Het monument
Vorm en materiaal
Het verzetsmonument in Soest is een uit Franse kalksteen opgetrokken gedenkmuur met een beeld van een treurende vrouwenfiguur en vier reliëfs. Het gedenkteken is 2 meter 30 hoog, 8 meter 50 breed en 40 centimeter diep.
Tekst
De tekst op het monument luidt:
‘1940-1945.’
Symboliek
De gedenkmuur staat symbool voor het leed van de knechting en de strijd voor vrijheid. Het reliëf linksboven geeft op symbolische wijze het onderdrukkend nationaal-socialisme weer. Een man met masker (een harlekijn) wordt afgewezen door drie vrouwen. Het reliëf linksonder verbeeldt het weghalen van oogst en vee. Rechtsboven wordt uitgebeeld hoe, onder het oog van vrouwen en kinderen, de mannen door soldaten worden meegenomen. Op het reliëf rechtsonder is te zien hoe in het bijzijn van treurende vrouwen een man wordt gefusilleerd.
Wijziging
Later is een gedenkplaat aan het monument toegevoegd, ter nagedachtenis aan de slachtoffers die tijdens de Tweede Wereldoorlog en in het voormalig Nederlands-Indië om het leven zijn gekomen.
De geschiedenis
Het verzetsmonument in Soest is opgericht ter nagedachtenis aan alle burgers en militairen die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen in Nederland en in het voormalig Nederlands-Indië.
Oprichting
De oprichting van het monument verliep niet zonder slag of stoot. In 1946 lanceerde toenmalig burgemeester Des Tombe een plan om een monument op te richten in de vorm van een cultureel centrum. In 1947 werd aan architect Dudok een opdracht verstrekt voor de oprichting van een monumentaal gebouw op het terrein van het landgoed Braamhage. In de loop van 1948 rees er echter verzet tegen de plannen tot de bouw van een cultureel centrum als gedenkteken ter nagedachtenis aan de gevallenen.
Men meende dat de aard van mogelijk in het centrum te houden feestelijkheden kwalijk zou stroken met het karakter van een gedenkteken. Er werd daarom gepleit voor het oprichten van een gedenkteken in de gebruikelijke vorm. Daarop ontstond er een jarenlange discussie over de locatie van het monument. Uiteindelijk heeft de gemeenteraad op 18 december 1953 besloten het monument te plaatsen in het park Braamhage. Hoewel ook dat besluit fel verzet ontlokte van de Vereniging van Oud Illegale Werkers, is het toch uitgevoerd.
Onthulling
Het monument is onthuld op 31 augustus 1954.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst op het Verzetsplein aan de Ir. Menkolaan in Soest.
Bronnen
- Gemeente Soest;
- Sta een ogenblik stil… Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3.
