Het monument
Vorm en materiaal
Het monument in het politiebureau te Apeldoorn is een plaquette van witte natuursteen. In reliëf wordt de Nederlandse leeuw afgebeeld, die in zijn ene klauw een brandende toorts heeft. Zijn andere klauw rust op een kruis met aan de voet een lauwerkrans. Achter het gedenkteken is in de muur een dichtgesoldeerde koperen koker gemetseld, waarin een oorkonde en een officieel verslag worden bewaard.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
'10-5-1940 – 5-5-1945
GEVALLEN VOOR DE VRIJHEID
H. KLEIN 9-8-1945
H. OUWEJAN 22-4-1945
LEDEN V.H. A'DOORNSCHE POLITIECORPS'.
Wijzigingen
De plaquette is op 7 februari 1983 van het politiebureau aan de Deventersstraat verplaatst naar het nieuwe politiebureau aan de Vosselmanstraat. Tijdens deze verhuizing ontdekte men een dichtgesoldeerde koperen huls. Na opening trof men een oorkonde aan, gedateerd 17 april 1946 als huldeblijk voor de met dit monument herdachte politiemensen. Van deze handelingen is een verslag gemaakt, dat samen met de oorkonde in de huls is opgeborgen. De huls is opnieuw dichtgesoldeerd en op 23 februari 1983 achter de gedenksteen ingemetseld. In november 2008 is de plaat wederom verplaatst, naar het hoofdbureau van de Regiopolitie aan de Europaweg te Apeldoorn. De documenten zijn hierbij opnieuw verpakt in een kunststof enveloppe en achter het gedenkteken ingemetseld.
De geschiedenis
Het monument in het politiebureau te Apeldoorn is opgericht ter nagedachtenis aan twee Apeldoornse politiemannen die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen.
De namen van de twee slachtoffers luiden: H. Klein en H. Ouwejan.
Hendrik Klein werd in 1944 gearresteerd wegens verboden wapenbezit. Op 9 augustus 1944 is hij in het kader van een represaillemaatregel in het concentratiekamp Vught zonder enige vorm van proces door de bezetter gefusilleerd.
Hendrik Ouwejan, geboren op 11 juni 1903 in Zaandam, was hoofdagent van politie in Apeldoorn. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij lid van de Ordedienst. Hij verstrekte informatie aan het verzet en waarschuwde hen als de Sicherheitsdienst arrestaties aan het voorbereiden was. Ook hield hij zich bezig met de transport en opslag van wapens. Ouwejan zat in 1944 in de leiding van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten. In november 1944 werd hij door de SD gearresteerd en via de Willem III-kazerne en kamp Amersfoort overgebracht naar het Duitse concentratiekamp Ravensbrück. Daar is hij op 22 april 1945, kort na de bevrijding, gestorven. Op 17 april 1947 is Hendrik Ouwejan postuum bevorderd tot adjudant bij de gemeentepolitie van Apeldoorn.
Oprichting
De oprichting van het monument was een initiatief van het personeel van de Apeldoornse politie.
Onthulling
Het monument is onthuld op 17 april 1946 door de Commissaris van de Koningin in Gelderlanden oud-burgemeester van Apeldoorn, jhr. dr. C.G.G. Quarles van Ufford.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De plaquette hangt in het hoofdgebouw van de Regiopolitie, gelegen aan de Europaweg te Apeldoorn. De plaat is links van de hoofdingang in een muur van de hal ingemetseld.
Bronnen
- Apeldoorn Monumenten van L.P. van Oppen e.a. (Apeldoorn, 1990);
- www.apeldoornendeoorlog.nl;
- Apeldoorn '40-'45, het verhaal achter de Apeldoornse oorlogsmonumenten van Jan Heerze en Jelle Reitsma (Apeldoorn, 2006);
- De heer J. Reitsma.
