Het monument
Vorm en materiaal
Het monument in het Van Meurspark te Heerde is een gedenkmuur van rode baksteen. In nissen zijn drie gedenkstenen aangebracht. Midden voor de muur ligt een reliëf met een afbeelding van de Nederlandse leeuw. Rechts op de muur is een tweede reliëf bevestigd. De gedenkstenen en reliëfs zijn van witte natuursteen.
Tekst
De tekst op het liggend reliëf luidt:
‘DIE WAARLIJK LEVEN, STERVEN NIET’.
De drie gedenkstenen bevatten de namen van 31 oorlogsslachtoffers uit Heerde.
Symboliek
De gedachte achter het monument volgens de ontwerper A.C. Kammeyer: ‘Deze nissen zullen drie groepen van gevallenen uit Heerde symboliseren, namelijk:
1. de militairen die in mei 1940 zijn gesneuveld (gesymboliseerd door het zwaard en de helm);
2. de gevallen leden van de verzetsbeweging (de weegschaal en de oranje band);
3. de burgers die door maatregelen van de bezetter het leven verloren (de korenaar en het wapen van Heerde).’
Wijzigingen
In 1957, 2012 en 2016 zijn nog drie gedenktekens aangebracht. Zie onder het kopje ‘Geschiedenis’.
Digitaal Joods Monument
Een aantal joodse oorlogsslachtoffers dat op dit gedenkteken vermeld staat, is tevens opgenomen in het ‘Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland‘. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje ‘Geschiedenis’ op deze pagina kunt u op een persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.
De geschiedenis
Het monument in het Van Meurspark te Heerde is opgericht ter nagedachtenis aan 46 medeburgers die in de Tweede Wereldoorlog of tijdens de strijd in het voormalige Nederlands-Indië door oorlogshandelingen zijn omgekomen.
Op het oorspronkelijke monument (onthulling 4 mei 1948) staan 31 namen vermeld.
De namen van de 3 gesneuvelde Nederlandse militairen luiden:
H.J. de Jong, G. van Leeuwen en G. van Triest.
De namen van de 12 omgekomen verzetsmensen luiden:
A. van Apeldoorn, G.J.H. van Apeldoorn, J. Borg, B. van Dijk, G. Fijn van Draat, L.B. van Huffelen, M.P.S. van Kleef, J.G. Pleiter, A. Roosmale Nepveu, W.W. Tölke, H. Eilander en H.J. Kroeze.
De namen van de 16 burgerslachtoffers luiden:
B.J. Bronsink, D.H. Eilander, S. Eilander, J. de Graaf, G.J. Haverkamp, G. Kers-Eikelboom, D.S. Kohen, E. Kohen-Gans, K. van Lohuizen, Jan Roke, Joh. Roke, G. de Ruiter, J. Stoffer, H.C. Vels-van Leeuwen, J.M. de Graaf en E.E. Nathans-Kohen.
Op een apart gedenkteken (onthulling 4 mei 1957) staan de namen van de 8 militairen die in het voormalige Nederlands-Indië zijn omgekomen (1945-1950). De tekst op het gedenkteken luidt:
‘VOOR ORDE EN VREDE IN INDONESIE GEVALLEN’
Dit gedenkteken is vervaardigd door Betsy Thoden van Velzen uit Hattem.
Hun namen luiden:
H. Bosman, L. Bruggeman, H. Daanen, H. van Lohuizen, J. Mondria, J. Vorsthof, J. van Vreden en H. Zwerus.
Op een vijfde gedenkteken (onthulling 19 april 2012) staan de 6 namen van joodse bewoners van de Dreef vermeld. Over hun lot was ten tijde van de oprichting van het monument nog niets bekend. Ze waren bewoners van ‘De Dreef’, het psychologisch instituut van de Dr. Wouter Slot Stichting in de gemeente Heerde.
De namen van de slachtoffers uit ‘De Dreef’ luiden:
J. van Dijk, E.S. Goudsmit, E.M. Hijmans, R. Strauss, A. Vredenburg en M. de Vries.
Op de zesde gedenksteen (onthulling 13 april 2016) is de naam van 1 inwoner van Heerde aangebracht, waarvan onlangs bekend werd dat deze ook onder de omgekomen inwoners van Heerde valt.
De naam van het slachtoffer luidt: H. Suurenbroek.
Oprichting
Het monument, dat fl. 7.408,77 kostte, is voor een groot deel betaald met geld dat is ingezameld onder de Heerdese bevolking.
Onthulling
Het oorspronkelijke monument is onthuld op 4 mei 1948 door burgemeester mr. A.W. Schade van Westrum. De eerste uitbreiding van het monument is onthuld op 4 mei 1957 door burgemeester Jhr. W.H. van der Poll.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument staat in het Van Meurspark, bij het gemeentehuis van Heerde. De ingang van het park is bij de Marktstraat.
Bronnen
- Gemeente Heerde;
- Heerder Courant van 6 juli 1946;
- Joodse oorlogsmonumenten in de provincie Gelderland van H. Hamburger en J.C Regtien, met medewerking van Fr. van Echten (Bedum, Uitgeverij Profiel, 2005). ISBN 90 5294 333 8.
