Het monument
Vorm en materiaal
Het monument in het Spaarbankbos te Hoogeveen is een roestbruine metalen beeldengroep van vijf mensenfiguren. Drie van hen hebben een kruis op de plaats van het hart, twee een davidster. Tegenover de beeldengroep is een tevens roestbruine metalen plaquette geplaatst.
Tekst
De tekst op de plaat luidt:
‘IN DIT BOS
OP DEZE PLEK
SCHOOT DE BEZETTER
VIJF HOOGEVENERS DOOD
OP 1 AUGUSTUS 1943
JONKHEER DE JONGE
NOTARIS MULDER
EN ADRIAAN BAAS
OP 3 AUGUSTUS 1943
LEVIE EN MANUS VAN DER WIJK
OOK VANDAAG
TERWIJL U HIER STAAT
EN DIT LEEST
WORDT ELDERS IEMAND
VERKRACHT
GEMARTELD
VERMOORD
OMDAT HIJ ZICH VERZET
OMDAT ZE VROUW IS
OF VANWEGE
DE KLEUR VAN HUID OF HART.’
Symboliek
De drie kruizen en de twee davidsterren, aangebracht op de plaats van het hart, staan symbool voor de schoten die de drie verzetsslachtoffers en de twee joodse slachtoffers het leven hebben gekost.
Zowel de beeldengroep als de tekst op de plaquette zijn van de hand van beeldend kunstenaar Albert Geertjes uit Eelderwolde.
Digitaal Joods Monument
De joodse oorlogsslachtoffers die op dit gedenkteken vermeld staan, zijn tevens opgenomen in het ‘Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland‘. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje ‘Geschiedenis’ op deze pagina kunt u op een persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.
De geschiedenis
Het monument in het Spaarbankbos te Hoogeveen is opgericht ter nagedachtenis aan vijf medeburgers die hier door de bezetter zijn gefusilleerd.
De namen van de vijf slachtoffers luiden:
Adriaan Baas, Marius de Jonge, Johannes Mulder, Levie van der Wijk en Manus van der Wijk.
De verzetsgroep KP-de Krim pleegde in 1943 een overval op het gemeentehuis van Nieuw-Schoonebeek, met het doel distributiebonnen in handen te krijgen. De actie liep echter door slordigheden van het verzet uit de hand. Er ontstond een vuurgevecht, waarbij drie personeelsleden van het gemeentehuis om het leven kwamen. Een van hen was een verzetsman uit Schoonebeek. Als represaille op de verzetsactie, ook al was deze mislukt, verraadde een Hoogeveense NSB’er een aantal personen. Onder hen waren notaris Johannes Mulder, jonkheer Marius de Jonge en de onderwijzer Adriaan Baas. Zij zijn op 1 augustus 1943 in het Spaarbankbos door de bezetter gefusilleerd. Twee dagen later werden ook de joodse neven Levie en Manus van der Wijk op deze plaats om het leven gebracht.
Oprichting
Het gedenkteken was een geschenk van de Rotaryclub Hoogeveen, ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de club.
Onthulling
Het monument is onthuld op 25 februari 2003 door de heer Leo Mulder.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich bij de Hoge Bank in het oostelijke deel van het Spaarbankbos in Hoogeveen.
Bronnen
- De heer Fred Meijer;
- De heer Jan Harm Meier;
- www.freddo.cistron.nl/monument/monument.html.
Voor meer informatie
- Gedenkboek Hoogeveen 1940-1945 van L. Huizing e.a. Hoogeveen, 1999;
- Fascisme en verzet. De NSB in de gemeente Hoogeveen van Albert Metselaar, Hoogeveen, 1999.
