Het monument
Vorm en materiaal
Het bevrijdingsmonument te Winsum (gemeente Het Hogeland) is een wit natuurstenen beeld van een vogel, geplaatst op een zuilvormig voetstuk. Op het voetstuk is in reliëf het gemeentewapen van Winsum afgebeeld. Achter het beeld staat een halfronde muur van rode baksteen met een ingemetselde plaquette van brons.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
‘WIJ GEDENKEN DE GEVALLENEN 1940–1945
IZACK J. VAN BERG
CORNELIS BOLHUIS
JOHANNES BRANDER
ROELF VAN DIJK
JOZEF GARSON
CORNELIS HESLINGA
DIRK J. HOLSHEIMER
JAN VAN DER LAAN
MURCO LAMMINGA
JAN MOES
ALDERT SCHUT KZN.
REINDER TUITMAN
AGATHA DE VRIES–VAN ZUIDEN
COMPRECHT DE VRIES
ELSINA DE VRIES–OUDGENOEG
ESSIE DE VRIES
ISRAËL DE VRIES
IZAÄK DE VRIES
JACOB C. DE VRIES
MICHIEL DE VRIES
SOPHIE DE VRIES
SOPHIE DE VRIES–VAN DER KLEI
SOPHIUS DE VRIES
SYBE WENDELAAR
ANJE ZWERVER
MEINT ZWERVER
RIENK ZWERVER
ALEXANDER MACPHERSON (SGT.RAF)’.
Symboliek
De vogel op het monument is, in tegenstelling tot op veel andere bevrijdingsmonumenten, geen feniks. De beeldhouwer koos voor het verbeelden van een vogel die wil gaan vliegen om een andere symbolische reden. Met het opstijgen verwees hij naar de slachtoffers die allen hoopten op te stijgen naar de hemel.
Wijziging
De gedenkmuur met plaquette is in 1995 aan het monument toegevoegd. Hierbij was de Stichting Herdenking 4 mei betrokken. Ook de beeldhouder werd opnieuw om advies gevraagd. Er werd een muurtje achter het beeld geplaatst en op de plaquette in het muurtje kwamen de namen van de 28 Winsumer slachtoffers. Op 4 mei 1995 was voor het eerst sinds de onthulling in 1947 ook Wladimir de Vries¸ de maker van het beeld, aanwezig.
De geschiedenis
Het bevrijdingsmonument in Winsum is opgericht ter nagedachtenis aan 27 medeburgers en een RAF-piloot die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen.
De namen van de 28 slachtoffers luiden: Izack J. van Berg, Cornelis Bolhuis, Johannes Brander, Roelf van Dijk, Jozef Garson, Cornelis Heslinga, Dirk J. Holsheimer, Jan van der Laan, Murco Lamminga, Alexander MacPherson (sgt.Raf), Jan Moes, Aldert Schut Kzn., Reinder Tuitman, Agatha de Vries–van Zuiden, Comprecht de Vries, Elsina de Vries–Oudgenoeg, Essie de Vries, Israël de Vries, Izaäk de Vries, Jacob C. de Vries, Michiel de Vries, Sophie de Vries, Sophie de Vries–van der Klei, Sophius de Vries, Sybe Wendelaar, Anje Zwerver, Meint Zwerver en Rienk Zwerver.
In 1941 woonden in Winsum veertien Joden, op een bevolking van bijna 3.000 inwoners. Dertien van hen zijn door de bezetter gedeporteerd naar het Poolse vernietigingskamp Auschwitz.
Onthulling
Het monument is onthuld in 1948. De toevoeging van de gedenkmuur met plaquette in 1995 was een initiatief van de Stichting Herdenking 4 Mei Winsum.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst in het plantsoen aan de Regnerus Praediniusstraat te Winsum (gemeente Het Hogeland)
Bronnen
- Gemeente Winsum, tegenwoordig gemeente Het Hogeland)
- Stichting Herdenking 4 mei Winsum;
- Dhr. van der Drift, Winsum.
