Het monument
Vorm en mteriaal
Het ‘Norfolk-monument’ in Venray is een piramide van baksteen met ingelegde keien. De piramide wordt bekroond door een beeldje van een soldaat. Op elk van de zijden zijn zwart marmeren gedenkplaten met een goudkleurige inscriptie aangebracht. De gedenksteen is 2 meter 50 hoog, 4 meter breed en 2 meter 85 diep.
Teksten
De Nederlandse tekst op het monument luidt:
‘OPGEDRAGEN AAN DE MANNEN
VAN HET 1E BATALJON
VAN HET ROYAL NORFOLK REGIMENT,
DIE LEDEN EN STIERVEN IN DE VELDEN
ROND DEZE PLAATS IN OKTOBER 1944.
MOGE VREDE EN VRIJHEID
HUN LEVEND GEDENKTEKEN ZIJN.
DIT MONUMENT IS OPGERICHT
DOOR HUN KAMERADEN EN VRIENDEN
UIT BRITTANNIË EN NEDERLAND’.
De Engelse tekst op het monument luidt:
‘DEDICATED ALSO TO ALL BRITISH,
ALLIED AND DUTCH SOLDIERS
WHO DIED TO BRING LIBERTY TO THIS LAND
AND TO ALL THE INNOCENT VICTIMS OF WAR
ESPECIALLY THE 300 CIVILIANS
WHO WERE KILLED IN AND AROUND
OVERLOON AND VENRAY IN 1944.
WE SHALL REMEMBER THEM.’
Wijziging
Het soldatenbeeldje is later aan het monument toegevoegd. Eind december 2015 is dit beeldje van het monument gestolen.
De geschiedenis
Het ‘Norfolk-monument’ in Venray is opgericht ter nagedachtenis aan de militairen van het 1ste bataljon van het Royal Norfolk Regiment die tijdens de slag bij de Loobeek zijn gesneuveld. Ook worden met het monument 300 burgers herdacht die bij de strijd in de omgeving van Overloon en Venray om het leven zijn gekomen.
Bij de oversteek van de Loobeek tussen Overloon en Venray leed het Britse leger op 15 en 17 oktober 1944 zware verliezen. Na een voorspoedige opmars door Noord-Frankrijk en België waren de Amerikanen van de 30ste infanterie ‘Old Hickory’ erin geslaagd het grootste deel van Zuid-Limburg te bevrijden. Vervolgens wilden de geallieerden op 17 september 1944 met een grootscheeps bevrijdingsoffensief (operatie ‘Market Garden’) vanuit België een doorstoot naar Duitsland forceren door met luchtlandingstroepen in een bliksemsnelle aanval bruggen in Noord-Brabant en Gelderland veilig te stellen. Er werden drie complete divisies gedropt. Maar de Rijnbrug bij Arnhem bleek een brug te ver. De Engelse para’s werden verrast door Duitse pantsertroepen en moesten zich onder zware verliezen terugtrekken in de Betuwe.
Op 19 september 1944 stagneerde de Amerikaanse opmars in Zuid-Limburg, enkele kilometers ten noorden van Sittard. De bezetter was erin geslaagd in stelling te gaan bij twee door de geallieerde opmars ontstane bruggenhoofden: één stelling bevond zich op de westelijke Maasoever in Noord- en Midden-Limburg en de andere omvatte het gebied tussen Roermond en Susteren, begrensd door de Roer en de Maas (de ‘Roerdriehoek’). De frontlinie liep nu dwars door Limburg. In de daaropvolgende maanden ontstond in dit gebied een zware en bloedige strijd, waaronder ook de burgerbevolking zwaar te lijden had.
In de omgeving van Venray en Overloon wachtte een gereorganiseerd Duits leger op de geallieerden. Van de fronten van België en Frankrijk weggevluchtte eenheden werden samengevoegd met geharde ‘Fallschirmjäger’ en fanatieke SS’ers. Deze samenstelling werd door de bezetter ‘Erste Fallschirmarmee’ genoemd. Hun generaal was Kurt Student. Zijn Britse collega aan de andere kant heette Whistler. Hij voerde legeronderdelen aan met namen die ontleend waren aan het Engelse landschap: de Suffolks, de Norfolks, de Easyyorks, de Warwicks en de Lancashires. Deze tegenstanders vochten in oktober 1944 in regen en modder een gruwelijke strijd.
Op 12 oktober 1944 vuurden de honderden Britse vuurmonden 90.000 granaten af op Overloon en Venray. Hiermee werd de aanzet gegeven tot een fase in de Tweede Wereldoorlog die na alle aandacht voor de Slag bij Arnhem als ‘vergeten slag’ is aangeduid. Venray werd dagenlang vanuit de lucht gebombardeerd en met artillerie bestookt. Zelfs de psychiatrische inrichtingen werden in deze bloedige strijd niet gespaard. Op 17 oktober 1944 drong zuster Marie-Godelieve van Sint-Servatius er bij de Britse batterijcommandanten per koerier op aan op te houden met de beschietingen. Toen de kanonnen zwegen, waren 300 burgers van Venray en Overloon gedood, liep het aantal gesneuvelden aan geallieerde zijde in de honderden en bleek de bezetter een veelvoud van die getallen aan verliezen te hebben geleden.
Oprichting
De oprichting was een initiatief van de Royal Norfolk Association en D-Day Veterans. In samenwerking met de Vrienden Royal Norfolk Regiment wilden zij een herinneringsmonument plaatsen voor de gesneuvelden.
Onthulling
Het monument is onthuld op 25 september 1988 door burgemeester H.J.M. Defesche en de heer Chip Read, veteraan van het Royal Norfolk Regiment.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst bij de brug over de Loobeek aan de Overloonseweg te Venray.
Bronnen
- Gemeente Venray;
- Limburgse monumenten vertellen 1940-1945 van H.J. Mans en A.P.M. Cammaert. (Maastricht, Stichting Historische Reeks Maastricht, 1994). ISBN 90 70356 67 8;
- Omroep Venray. ‘Ook oorlogsmonument aan Overloonseweg moet het ontgelden’. 28 december 2015.
