Het monument
Vorm en materiaal
Het monument bij de voormalige Vredeskerk in Venray bestaat uit verscheidene monumentale onderdelen: zeventien betonnen zuilen, een toren van vier zuilen met carillon, een marmeren grafsteen, zes marmeren gedenkplaten en een 'Lamp der Broederschap'. Op een van de gedenkplaten is een kaart van de provincie Limburg aangebracht met daarop de locaties van oorlogskerkhoven. Elf zuilen zijn 2 meter 50 hoog, 6 zuilen 3 meter 50 hoog. De vier zuilen van de toren zijn respectievelijk 7, 11, 14 en 17 meter hoog. Op de zuilen zijn de namen van Nederlandse, Engelse en Duitse steden aangebracht, die door de oorlog getroffen zijn en die hebben bijgedragen aan de totstandkoming van het vredesmonument.
Teksten
De tekst op de zuilen luidt:
'AACHEN, ARNHEM, BONN, BRISTOL, FRIEDRICHSHAFEN, HANNOVER, KIEL, KOBLENZ, KREFELD, LIVERPOOL, MANNHEIM, NIJMEGEN, OSNABRUCK, PADERBORN, RHEYDT, ROTTERDAM EN STUTTGART.'
De tekst op een van de klokken luidt:
'WEST-BERLIJN'.
De tekst op de grafsteen luidt:
'REIKEN WIJ
OVER DE GRAVEN HEEN
ELKAAR DE HAND VAN
VRIENDSCHAP EN VREDE
MET DE BEDE
NOOIT MEER OORLOG'.
De teksten op de vijf marmeren platen luiden:
'VREDESKERK NEDERLAND
GESTICHT TER HERINNERING AAN
HEN DIE IN DE TWEEDE WERELDOORLOG
1940 – 1945
OP NEDERLANDSE BODEM GEVALLEN ZIJN.
MOGE DEZE VREDESKERK
VOOR ALLE LANDEN EN VOLKEN
EEN TEKEN ZIJN VAN VERZOENING EN BROEDERSCHAP.
HEER, GEEF ONS VREDE'
'THE HOUSE OF GOD
RISING PHOENIX-LIKE OUT OF THE BATTLEFIELDS
WHERE SO MANY SHED THEIR BLOOD FOR PEACE,
SHOULD MAKE A TREMENDOUS IMPRESSION ON THE WORLD.
RUSSEL J.M.C. VINNEY,
BISHOP OF PROVIDENCE, U.S.A.'.
'DE VOLKEN VAN DE VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA,
ENGELAND EN WEST-DUITSLAND
HEBBEN SAMEN MET DE NEDERLANDERS
DEZE 'VREDESKERK' GEBOUWD
IN DAT DEEL VAN NEDERLAND
WAAR IN 1944 DE GEALLIEERDEN EN DE DUITSE LEGERS
TEGENOVER ELKAAR STONDEN IN EEN VERSCHRIKKELIJKE STRIJD,
WAAR TIENDUIZENDEN AMERIKANEN, CANADEZEN,
ENGELSEN EN DUITSERS BEGRAVEN LIGGEN
EN WAAR MEER DAN 40 KERKEN
WERDEN VERWOEST EN ZWAAR BESCHADIGD'.
Deze laatste tekst is ook in het Engels en het Duits aangebracht.
Symboliek
De voormalige Vredeskerk staat symbool voor vergeving en verzoening. Zowel de verschrikkingen van de oorlog als de hoop op verzoening worden uitgebeeld. De zuilen symboliseren de verwoesting door de oorlog. De grafsteen is een symbolisch graf ter nagedachtenis aan de oorlogsslachtoffers. De teksten op de marmeren platen illustreren de doelstelling van de voormalige Vredeskerk.
Restauratie
Het monument is gerestaureerd in 1984.
Wijzigingen
De namen van de steden op de toren zijn in 1984 aangebracht. De lamp is inmiddels verwijderd.
De geschiedenis
Het monument bij de voormalige Vredeskerk in Venray is opgericht ter nagedachtenis aan alle militairen (Amerikaans, Canadees, Duits, Engels en Nederlands) en burgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen. Om vrede en vrijheid te laten zegevieren, zijn vergevensgezindheid en verzoening nodig.
Oprichting
De Vredeskerk is op initiatief van kapelaan W. Geerits in 1959 gebouwd. De kerk zou zowel een monument voor de vrede zijn (in een regio die zwaar getroffen was door de Tweede Wereldoorlog), als ook een functie moeten krijgen als parochiekerk. Wereldwijd werden gelden ingezameld. Met de totstandkoming van de zuilen op het voorplein werd de kerk voltooid.
Onthulling
Op 30 mei 1965 is de kerk geconsacreerd door de bisschop van Roermond. De zuilen zijn onthuld op 9 mei 1971 door kardinaal B.A. Alfrink, in aanwezigheid van de Duitse ambassadeur, dr. H. Arnold. De carillon is ingezegend door mgr. P. Moors.
De Vredeskerk is in 2001 aan de eredienst onttrokken. Het gebouw heeft een nieuwe bestemming gekregen. Maar het monument is wel in stand gehouden.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De zuilen zijn geplaatst op het voorplein van de kerk, de grafsteen ligt aan de voet van de toren. Het monument bevindt zich op het Kennedyplein te Venray.
Bronnen
- Gemeente Venray;
- Limburgse monumenten vertellen 1940-1945 van H.J. Mans en A.P.M. Cammaert. (Maastricht, Stichting Historische Reeks Maastricht, 1994). ISBN 90 70356 67 8;
- Sta een ogenblik stil… Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3.
