Het monument
Vorm en materiaal
De gedenksteen in het Hoofdbureau van Politie in Amsterdam is een gedenksteen met in reliëf twee figuren die samen een zwaard omhoog houden. Op de steen is tevens een bronzen plaquette bevestigd.
Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:
‘DOOR STRIJD EN RUW GEWELD BEZWEKEN ZY.
DE GEEST WIJKT NIET VOOR DWINGLANDY.
1940 – 1945
A. ABAS J. JONGBLOED
E.M. BATAVIER B. DE LEVIE
B. DEN BREEJEN R. LUNSHOF
M. BRUINSMA A. LUTEYN
W. V.D. BURGH H. OLOFSEN
C.H. V. DUIN R. PAERL
P.J. ELIAS C. ROOS
J. ELZAS G.E. SEMPEL
A. FRANSMAN H. SLEYFER
T. GAASTRA D. TIGCHELAAR
G. GRAAFLAND A.G. VINGERHOED
H.B. GEERTMAN J.A.A. DE VRIES
H.V. HORSSEN’.
Symboliek
Het relief verbeeldt twee stervende figuren die desondanks strijdmoedig een zwaard omhoog houden. Deze figuren staan hiermee symbool voor de op de plaquette genoemde mensen.
De geschiedenis
De gedenksteen in het Hoofdbureau van Politie herinnert de inwoners van Amsterdam aan 25 politiemensen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in de strijd tegen de bezetter zijn omgekomen.
De namen van de 25 slachtoffers luiden: A. Abas, E.M. Batavier, B. den Breejen, M. Bruinsma, W. v.d. Burgh, C.H. v. Duin, P.J. Elias, J. Elzas, A. Fransman, T. Gaastra, G. Graafland, H.B. Geertman, H.V. Horssen, J. Jongbloed, B. de Levie, R. Lunshof, A. Luteyn, H. Olofsen, R. Paerl, C. Roos, G.E. Sempel, H. Sleyfer, D. Tigchelaar, A.G. Vingerhoed en J.A.A. de Vries
Abraham Luteyn was lid van een verzetsgroep en werd gearresteerd door enkele van zijn ondergeschikten, die hun diensten aan de bezetter hadden aangeboden. Luteyn werd gefusilleerd op 5 september 1944.
A.G. Vingerhoed hielp de joodse bevolking en steunde verzetsgroeperingen. Daarnaast zorgde hij ervoor dat politieke gevangenen die gearresteerd waren door de bezetter en in het bureau Warmoesstraat in bewaring zaten, vrij werden gelaten. Vingerhoed werd, toen hij op weg was richting enkele joodse burgers die hij in veiligheid zou brengen, gearresteerd door de bezetter en is in maart 1945 in een Duits concentratiekamp om het leven gekomen.
J.J.A de Vries was actief bij sabotageacties en hield zich bezig met het vervalsen of laten verdwijnen van papieren. Hij overleed op 24 december 1944 in een concentratiekamp.
C. Roos was een van de eerste deelnemers aan het verzet. Na de aanslag op het Amsterdamse bevolkingsregister werd hij gearresteerd en gefusilleerd.
Onthulling
Het monument is onthuld in 1946.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Digitaal Joods Monument
Een aantal joodse oorlogsslachtoffers dat op dit gedenkteken vermeld staat, is tevens opgenomen in het ‘Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland’. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje ‘Geschiedenis’ op deze pagina kunt u op een persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.
Bronnen
- Om nooit te vergeten – Amsterdamse monumenten en gedenktekens ter herinnering aan de Tweede Wereldoorlog, Mies Bouhuys, Boris Klatser. (Bussum, Produktie Uitgeverij Thoth, 1995). ISBN 90 6868 124 9;
- Vertel de verhalen van Frans Heddema en Margit Willems, uitgegeven door Stadsdeel Amsterdam-Centrum (2005). ISBN 90-9019166-6;
- Wij waren er niet bij…, Gedenkteken Amsterdamse politie 1940-1945, Cor Gorissen, commissaris van politie, uitgegeven door de Nationale Politie, Eenheid Amsterdam (2014).
