Het monument
Vorm en materiaal
Het monument in het gemaal ‘De Deelen’ te Haskerdijken (gemeente Heerenveen) is een ingemetselde plaquette.
Tekst
De tekst op de gedenkplaat luidt:
‘UIT ERKENTELIJKHEID
JEGENS
JHR. MR. P.M. VAN BAERDT VAN SMINIA
VAN 18 SEPTEMBER 1935 TOT 15 APRIL 1945
VOORZITTER VAN DEN VEENPOLDER
‘DE DEELEN’.
IN GEVANGENSCHAP, WEGENS VERZET TEGEN
DEN VIJAND, OVERLEDEN TE SANTBOSTEL
BIJ ROTHENBURG (DUITSCHLAND.)
BIJ HET BESTUUR ZAL ZIJN NAGEDACHTENIS
IN HOOGE EERE BLIJVEN.’
De geschiedenis
Het monument in het gemaal ‘De Deelen’ in Haskerdijken (gemeente Heerenveen) is opgericht ter nagedachtenis aan jhr. mr. P.M. van Baerdt van Sminia, burgemeester van Utingeradeel en voorzitter van de veenpolder ‘De Deelen’ van 18 september 1935 tot 15 april 1945.
Jhr. mr. P.M. van Baerdt van Sminia werd geboren op 27 maart 1901 in Leeuwarden. Tijdens de bezetting heeft hij een gevangene uit een cel in het gemeentehuis bevrijd. Deze gevangene was de heer Sjerp de Vries, destijds opzichter van gemeentewerken van Utingeradeel. Hij maakte deel uit van een verzetsgroep en wist veel van het ondergrondse werk in de gemeente. Daarom werd hij door de burgemeester vrijgelaten. Van Baerdt van Sminia had zelf ook kunnen vluchten, maar hij deed dit niet om anderen niet in gevaar te brengen. Na zijn arrestatie op 5 mei 1944, door verraad van de veldwachter-conciërge Pieter Bergsma, liet het verzet hem weten een poging te zullen ondernemen om hem te bevrijden. Ook dit aanbod wees de burgemeester van de hand. Hij stierf op 15 april 1945 te Sandborstel (Duitsland).
Onthulling
Het monument is onthuld in juli 1951.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is ingemetseld in de muur van het gemaal ‘De Deelen’ te Haskerdijken (gemeente Heerenveen).
Bronnen
- Verzetsmuseum Friesland;
- Tekens aan de weg – Tekens aan de wand, C. Reitsma (Leeuwarden, 1980). ISBN 9033020009.
