Leeuwarden, ‘Indië-monument’

Vorm en materiaal
Het 'Indië-monument' in het provinciehuis te Leeuwarden is een plaquette van zwarte natuursteen.

Tekst
De tekst op de gedenkplaat luidt:

'WIJ EREN EN GEDENKEN ONZE
GESNEUVELDEN VAN HET
BATALJON FRIESLAND IN INDONESIË

1945 – 1948

A. BRUINSMA A. LAUTENBACH
E. POOL K. MACHIELA
H. BRANDER G. SIMON
SJ. BUMA W. KOENES
K. v.d. WEIDE F.T. SALVERDA
I. GREYDANUS J. LUINSTRA
R. BEVERDAM J. MOESELAAR
F.H. LATUPARISSA B. ATTEMA
A. de HAAN M. SCHONTHALLER
K. OOMS K. BREEUWSMA
D. SCHILSTRA W. KROEZE
S. WIND H. VISSER
A.D. v.d. KLEY G. OOSTENVELD
J. STRIKWERDA J. LEENSTRA
C. ZEYLEMAKER M. REKKER'.

Wijziging
Oorspronkelijk bevond de gedenkplaat zich op de vliegbasis Leeuwarden.
De plaquette kreeg zijn definitieve plaats in het provinciehuis te
Leeuwarden.

Het 'Indië-monument' in het provinciehuis te Leeuwarden is opgericht ter nagedachtenis aan dertig militairen van het 'Bataljon Friesland' die in de periode 1945-1948 in het voormalige Nederlands-Indië zijn gesneuveld.

De namen van de dertig slachtoffers luiden:

Bauke Attema, Egbert Beverdam, Hinne Brander, Klaas Breeuwsma, Auke Bruinsma, Sjoerd Auke Buma, Lieuwe Greijdanus, Arend de Haan, Frederik Hendrik Latuparissa, Antonius Diederik van der Kley, Willem Koenes, Wiltje Kroese, Andele Lautenbach, Jetze Leenstra, Jan Luinstra, Klaas Machiela, Jan Moeselaar, Klaas Ooms, Gerrit Oostenveld, Eise Pool, Metske Rekker, Ferdinand Taconis Salverda, Diedert Schilstra, Marinus Schönthaler, Gerard Simon, Jacob Strikwerda, Hessel Visser, Katharinus van der Weide, Sanne Wind en Cornelis Zeijlemaker.

Bauke Attema werd geboren op 2 maart 1919 in Groenterp. Hij sneuvelde als korporaal op 3 november 1947 in de omgeving van Klampok, toen de vrachtauto waarin hij samen met Moeselaar, Schönthaler en Breeuwsma werd vervoerd op een vliegtuigbom reed. Hij werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Egbert Beverdam werd geboren op 6 april 1922 in Rijssen. Hij sneuvelde in Kampong Tjiganitri bij Bandoeng op 4 mei 1946 en werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Hinne Brander werd geboren op 20 februari 1923 in Ouddeel. Hij sneuvelde als soldaat op 17 april 1946 te Dojeukalot bij Bandoeng en werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu te Bandoeng.

Klaas Breeuwsma werd geboren op 30 januari 1920 in Nijland. Hij sneuvelde als sergeant op 3 november 1947 in de omgeving van Klampok, toen de vrachtauto waarin hij samen met Moeselaar, Schönthaler en Attema werd vervoerd op een vliegtuigbom reed. Hij werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Auke Bruinsma werd geboren op 7 januari 1914 in Raard. Tijdens de bezetting was hij lid van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten. Bruinsma stierf aan de gevolgen van een auto-ongeluk bij Haskerdijken op 11 juni 1945. Hij werd begraven op de Algemene Noorderbegraafplaats te Leeuwarden.

Sjoerd Auke Buma werd geboren op 11 november 1925 in Zwijndrecht. Hij sneuvelde als korporaal op 17 april 1946 te Dojeukalot bij Bandoeng en werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Lieuwe Greijdanus werd geboren op 20 februari 1925 in Nijega. Hij sneuvelde als soldaat bij het radiostation Bandoeng op 20 april 1946 en werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Arend de Haan werd geboren op 13 december 1922 in Makkum. De soldaat 1e klasse stierf op 10 juli 1946 in het Julianahospitaal te Bandoeng aan de gevolgen van een ongeluk. Hij werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Frederik Hendrik Latuparissa werd geboren op 2 maart 1928 in Djokjakarta. Hij sneuvelde in de omgeving van Batoedjadjar op 5 juli 1946 en werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Antonius Diederik van der Kley werd geboren op 16 augustus 1927 in Den Haag. De soldaat stierf aan tijdens gevechten opgelopen verwondingen in het Julianahospitaal op 6 september 1946. Hij werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Willem Koenes werd geboren op 11 februari 1923 in Marum. Hij sneuvelde als soldaat 1e klasse in de omgeving van Belik op 17 september 1947 en werd begraven te Banjoemas op Java. Later werd hij herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Wiltje Kroese werd geboren op 19 september 1923 in Sexbierum. Hij stierf als oorlogsvrijwilliger op 5 november 1947 in een veldhospitaal te Banjoemas. Hij was ernstig gewond geraakt toen de vrachtauto waarin hij zat op een vliegtuigbom reed. Hij werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Andele Lautenbach werd geboren op 6 april 1926 in Berlikum. Hij raakte gewond in de omgeving van Tjilampeni en stierf op 23 december 1946 in het Julianahospitaal. Hij werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Jetze Leenstra werd geboren op 11 augustus 1923 in Gaastmeer. Hij stierf als soldaat aan de gevolgen van een auto-ongeluk op 10 maart 1948 te Karangambas. Hij werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Jan Luinstra werd geboren op 11 mei 1922 in Groningen. Hij sneuvelde als sergeant op 25 oktober 1947 te Soekaradja. Luinstra werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Klaas Machiela werd geboren op 7 augustus 1927 in Sint-Annaparochie. De soldaat stierf op 28 januari 1947 in het Julianahospitaal en werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Jan Moeselaar werd op 5 oktober 1926 geboren in Bandoeng. Hij sneuvelde als soldaat 1e klasse in de omgeving van Klampok op 3 november 1947, toen de vrachtauto waarin hij samen met Attema, Schönthaler en Breeuwsma werd vervoerd op een vliegtuigbom reed. Hij werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Klaas Ooms werd geboren op 7 april 1918 in Heerenveen. Hij sneuvelde als 2e luitenant op 2 september 1946 in de omgeving van Oedjoengbroeng. Hij werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Gerrit Oostenveld werd geboren op 18 maart 1923 in Den Bosch. Hij stierf als soldaat in verband met een vliegtuigongeluk te Padelarang op 10 februari 1948. Hij werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Menteng Pulo te Djakarta.

Eise Pool werd geboren op 2 september 1920 in Offingawier. De korporaal stief aan difterie op 22 februari 1946 te Ipoh op Malakka en werd aldaar begraven.

Metske Rekker werd geboren op 27 maart 1925 in Oenkerk. Hij kwam om bij hetzelfde auto-ongeluk als Leenstra. Ook Rekker werd uiteindelijk begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Ferdinand Taconis Salverda werd geboren op 11 november 1922 in Wommels. Hij sneuvelde als 2e luitenant op 2 oktober 1947 in de omgeving van Poerbalingga. Hij werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Diedert Schilstra werd geboren op 1 december 1923 in Woudsend. Hij sneuvelde als sergeant in het 'Friese Bataljon' op 2 september 1946 te Oetjoeng-broeng en werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Marinus Schönthaler werd geboren op 21 augustus 1922 in Zeist. Hij sneuvelde als sergeant op 3 november 1947 in de omgeving van Klampok, toen de vrachtauto waarin hij samen met Moeselaar, Attema en Breeuwsma werd vervoerd op een vliegtuigbom reed. Hij werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Gerard Simon werd geboren op 21 oktober 1925 in Bojolali. Hij sneuvelde als soldaat 1e klasse op 17 augustus 1947 te Poerwaredja en werd begraven te Poerwokerto. Later vond een herbegrafenis plaats op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Jacob Strikwerda werd geboren op 15 februari 1924 in Burgwerd. Hij sneuvelde als soldaat in de omgeving van Tjilampeni op 27 november 1946 en werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Hessel Visser werd geboren op 18 maart 1922 in Idskenhuizen. Hij sneuvelde als soldaat 1e klasse in de omgeving van Poerbalingga (Bodjong) op 16 november 1947. Hij werd begraven te Banjoemas en herbegraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Katharinus van der Weide werd geboren op 18 maart 1919 in Emmen. Hij sneuvelde als soldaat 1e klasse op 19 april 1946 in Boeabatoeh bij Bandoeng. Het is niet bekend waar hij werd begraven.

Sanne Wind werd geboren op 15 maart 1925 in Oosterzee. De soldaat bij de Infanterie Wind overleed in Bandoeng op 5 september 1946 en werd begraven op het Nederlands Ereveld Pandu te Bandoeng.

Cornelis Zeijlemaker werd geboren op 30 april 1923 te West-Terschelling. Hij sneuvelde als korporaal op 23 december 1946 in de omgeving van Tjilampeni en werd begraven op het Nederlandse Ereveld Pandu.

Onthulling
Het monument is onthuld op 3 oktober 1970.

Locatie
Het monument hangt in het provinciehuis aan de Tweebaksmarkt te Leeuwarden.

Bronnen

• Verzetsmuseum Friesland: www.verzetsmuseum.nl;
• Tekens aan de weg – Tekens aan de wand, C. Reitsma (Leeuwarden, 1980). ISBN 9033020009;
• Sta een ogenblik stil… Monumentenboek 1940/1945, Wim Ramaker, Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3.