat verplaatst naar het pleintje achter het (destijds) gemeentehuis te Tegelen. In 2014 is het monument wederom verplaatst naar de huidige locatie: het Wilhelminaplein langs de Grotestraat.
De geschiedenis
Het monument ‘Wilhelmina’ herinnert de inwoners van Tegelen (gemeente Venlo) aan de ‘Moeder van het Verzet’.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft de koningin in ballingschap vanuit Londen via Radio Oranje de Nederlandse bevolking vele malen toegesproken. In deze radioredes legde koningin Wilhelmina de nadruk op het herwinnen van de vrijheid. Toen koningin Wilhelmina naar Nederland terugkeerde, was de Tweede Wereldoorlog nog niet afgelopen. Na de bevrijding van Eede werd de grenslijn tussen België en Nederland provisorisch aangegeven door een witte meelstreep. Op de puinhopen van het verwoeste dorp werd een nationale vlag geplaatst. Op 13 maart 1945 stak de vorstin vanuit België bij het Zeeuws-Vlaamse grensdorp Eede de grens over. Koningin Wilhelmina schreef er zelf dit over: ‘Zo kwamen wij dan de morgen van de dertiende maart bij Eede aan de Nederlandse grens, die ik te voet overschreed. Na een ontroerende verwelkoming door de aanwezigen ging het Nederland in. Waar ik ook kwam, dezelfde aandoening en geestdrift. Overal bloemen, geschenken en attenties van allerlei aard.’ Later bezocht de vorstin Breda en het onder water gelopen Walcheren, waarvan ze zeer onder de indruk bleek: ‘Het was een koude, onvergetelijke tocht. Welk een tragische aanblik bood nu het eens zo schilderachtige Walcheren: één groot watervlak zover men kon kijken, met overal verdronken torens en boerderijen, en bomen die geen jong groen meer zouden geven.’
Onthulling
Het monument is onthuld op 5 mei 1970 door burgemeester E. Rutten.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst op het pleintje achter het voormalige gemeentehuis te Tegelen (gemeente Venlo).
Bronnen
- Limburgse monumenten vertellen 1940-1945 van H.J. Mans en A.P.M. Cammaert. (Maastricht, Stichting Historische Reeks Maastricht, 1994). ISBN 90 70356 67 8;
- Sta een ogenblik stil… Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3.
