Het monument
Vorm en materiaal
Het monument ‘De Oversteek’ in Lent (gemeente Nijmegen) bestaat uit twee zuilen van natuursteen en een liggende gedenksteen.
Tekst
De tekst op de rechterzuil luidt:
‘HIER VOND
PLAATS
OP
20-9-1944
DE HELDHAFTIGE
OVERSTEEK
VAN DE WAAL’.
Wijziging
De ‘oude’ gedenkplaat is in 2014 vervangen door een nieuw exemplaar. De liggende plaat met 48 namen is vervangen door een muur met 49 namen. De liggende plaat is overgebracht naar de openbare basisschool De Oversteek in Nijmegen. Hoewel van Norris B. Case niet met zekerheid vast staat dat hij op 20 september 1944 bij De Oversteek is overleden, is zijn naam op het nieuwe monument toegevoegd. Jack D. Howard, die op 21 september 1944 sneuvelde in de buurt van Visveld, is op het nieuwe monument gehandhaafd.
De geschiedenis
Het monument ‘De Oversteek’ herinnert de inwoners van Lent (gemeente Nijmegen) aan de Slag om Nijmegen, waarbij 48 Amerikaanse militairen om het leven kwamen.
Op woensdagmiddag 20 september 1944 landden in het kader van operatie ‘Market Garden’ eenheden van het 504 Parachutisten Infanterie Regimentin de uiterwaarden van de Waal. Onder zware beschietingen van de bezetter staken zij in opvouwbare bootjes van triplex en canvas de rivier over ter hoogte van de huidige elektriciteitscentrale. Hierbij kregen zij vuursteun van het 307 Airborne Genisten Bataljon. Deze elite eenheden maakten deel uit van de 82ste Airborne Divisie, onder leiding van generaal James M. Gavin.
De Amerikaanse parachutisten hadden al een lange en zware weg achter de rug. In juli 1943 waren ze vanuit Noord-Afrika op Sicilië geland en na deze slag namen ze deel aan veldslagen bij Anzio en Salerno in Zuid-Italië. Velen van hen vochten daarna ook tijdens D-day in Normandië (juni 1944). Het waren dus zeer ervaren parachutisten die tijdens de Slag om Nijmegen de Waal overstaken.
Generaal Gavin wilde de verkeers- en spoorbrug ook vanuit Lentse kant aanvallen, omdat de inname van bruggen vanuit Nijmeegse centrumzijde tot dan toe mislukt was. In een wanhoopspoging om bijtijds de Engelse para’s in Arnhem te kunnen ontzetten, bedacht hij deze strategie. Zijn mannen beschouwden het als een pure zelfmoordactie om op klaarlichte dag en in het volle zicht van een zwaar bewapende en goed verschanste vijand de rivier over te steken. Ze hadden hier nooit op geoefend en het waren slechts fragiele Britse canvas bootjes die zij ter beschikking kregen.
Toch voerden de troepen deze opdracht uit. Ze wilden hun Britse strijdmakkers in Arnhem niet in de steek laten. Het onmogelijke bleek toch mogelijk. Ondanks vele doden en gewonden, veroverden de para’s de noordzijde van de bruggen, waardoor deze uiteindelijk geheel in geallieerde handen vielen. De oversteek werd voor deze Amerikaanse para’s een van de felste en bloedigste gevechten uit hun leven.
Oprichting
De oprichting van het gedenkteken was een initiatief van Herman Jansen en huisarts prof. dr. Huygen. Beiden hadden de Tweede Wereldoorlog in Lent van zeer dichtbij meegemaakt en beseften wat voor offers de Amerikaanse soldaten daar hadden gebracht.
Onthulling
Het monument is onthuld op 18 september 1984 door generaal James M. Gavin, indertijd bevelhebber van de Amerikaanse 82ste Airborne Divisie.
Herdenking
Sinds 2000 organiseert OBS De Oversteek jaarlijks een herdenking bij het monument.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst aan de Oosterhoutsedijk bij het Hof van Holland te Lent (gemeente Nijmegen). Wegens de bouw van een nieuwe brug is het monument tot eind 2013 weggehaald. Er voor in de plaats is een informatiebord geplaatst.
Bron
Sta eens even stil ter nagedachtenis en ter bezinning, Oorlogs- en Bevrijdingsmonumenten in de Over-Betuwe, dr. Jan Brouwer. (Bemmel enz., 1990). ISBN 90 900 3477 3.
Het monument bezoeken
Vanaf het monument ‘De Oversteek’ ziet u de brug met als naam ‘De Oversteek’. Op deze brug zijn, als eerbetoon aan de 48 omgekomen geallieerden tijdens de Waalcrossing, 48 paren lichtmasten geplaatst. Elke dag rond zonsondergang vindt op deze brug de Sunset March plaats waarbij de lichtmasten, paar voor paar, na elkaar worden ontstoken in het tempo van een trage mars. Als het eerste paar lichtmasten wordt ontstoken, loopt een veteraan mee in het tempo waarin de lichten aangaan.
