Het monument
Vorm en materiaal
De Vredeskapel in Heerlen is vervaardigd uit Franse natuursteen. De achthoekige kapel wordt bekroond door drie pilaren, waarop offerschalen zijn aangebracht. Op het betonnen dak staat een koepel. Het bovenste deel van de koepel is van transparant plastic. In de kapel zijn drie gebrandschilderde glas-in-loodramen aangebracht. Op de ramen staan symbolische voorstellingen afgebeeld. Links van de kapel staat een uit Franse natuursteen opgetrokken muur die op verscheidene plaatsen wordt onderbroken door een hek. Op de trappen voor de kapel is een gedenksteen geplaatst. De kapel is 10 meter 50 hoog. De doorsnee bedraagt 9 meter. De koepel is 8 meter hoog. De ramen zijn 8 meter 25 hoog. Het totale grondoppervlak van kapel, entree, gedenksteen, trappen en muren is 162 m2.
Tekst
De insciptie op de gedenksteen luidt:
'WIJ HEBBEN HIER DE STRIJD ONS OPGELEGD VOLSTREËN.
UIT EERBIED EN DANKBARE GEDACHTENIS
AAN DE GEVALLENEN UIT ONZE STAD
IN DE TWEEDE WERELDOORLOG.
DE BURGERIJ VAN HEERLEN.'
Symboliek
De glas-in-loodramen beelden de dodenliturgie uit:
- de geestelijke strijd op aarde;
- de voorspraak der martelaren en van Maria ;
- de opgang naar Christus (voorgesteld door een zon).
De geschiedenis
De Vredeskapel in Heerlen is opgericht ter nagedachtenis aan alle medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen. Met het monument wordt tevens de bevrijding van Heerlen op 17 september 1944 in herinnering gebracht.
Het plan om een kapel op te richten dateert van 21 juni 1940. Tijdens de raadsvergadering op die dag trok burgemeester M. van Grunsven fel van leer tegen de bezetter. Hij stelde voor een monument op te richten 'voor de bij de uitoefening van hun plicht op het veld van eer gevallen soldaten uit de gemeente Heerlen'.
Nadat de gemeenteraad dit voorstel had goedgekeurd, begon de burgemeester samen met het R.K. Kerkbestuur van Sint-Pancratius en de Praeses der Nederlandse Hervormde Gemeente aan de realisatie van een concreet plan. Dit resulteerde in het voornemen tot de bouw van een vredeskerk aan het Raadhuisplein en het aanbrengen van een gedenksteen in het kerkgebouw van de Hervormde Gemeente aan het Tempsplein. Bij de gemeenteraad werd een verzoek ingediend om grond af te staan en een subsidie van hfl. 10.000,- te verlenen. Het zou echter 22 jaar duren voor het plan daadwerkelijk werd uitgevoerd. Dit kwam door de financiële, technische en organisatorische problemen die door de oorlog waren ontstaan.
Onthulling
De kapel is ingezegend op 23 december 1961 door deken ir. H. Bemelmans. De gedenksteen is onthuld door burgemeester mr. M.F.G.M. van Grunsven.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De kapel bevindt zich bij de Algemene begraafplaats, gelegen tussen de Akerstraat en Groene Boord te Heerlen.
Bronnen
- Stadsarchief Heerlen;
- Limburgse monumenten vertellen 1940-1945 van H.J. Mans en A.P.M. Cammaert. (Maastricht, Stichting Historische Reeks Maastricht, 1994). ISBN 90 70356 67 8.
Voor meer informatie
Oorlogsmonumenten in Heerlen en Hoensbroek van J. Krüll, gepubliceerd in: Het Land van Herle (1994), pag. 115-119.
