Het monument
Vorm en materiaal
Het monument op het kerkhof van de parochie van de H. Theresia te Kronenberg (gemeente Sevenum) is een Calvariekruis van natuursteen. Het kruis is geplaatst op een heuvel. Aan weerszijden van het kruis liggen grafzerken. Het gedenkteken is 3 meter hoog en 1 meter 50 breed.
Tekst
Op het kruis zijn de namen van negen oorlogsslachtoffers aangebracht.
Symboliek
Het kruis is een teken van lijden, strijd en overwinning.
De geschiedenis
Het monument op het kerkhof van de parochie van de H. Theresia te Kronenberg (gemeente Sevenum) is opgericht ter nagedachtenis aan de negen parochianen die op zondag 8 oktober 1944 bij de Grote Kerkrazzia door de bezetter werden opgepakt en op transport werden gesteld naar Duitsland, waar zij om het leven kwamen.
Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog waren vrijwel alle Duitse
jongens en mannen ingelijfd in het leger. Daarom nam de bezetter in de
herfst van 1944 de beslissing om ruim 3.000 jongens en mannen uit het
gebied tussen Maas en Peel in Limburg verplicht te werk te stellen in
fabrieken, aan spoorwegen en op boerenbedrijven in Duitsland. Op zondag 8
oktober vond de eerste en grootste razzia plaats. Hierbij werden 2.000
jongens en mannen met geweld bijeengedreven en gearresteerd. Tijdens de
kleinere razzia’s die volgden in de weken daarop zijn nog eens ruim
1.000 mannelijke inwoners uit het gebied tussen Maas en Peel opgepakt.
De
situatie van de meeste dwangarbeiders was slecht: erbarmelijke
huisvesting, honger, kou en slechte hygiëne. Daarnaast leefden zij in
grote onzekerheid over hun eigen leven en dat van hun achtergebleven
familieleden, en heerste er een permanente angst voor geallieerde
bombardementen op de fabrieken waarin ze tewerkgesteld waren. Na de
bevrijding, ruim een half jaar later, bleek dat 120 dwangarbeiders hun
tewerkstelling niet overleefd hadden. De rest keerde, vaak geestelijk en
fysiek gebroken, naar huis.
De razzia's van oktober en november
1944 zijn de geschiedenis ingegaan als de Grote Kerkrazzia, omdat een
groot deel van de mannen op zondagochtend 8 oktober werden opgepakt toen
zij na afloop van de mis hun kerk verlieten. Ook zij die in de weken
daarop door de bezetter van hun bed werden gelicht of van de straat
werden gehaald behoren tot de groep slachtoffers van de Grote
Kerkrazzia. Ter herinnering aan deze gebeurtenis en om erkenning van het
leed dat de ruim 3.000 gedeporteerden werd aangedaan, is in 45 dorpen
in Noord- en Midden-Limburg een monumentenreeks (bestaande uit
plaquettes en twee monumenten) opgericht. Deze gebeurtenis is na de
bevrijding namelijk een stuk vergeten oorlogstragedie geworden.
Onthulling
Het kruis werd geplaatst op 1 oktober 1948. De herbegrafenis van de oorlogsslachtoffers vond plaats op zondag 8 oktober 1944 door pastoor Thijssen.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst op het R.K. kerkhof van de parochie van de Heilige Theresiakerk, gelegen aan de Meerweg te Kronenberg (gemeente Sevenum).
Bronnen
- Limburgse monumenten vertellen 1940-1945 van H.J. Mans en A.P.M. Cammaert. (Maastricht, Stichting Historische Reeks Maastricht, 1994). ISBN 90 70356 67 8;
- Website www.kerkrazzia.nl
